The Lamentation
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Λεπτομέρεια τοιχογραφίας στην εκκλησία Άγιοι Απόστολοι Ελεούσης που φιλοτέχνησε το 1547 ο αγιογράφος Ονούφριος ο Νεοκαστρίτης. Παρουσιάζεται ο Επιτάφιος Θρήνος για το Χριστό. Η μονόχωρη, λιθόκτιστη και ξυλόστεγη εκκλησία των Αγίων Αποστόλων Ελεούσης βρίσκεται στον αυχένα μεταξύ της νότιας και της βόρειας πλευράς της πόλης της Καστοριάς. Ο Ονούφριος, ο Νεοκαστρίτης δημιούργησε μία ξεχωριστή σχολή βυζαντινής αγιογραφίας στην περιοχή της Κεντρικής Αλβανίας και της Δυτικής Μακεδονίας, τη «Σχολή του Βερατίου». Κύρια χαρακτηριστικά της είναι η συνδυαστική χρήση ζεστών και ψυχρών χρωματικών τόνων, η αντίθεση φωτός-σκιάς, η δραματικότητα, η ψυχολογική ένταση των εικονιζόμενων προσώπων. Έργα του Ονούφριου κοσμούν επίσης τους ναούς της Ευαγγελιστρίας και του Αγίου Δημητρίου στο κάστρο του Βερατίου, στον Άγιο Νικόλαο Σέλτσαν, στους Αγίους Θεοδώρους Βερατίου. Συνεχιστές της Σχολής ακολουθώντας τα ίδια χαρακτηριστικά ήταν ο γιος του Ονούφριου, Νικόλαος, ο Ιωάννης, συνεργάτης του τελευταίου και αργότερα ο Ονούφριος ο Κυπριώτης. Η αγιογραφία ανήκει στα έργα της μεταβυζαντινής περιόδου, δηλ. της βυζαντινής ζωγραφικής από την Άλωση μέχρι και στους νεότερους χρόνους (1450-1830).

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν την εικόνα, τα πρόσωπα και τα συναισθήματά τους. Καθώς ο Επιτάφιος Θρήνος για το Χριστό έχει εμπνεύσει διαχρονικά πολλούς αγιογράφους και ζωγράφους μπορούν να αναζητηθούν και άλλες απεικονίσεις με το ίδιο θέμα και να παρουσιαστούν ομαδικά ή ατομικά. Είναι δυνατό ακόμη οι μαθητές να ακούσουν αποσπάσματα από τα εγκώμια του Όρθρου του Μεγάλου Σαββάτου που αναφέρονται στην ταφή του Χριστού, στο θρήνο της Υπεραγίας Θεοτόκου για την απώλεια του Υιού της, του Έαρος Της Ζωής, στη θλίψη όλου του έμψυχου και άψυχου κόσμου. Προτείνεται ακόμη να αξιοποιηθεί η αγιογραφία που φιλοτέχνησε ο Αντώνιος Κρης "Ο Χριστός Αναπεσών" και να συζητηθεί ο θάνατος του Χριστού αφενός ως μέρος της πατρικής οικονομίας για την άκρα ταπείνωση του Θεανθρώπου αφετέρου ως μία προσωρινή κατάσταση, όπως ο ύπνος, προοικονομώντας την Ανάστασή Του. Οι μαθητές των μεγαλύτερων ηλικιακών ομάδων είναι δυνατό ομαδικά να αναζητήσουν στοιχεία για τις διαφορετικές σχολές αγιογραφίας της μεταβυζαντινής περιόδου και να παρουσιάσουν σε μία ανθολογία μεταβυζαντινής αγιογραφίας τους εκπροσώπους τους και τα έργα τους διακρίνοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους. Προτείνεται οι μαθητές να αναφερθούν στην Τελευταία Μακεδονική Σχολή (τέλη 15ου αι.), στην Α΄φάση της Κρητικής Σχολής (τέλη 15ου αι.- αρχές 16ου), στη Β΄φάση της Κρητικής Σχολής (16ος αι. Θεοφάνης), στη Σχολή της βορειοδυτικής Ελλάδας (Ονούφριος, Κατελάνος, Θηβαίοι) και στη Γ΄φάση της Κρητικής Σχολής (τέλη 16ου αι. -17ος αι. Μ.Δαμασκηνός). Οι μαθητές με αφορμή τις καταστροφές που υπέστησαν αγιογραφίες από αρχαιοκαπήλους στη γειτονική Αλβανία το 2013, αρκετές από τις οποίες έχει φιλοτεχνήσει ο Ονούφριος, μπορούν να συζητήσουν το θέμα της καπηλείας, της συνεργασίας μεταξύ των κρατών για την πάταξή της αλλά και της ανάγκης της προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς ακόμη και όταν αυτή μαρτυρεί μία διαφορετική θρησκευτική παράδοση, ένα διαφορετικό ιστορικό παρελθόν.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
9 - 18
INTENDED END USER
SPECIAL NEEDS
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
NDC Repositories
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
ΕΚΤ (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
Religious Education Religious EducationReligious Education > Ecclesiastical Art Ecclesiastical ArtEcclesiastical Art > Painting PaintingPainting
History HistoryHistory > Newer and Modern History (19th-20th century) Newer and Modern History (19th-20th century)Newer and Modern History (19th-20th century) > Arts, Letters and Culture Arts, Letters and CultureArts, Letters and Culture
Religious Education Religious EducationReligious Education > Ecclesiastical Art Ecclesiastical ArtEcclesiastical Art > Hymnography HymnographyHymnography
TEACHING APPROACH
cognitivist > collaborative learning
cognitivist > inquiry learning
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > process > to understand
cognitive > process > to think critically and creatively
affective > to respond and participate
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
original work creator: Onoufrios(1), Ονούφριος (1)
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
metadata validator: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
publisher: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE