Το Ωρολογιο του Κυρρηστου η ο Πυργος των Ανεμων - Αθηνα γυρω στα 1890
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Στη φωτογραφία βλέπουμε το αρχαίο μνημείο Αέρηδες, όπως είναι γνωστό το Ωρολόγιο του Κυρρήστου, στους πρόποδες της Ακρόπολης των Αθηνών, στο χώρο της Ρωμαϊκής Αγοράς στην Πλάκα. Κτίσθηκε από τον αστρονόμο Ανδρόνικο τον Κυρρήστη (ή Κύρρηστο) στα μέσα του 1ου αιώνα π.Χ. (περίπου το 47 π.Χ.). Δεν είναι γνωστός ο ακριβής λόγος κατασκευής του αλλά οι μελετητές θεωρούν ότι ήταν ένα είδος μετεωρολογικού σταθμού της εποχής και παράλληλα υπολόγιζε την ώρα. Για τους εμπόρους ήταν σημαντικό να γνωρίζουν την ώρα και τους ανέμους για να μπορούν να υπολογίζουν πότε περίπου θα έφταναν τα προϊόντα τους στον προορισμό τους. Πρόκειται για οκταγωνικό κτήριο φτιαγμένο από πεντελικό μάρμαρο ύψους 12,10 μ. με πλευρές μήκους 3,20 μ. πάνω στις οποίες υπήρχαν τα ηλιακά ρολόγια (τα ρολόγια αυτά είναι και τα μεγαλύτερα γνωστά σε κάθετους τοίχους). Στο επάνω μέρος των οχτώ τοίχων υπήρχαν ισάριθμες μετόπες όπου αναπαρίστανται ανάγλυφοι οι οκτώ κύριοι άνεμοι προσωποποιημένοι ως φτερωτοί άνδρες διαφόρων ηλικιών με τα σύμβολά τους και τα ονόματά τους χαραγμένα: Βορέας (βόρειος άνεμος), Σκίρων (βορειοδυτικός άνεμος), Ζέφυρος (δυτικός άνεμος), Λιψ (νοτιοδυτικός άνεμος), Νότος (νότιος άνεμος), Εύρως (νοτιοανατολικός άνεμος), Απηλιώτης (ανατολικός άνεμος), Καικίας (βορειοανατολικός άνεμος). Στην κορυφή της κωνικής στέγης υπήρχε ορειχάλκινος ανεμοδείκτης με τη μορφή του Τρίτωνα που περιστρεφόταν ανάλογα με τον πνέοντα άνεμο, δείχνοντας με το ραβδί του έναν από τους οχτώ ανέμους. Στο εσωτερικό του Πύργου των Αέρηδων λειτουργούσε υδραυλικό ρολόι για να υπολογίζουν την ώρα τις ανήλιαγες ημέρες αλλά και τις νύχτες και πιθανόν ένα πλανητάριο. Στη φωτογραφία του 1890 του Πέτρου Μωραΐτη μπορούμε να διακρίνουμε τα δύο κορινθιακά προπύλαια (εισόδους) του πύργου (ένα στη ΒΑ και άλλο στη ΒΔ πλευρά). Το συγκεκριμένο φωτογραφικό τύπωμα είναι σημαντικό γιατί δίνει την εικόνα του μνημείου στα τέλη του 19ου αιώνα και του περιβάλλοντα χώρου γύρω από αυτό.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Η συγκεκριμένη φωτογραφία μπορεί να αποτελέσει σημαντικό τεκμήριο για τη συγκριτική μελέτη των μνημείων της Ρωμαϊκής Αγοράς στα τέλη του 19ου αιώνα σε σχέση με τη σημερινή εικόνα των μνημείων αυτών. Καθώς το Ωρολόγιο του Καρρήστου θεωρείται ως ο αρχαιότερος Μετεωρολογικός – Ωρομετρικός σταθμός, η φωτογραφία μπορεί να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο μιας ευρύτερης ερευνητικής εργασίας για την εξέλιξη των μέσων και μεθόδων μέτρησης της ώρας και πρόγνωσης του καιρού από την αρχαιότητα έως σήμερα. Επίσης, θα μπορούσε να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο μίας έρευνας σχετικά με τις λειτουργίες που επιτέλεσε ο Πύργος των Αέρηδων στο πέρασμα των αιώνων προκειμένου να δοθεί έμφαση στη λειτουργική χρήση των κτισμάτων κατά τις προηγούμενες εποχές σε αντίθεση με τη σημερινή αναγνώριση των μνημείων αυτών ως σημαντικά για την πολιτισμική μας κληρονομιά με αποτέλεσμα η χρήση τους να ανάγεται στο επίπεδο της μνήμης. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να γίνει αναφορά στη μετατροπή του Ωρολόγιου του Ανδρόνικου κατά την παλαιοχριστιανική εποχή σε εκκλησία ή βαπτιστήριο και σε τεκέ (τόπο προσευχής) των Δερβίσηδων του τάγματος των Μεβλεβήδων τον 18ο αιώνα. Τότε ανοίχτηκαν και τα παράθυρα ενώ το Ωρολόγιον μαζί με τον παρακείμενο Μενδρεσέ (ιεροσπουδαστήριο των Μεβλεβήδων το οποίο διακρίνεται στη φωτογραφία του Πέτρου Μωραΐτη του 1870) ήταν για έναν αιώνα ο πόλος έλξης του πνευματικού Ισλάμ στο κέντρο του Ελληνισμού. Ο Μενδρεσές από το 1834 ως το 1913 που κατεδαφίστηκε χρησιμοποιήθηκε ως φυλακή.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
9 - 18
INTENDED END USER
SPECIAL NEEDS
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
Benaki Museum
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
Μουσείο Μπενάκη (Μουσείο Μπενάκη)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
History HistoryHistory > Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) > Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting) Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)
Visual Arts Education Visual Arts EducationVisual Arts Education > Sculpture SculptureSculpture
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΟΥ
metadata validator: ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Μουσείο Μπενάκη
publisher: Μουσείο Μπενάκη
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE