To Φρούριο των Ελευθερών ή αλλιώς στη γλώσσα των ντόπιων κατοίκων Γυφτόκαστρο είναι σημαντικό αρχαίο κάστρο, που βρίσκεται στην Κάζα της Δυτικής Αττικής. Κατασκευάστηκε τον 4ο αιώνα π.Χ. στην περιοχή των Ελευθερών, μιας αρχαίας πόλης στα σύνορα Αττικής και Βοιωτίας, με σκοπό να ελέγχει το «πέρασμα Δρυός Κεφαλών». Σήμερα, διασώζονται σε καλή κατάσταση πολλά ερείπια του ισχυρού αυτού φρουρίου. Η παρούσα εικαστική απεικόνιση συμπεριλαμβάνεται στο δίτομο ταξιδιωτικό χρονικό του Ιταλού ζωγράφου Simone Pomardi (1760-1830), στο οποίο περιγράφει το ταξίδι του στην Ελλάδα, το 1805-1806, μαζί με τον Βρετανό αρχαιολόγο Ε Dodwell. Όλα τα σχέδια και οι λιθογραφίες του Pomardi, 600 περίπου, περιέχονται στο βιβλίο του με τίτλο «POMARDI, Simone.Viaggio nella Grecia fatto da Simone Pomardi negli anni 1804, 1805, e 1806. Arrichito di tavole in ram e,τ. I, Rome, Vincenzo Poggioli, 1820», το οποίο βρίσκεται στη Βιβλιοθήκη του «Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη».