Metopes from the south side of the Parthenon: Centauromachy
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Πρόκειται για σχέδια που δημοσιεύτηκαν το 1816 στο βιβλίο των Άγγλων περιηγητών J.Stuart και N. Revett και απεικονίζουν δύο μετόπες από τη νότια πλευρά του ναού του Παρθενώνα με θέμα την Κενταυρομαχία. Στη βόρεια πλευρά του Παρθενώνα παριστανόταν η Άλωση της Τροίας (Ιλίου Πέρσις). Στην ανατολική πλευρά παρουσιάζονταν η μάχη των Ολυμπίων θεών με τους Γίγαντες που προσπαθούσαν να ανατρέψουν την τάξη του Ολύμπου (Γιγαντομαχία). Στη δυτική πλευρά αναπαρίστατο ο αγώνας των νέων της Αθήνας ενάντια στις Αμαζόνες που απείλησαν την Ακρόπολη (Αμαζονομαχία). Στη νότια πλευρά του ναού υπήρχαν 32 μετόπες. Από αυτές οι 23 εικονίζουν σκηνές από την Κενταυρομαχία και οι υπόλοιπες 9 διάφορα θέματα. Η Κενταυρομαχία εικονίζεται στις 12 πρώτες (1-12) και στις 11 τελευταίες (22-32). Σύμφωνα με τον μύθο οι Κένταυροι που ήταν προσκεκλημένοι στο γάμο του Πειρίθοου με την Ιπποδάμεια μέθυσαν και καταχράστηκαν τη φιλοξενία των Λαπιθών. Ο Κένταυρος Εύρυτος προσπάθησε να αρπάξει τη μνηστή του Πειρίθοου. Ακολούθησε συμπλοκή μεταξύ Λαπιθών και Κενταύρων με αποτέλεσμα να νικήσουν οι Λαπίθες και να αναγκάσουν τους Κένταυρους να εγκαταλείψουν τη Θεσσαλία. Στη μάχη λέγεται ότι πήρε μέρος και ο Θησέας που ήταν φίλος του Πειρίθοου. Η πρώτη μετόπη στην εικόνα είναι η νότια μετόπη 7, στην οποία εικονίζεται μια σκηνή με έντονη δράση. Ένας Λαπίθης επιτίθεται εναντίον του Κενταύρου σηκώνοντας το αριστερό του χέρι εμπρός και πιέζοντας το κεφάλι του Κενταύρου. Στο αριστερό του χέρι πιθανότατα κρατούσε κάποιο όπλο. Στη δεύτερη μετόπη, νότια μετόπη 12, παρουσιάζεται ένας Κένταυρος να έχει αρπάξει μια Λαπιθίδα. Η πρώτη μετόπη βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο όπως και οι μετόπες 2-9 και οι μετόπες 26-32 της νότιας πλευράς του Παρθενώνα. Η δεύτερη μετόπη ανασυντάχθηκε από θραύσματα και βρίσκεται στο μουσείο της Ακρόπολης. Η συγκεκριμένη μετόπη έγινε γνωστή χάρη στο σχέδιο του Jacques Carrey, βασιλικού ζωγράφου της αυλής του Λουδοβίκου ΙΔ΄, που συνόδευσε το 1674 το Μαρκήσιο Olier de Nointel στην Αθήνα και αποτύπωσε σε χαρτί με κόκκινη κιμωλία τα γλυπτά του Παρθενώνα. Τα συγκεκριμένα σχέδια αποδείχθηκαν σημαντικά για τη γνώση και αποτίμηση του συνολικού έργου, καθώς τα γλυπτά είχαν υποστεί σημαντική καταστροφή τόσο λόγω του χρόνου και των πολέμων όσο και της αμέλειας των Τούρκων για τις ελληνικές αρχαιότητες. Το 1687 ο βομβαρδισμός της Ακρόπολης από τον ενετικό στρατό του Francesco Morosini προκάλεσε μεγάλη καταστροφή ανατινάσσοντας το κτίριο του ναού του Παρθενώνα.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν την εικόνα και να ανακαλέσουν στοιχεία για τους Κενταύρους. Μπορούν να διαπιστώσουν ότι οι μετόπες αναπαριστούν σκηνές της ίδιας μυθικής υπόθεσης. Είναι δυνατό να αναζητήσουν σε γραπτές πηγές ή και το διαδίκτυο εικόνες από άλλες σκηνές της Κενταυρομαχίας που παρουσιάζoνται στις μετόπες της νότιας πλευράς του ναού του Παρθενώνα και να αφηγηθούν την εξέλιξη της ιστορίας. Μπορούν ακόμη σχεδιάζοντας τα εμπλεκόμενα πρόσωπα και προσθέτοντας διαλόγους να δημιουργήσουν ένα δικό τους κόμικ με τίτλο "Κενταυρομαχία". Με ερέθισμα την ανάρμοστη συμπεριφορά των Κενταύρων ως προσκεκλημένων, προτείνεται οι μαθητές να συζητήσουν τη σημασία της φιλοξενίας κατά την αρχαιότητα. Οι μεγαλύτερης ηλικίας μαθητές μπορούν να αναζητήσουν από την Οδύσσεια σκηνές στις οποίες περιγράφεται η διαδικασία της φιλοξενίας. Είναι δυνατό ακόμη να επιχειρήσουν συγκρίσεις ως προς τη φιλοξενία τότε και σήμερα. Μπορούν επιπρόσθετα να αναζητήσουν στοιχεία για το ναό του Παρθενώνα και τις περιπέτειές του στο χρόνο και να δημοσιεύσουν στη σχολική εφημερίδα ή το σχολικό ιστότοπο ένα κείμενο, στο οποίο να επιχειρηματολογήσουν για την αναγκαιότητα της επιστροφής των μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα. Ως επιπρόσθετα ερεθίσματα είναι δυνατό να αξιοποιηθούν η εικονική αναπαράσταση του Δημήτρη Τσαλκάνη "Ο Παρθενώνας στο πέρασμα των χρόνων" διάρκειας 6΄, η ταινία του Κώστα Γαβρά για την ιστορία του Παρθενώνα διάρκειας 7΄ αλλά και ο ιστότοπος του Μουσείου της Ακρόπολης με τις ψηφιακές εφαρμογές "Η Ζωφόρος του Παρθενώνα", "Αθηνά, η θεά της Ακρόπολης", "Χρωμάτισε την Πεπλοφόρο", 'Το Μουσείο Ακρόπολης στο Google Art Project'.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
9 - 18
INTENDED END USER
SPECIAL NEEDS
TECHNICAL INFORMATION
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
Library of Aik. Laskaridis Foundation
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
History HistoryHistory > Mythology MythologyMythology > Mythical Beasts, Hybrids and Giants Mythical Beasts, Hybrids and GiantsMythical Beasts, Hybrids and Giants
History HistoryHistory > Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) > Social organization and everyday life Social organization and everyday lifeSocial organization and everyday life
History HistoryHistory > Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) > Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting) Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)
TEACHING APPROACH
cognitivist > direct instruction
cognitivist > collaborative learning
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > process > to understand
cognitive > process > to think critically and creatively
affective > to respond and participate
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
metadata validator: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
publisher: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE