Ακροπολη: Ερεχθειον, Ν. Χατζηκυριακος-Γκικας, 1928
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Προσχέδιο με μολύβι σε χαρτί που φιλοτέχνησε το 1928 ο ζωγράφος Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας (1906-1994). Απεικονίζεται το Ερέχθειο στη βόρεια πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, ένα πολυσύνθετο κτίριο για τη λατρεία της Αθηνάς και του Ποσειδώνα Ερεχθέα. Διακρίνεται η βόρεια πλευρά του κτιρίου, όπου σχηματίζεται ένα προστώο με τέσσερις ιωνικούς κίονες και η νότια πλευρά με το προστώο στο οποίο οι κίονες αντικαθίστανται από τις Καρυάτιδες. Επίσης είναι εμφανές μέρος του ναού του Παρθενώνα. Ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας γεννήθηκε στην Αθήνα. Γονείς του ήταν ο Αλέξανδρος Χατζηκυριάκος και η Ελένη Γκίκα, η οποία ανήκε σε γνωστή οικογένεια της Ύδρας, το νησί που ο ζωγράφος επισκεπτόταν τα καλοκαίρια και αποτέλεσε συχνό θέμα στα έργα του. Παρακολούθησε τα πρώτα μαθήματα ζωγραφικής κοντά στον Κωνσταντίνο Παρθένη. Συνέχισε τις σπουδές του στο Παρίσι, όπου σπούδασε Γαλλική Φιλολογία και Αισθητική στη Σορβόνη, και Ζωγραφική και Χαρακτική στην Academie Ranson με δασκάλους τον Bissiere και τον Δ. Γαλάνη. Η πρώτη του ατομική έκθεση οργανώνεται το 1927 στο Παρίσι στην Galerie Percier, και παρουσιάζεται από τον Maurice Ranyal. Η πρώτη έκθεσή του στην Αθήνα πραγματοποιείται το 1928 με τον γλύπτη Μ. Τόμπρο. Συνεργάστηκε με τον αρχιτέκτονα Δ. Πικιώνη, τον ποιητή Τ. Παπατσώνη και το σκηνοθέτη Σ. Καραντινό στην έκδοση του περιοδικού Το Τρίτο Μάτι (1935-1937). Το 1941 εκλέγεται καθηγητής στην έδρα του Σχεδίου της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, όπου και δίδαξε έως το 1958. Το 1972 εκλέγεται τακτικό μέλος της Ακαδημίας Αθηνών και το 1986 επίτιμο μέλος της Royal Academy of Arts του Λονδίνου. Ανακηρύσσεται επίτιμος διδάκτωρ της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (1982) και επίτιμος διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών (1991). Ο Ν. Χατζηκυριάκος-Γκίκας επιδιώκει το άνοιγμα της ελληνικής τέχνης στην Ευρώπη και της αμφίδρομης επικοινωνίας μεταξύ τους. Έργα του ανήκουν σε πολλές ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, καθώς και σε μουσεία όπως η Εθνική Πινακοθήκη και το Μουσείο Μπενάκη στην Αθήνα, το Metropolitan Museum of Art στη Ν. Υόρκη, η Tate Gallery στο Λονδίνο, το Musee d’ Art Moderne στο Παρίσι. Στο Μουσείο Μπενάκη ο ζωγράφος δώρισε το σπίτι και το ατελιέ του μαζί με την προσωπική συλλογή έργων του. Δημιουργήθηκε έτσι η Πινακοθήκη Γκίκα, που λειτουργεί ως παράρτημα του Μουσείου από το 1991. Το έργο του είναι εξαιρετικά πλούσιο και περιλαμβάνει πίνακες ζωγραφικής, σχέδια, γλυπτά, χαρακτικά, κουστούμια, σκηνικά, εικονογραφήσεις, αρχιτεκτονικές δημιουργίες. Χαρακτηριστικά των έργων ζωγραφικής του Χατζηκυριάκου- Γκίκα είναι η ταυτόχρονη παράθεση διαφορετικών επιπέδων, οι κλίμακες, τα γεωμετρικά σχήματα, οι χρωματικές διαφοροποιήσεις, η ρυθμική αρχιτεκτονική οργάνωση της σύνθεσης. Είναι εμφανής η συνάντηση της ζωγραφικής του με την αρχιτεκτονική, καθώς «αναδεικνύει με χαράξεις σχέσεις αναλογιών και αντιθέσεων, για να μεταγράψει το θέμα του σε ένα εύρυθμο αρχιτεκτονικό σύνολο» (Βαλκανά, Κλεάνθη-Χριστίνα, 2012. Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, το ζωγραφικό έργο του, Μουσείο Μπενάκη). Τα θέματα των έργων του είναι κυρίως νεκρές φύσεις, ατελιέ-εσωτερικά και τοπία. Στην τελευταία θεματική κατηγορία ανήκει και το εικονιζόμενο έργο. Στα έργα του είναι έντονη η αυτοβιογραφική διάθεση. Τα τοπία που αναπαριστά είναι μέρη που ο ίδιος έχει ζήσει, έχει επισκεφτεί και έχει αγαπήσει.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν το εικονιζόμενο σχέδιο και να υποθέσουν την τοποθεσία των κτιρίων που παρουσιάζονται, την ονομασία τους, τη χρήση τους αξιοποιώντας οικείες γνώσεις και εμπειρίες. Με τη βοήθεια του εκπαιδευτικού είναι δυνατό ακόμη να παρατηρήσουν την τεχνική που χρησιμοποιεί ο ζωγράφος στο συγκεκριμένο έργο του. Στο πλαίσιο εκπαιδευτικής επίσκεψης στην περιοχή όπου διαμένουν οι μαθητές μπορούν να παρατηρήσουν ένα μνημείο ή ένα σημαντικό κτίριο και να επιχειρήσουν να το αναπαραστήσουν σχεδιαστικά. Είναι δυνατό να εκφράσουν προσωπικές εμπειρίες, σκέψεις και συναισθήματα που συνδέονται με αυτό. Μπορούν κατά την παρουσίασή του να αξιοποιήσουν πληροφορίες και από άλλες πηγές για αυτό, γραπτές και προφορικές. Προτείνεται ακόμη οι μαθητές, ιδιαίτερα των μεγαλύτερων ηλικιακών ομάδων, να επισκεφτούν τον ιστότοπο του Μουσείου Μπενάκη: συλλογές και αρχεία και αξιοποιώντας τη δυνατότητα της online αναζήτησης στις συλλογές του, να δουν περισσότερα έργα του Ν. Χατζηκυριάκου-Γκίκα και να επισημάνουν τα χαρακτηριστικά του ζωγραφικού του έργου, τις τεχνικές, τα θέματα. Είναι δυνατό ατομικά ή ομαδικά να επιλέξουν έργα του ζωγράφου με ένα κριτήριο που μπορούν να το συναποφασίσουν και να δημιουργήσουν τη δική τους ψηφιακή συλλογή, δίνοντας έναν πρωτότυπο τίτλο. Ενδέχεται κριτήριο για την επιλογή και ένταξη των έργων στη συλλογή να είναι το θέμα (οι τόποι στους οποίους ταξίδεψε ο ζωγράφος στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό, οι νεκρές φύσεις, οι μορφές και τα κτίρια στην αρχαία Ελλάδα) αλλά και η τεχνική που επιλέγει κάθε φορά (όπως μολύβι σε χαρτί, σινική μελάνη σε χαρτί, χρωματιστά μολύβια σε ακουαρέλα, μελάνι με πενάκι).


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
9 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/3918
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Μουσείο Μπενάκη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Μουσείο Μπενάκη (Μουσείο Μπενάκη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Εικαστικά Visual Arts EducationΕικαστικά > Ζωγραφική PaintingΖωγραφική
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > άμεση διδασκαλία
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
ψυχοκινητικός > να προσαρμόζονται και να δρουν δημιουργικά
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΜΑΡΙΑ ΚΟΥΚΛΑΤΖΙΔΟΥ, ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Μουσείο Μπενάκη
εκδότης/ες: Μουσείο Μπενάκη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ