Μανωλης Καλομοιρης
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Κορυφαίος έλληνας συνθέτης, ο Μανώλης Καλομοίρης, κυριάρχησε στην ελληνική μουσική σκηνή. Θεωρείται ο δημιουργός της Εθνικής Σχολής, καθώς επιδίωξε να συνθέσει τη λόγια μουσική με την ελληνική ταυτότητα. Το δημοτικό τραγούδι και η ελληνική παράδοση, σε συνδυασμό με τις τεχνικές σύνθεσης της Δύσης, διαμόρφωσαν το ύφος του. Γεννήθηκε στη Σμύρνη στις 14 Δεκεμβρίου 1883. Το 1908, σε ηλικία 25 ετών, πραγματοποιεί την πρώτη του εμφάνιση στην Αθήνα ως συνθέτης, σε μια ιστορική συναυλία στο Ωδείο Αθηνών στις 11 Ιουνίου. Ο Καλομοίρης συνδέθηκε με το κίνημα του δημοτικισμού, καθώς και με μεγάλες πνευματικές προσωπικότητες της εποχής του, όπως ο Κωστής Παλαμάς, ο Άγγελος Σικελιανός και ο Νίκος Καζαντζάκης. Σημαντικά έργα του θεωρούνται οι όπερες «Ο Πρωτομάστορας» (1915), αφιερωμένη στο «Πρωτομάστορα της Μεγάλης Ελλάδος» Ελευθέριο Βενιζέλο και το «Δαχτυλίδι της Μάνας» (1917), η «Συμφωνία της Λεβεντιάς» (1929), με την ενσωμάτωση Βυζαντινών Ύμνων και ο κύκλος τραγουδιών «Μαγιοβότανα» (1912-1913) σε ποίηση Κωστή Παλαμά. Ήταν εχθρικός προς την ιταλική όπερα και τον μοντερνισμό καθώς τον θεωρούσε «αντεθνικό» αφού δεν έχει ρίζες στην ψυχή του λαού. Ο Καλομοίρης στηριζόμενος στις «εθνικές» μουσικές σχολές της Ευρώπης κατά τον 19ο αιώνα θέλησε να διαμορφώσει ένα ανάλογο τοπίο και στη δική του πατρίδα. Ίδρυσε δύο ωδεία, το Ελληνικό (1919) και το Εθνικό (1926) με παραρτήματα σε όλη την Ελλάδα και σε πόλεις του Μείζονος Ελληνισμού, σε Κύπρο και Αίγυπτο. Πέρα από το συνθετικό του έργο, σφράγισε με την παρουσία του όλους του τομείς της μουσικής. Το αποκορύφωμα της τέχνης του ήταν η αναγόρευσή του σε ακαδημαϊκό στις 8 Ιουνίου 1946 και έγινε ο πρώτος μουσικός που πέρασε την πόρτα της Ακαδημίας Αθηνών. Στη συγκεκριμένη φωτογραφία εικονίζεται ο Μανώλης Καλομοίρης σε νεαρή ηλικία τότε που ξεκινούσε, ως πολλά υποσχόμενος συνθέτης, τη μεγάλη μουσική του πορεία. Η τελευταία σύνθεσή του ήταν η όπερα «Κωνσταντίνος Παλαιολόγος» την οποία εμπνεύστηκε από τον Καζαντζάκη. Πέθανε το 1962 πριν δει το κύκνειο άσμα του να ανεβαίνει στη σκηνή.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Η εικόνα του Μανώλη Καλομοίρη μπορεί να αξιοποιηθεί στη διδακτική πράξη ως έναυσμα για μία ουσιαστική κριτική εμπλοκή των μαθητών στη μουσική παράδοση της χώρας στις αρχές του 20ου αιώνα. Οι μαθητές μπορούν να αναζητήσουν τα μουσικά εκείνα στοιχεία που διαμορφώθηκαν διαχρονικά και αλληλεπίδρασαν προκειμένου να μορφοποιηθεί ο χαρακτήρας της γνήσιας σύγχρονης ελληνικής μουσικής. Στο άκουσμα κάποιων συνθέσεών του Μανώλη Καλομοίρη, οι μαθητές θα μπορούσαν να αναζητήσουν τα σημεία που συναντώνται η λαϊκή μας μουσική παράδοση, όπως τα δημοτικά τραγούδια, με τη βαγκνερική, κυρίως, ευρωπαϊκή μουσική. Ιδιαίτερα στην όπερα του συνθέτη «Πρωτομάστορας», η οποία είναι αφιερωμένη στον Ελευθέριο Βενιζέλο, αντανακλά μια ολόκληρη εποχή: Α’ παγκόσμιο πόλεμο, Εθνικό Διχασμό, προσωρινή κυβέρνηση Βενιζέλου στη Θεσσαλονίκη, κάθοδο στην Αθήνα και κατάληψη της εξουσίας. Στο λιμπρέτο της όπερας οι μαθητές μπορούν να συναντήσουν τον «Πρωτομάστορα» του Νίκου Καζαντζάκη που είναι βασισμένο στο δημοτικό τραγούδι «Το γεφύρι της Άρτας». Αυτά τα στοιχεία της ελληνικότητας, που ο Καλομοίρης προσπάθησε να αποδώσει στα έργα του προκειμένου να διαμορφώσει την ελληνική μουσική σκηνή, αποτελούν αντικείμενο αναζήτησης και κριτικής προσέγγισης από τους μαθητές.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
9 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/2073
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Αποθετήρια ΕΚΤ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΕΚΤ (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Μουσική Music EducationΜουσική > Δημιουργοί ComposersΔημιουργοί
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΑΡΧΟΝΤΟΥΛΑ ΜΑΝΤΖΑΡΙΔΟΥ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
εκδότης/ες: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ