Το Ωρολογιο Κυρρηστου σε φωτογραφικο τυπωμα -1851
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Ο A. Normand απαθανατίζει το κτήριο που κατασκεύασε ο Έλληνας αστρονόμος Ανδρόνικος από την Κύρρο της Μακεδονίας το πρώτο μισό του 1ου αιώνα π. Χ. Είναι ένας οκταγωνικός πύργος ύψους 13,5 μ. και διαμέτρου 8 μ. Πάνω στη στέγη υπήρχε ένας ανεμοδείκτης σε μορφή Τρίτωνα (σήμερα δεν σώζεται). Οκτώ φτερωτοί ανάγλυφοι άνεμοι με τα σύμβολά τους απεικονίζονται στο πάνω μέρος της κάθε πλευράς με χαραγμένα τα ονόματά τους. Κάτω από τους ανέμους υπάρχουν χαράξεις που ήταν τα ηλιακά ρολόγια του μνημείου. Στο εσωτερικό υπήρχε υδραυλικό ρολόι, για να υπολογίζουν την ώρα τις ανήλιες μέρες και τις νύχτες. Τους πρώτους χριστιανικούς χρόνους μετατράπηκε σε παλαιοχριστιανική εκκλησία. Το 15ο αιώνα αναφέρεται από τον Κυριακό Αγκωνίτη ως ναός του Αιόλου. Στο δεύτερο μισό του 18ου αιώνα μετατράπηκε σε τεκέ από Δερβίσηδες, οι οποίοι το χρησιμοποίησαν μέχρι το 1821. H διαφοροποίηση της χρήση του κατά περιόδους, από την ανέγερσή του, πιθανότατα συνέβαλε και στην εξαιρετική κατάσταση διατήρησής του. Το μαθησιακό αντικείμενο θεωρείται ο αρχαιότερος μετεωρολογικός - ωρομετρικός σταθμός του κόσμου με ιδιαίτερο τεχνολογικό ενδιαφέρον.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
ΙΣΤΟΡΙΑ-ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ: Α)Αναζητάμε μαζί με τους μαθητές μας στο διαδίκτυο το αφιέρωμα στο «Χρόνο» στις «Επτά Ημέρες» της Καθημερινής της 27/12/1998, από το οποίο αντλούμε πληροφορίες για τα ρολόγια διαχρονικά. Στη συνέχεια, τους εξηγούμε τον τρόπο λειτουργίας του «Πύργου των Ανέμων», που ανήκει στον τύπο του κατακόρυφου ηλιακού ρολογιού. Αυτό έχει, συνήθως, νότιο προσανατολισμό. Η επιφάνεια όπου χαράσσεται το διάγραμμα των ωρών είναι κατακόρυφη. Ο γνώμονας είναι σταθερός, παράλληλος με τον άξονα της γης, δηλαδή σχηματίζει γωνία με το κατακόρυφο επίπεδο. Το "Ωρολόγιον του Ανδρόνικου του Κυρρήστου" ή "Πύργος των Ανέμων" ή και "Αέρηδες" έχει οκτώ κατακόρυφα ηλιακά ρολόγια ένα σε κάθε πλευρά του οκταγωνικού κτίσματος, για να προσαρμόζεται στην εναλλαγή των εποχών. Εμπνεόμαστε, λοιπόν, για την κατασκευή ενός ηλιακού ρολογιού (παίρνοντας ιδέες και από το youtube π.χ. χάρτινο ρολόι). Επίσης, άλλη ομάδα μαθητών μπορεί να εντοπίσει που υπάρχουν τέτοια ρολόγια π.χ. στον Εθνικό Κήπο, στην Αλόννησο, στα Χανιά. Εξάλλου, μπορεί το σχολείο να σχεδιάσει έναν άλλο τύπο ηλιακού ρολογιού, το αναλημματικό ηλιακό ρολόι, στο οποίο ο γνώμονας είναι κατακόρυφος, μετακινούμενος και το επίπεδο όπου χαράσσονται οι ώρες του ρολογιού είναι οριζόντιο. Ο τύπος αυτός του ηλιακού ρολογιού είναι κατάλληλος για την υλοποίηση στην αυλή ενός σχολείου, μιας και το ρόλο του γνώμονα μπορεί να πάρει ένας μαθητής και οι γραμμές των ωρών μπορούν να σχεδιαστούν στο δάπεδο της αυλής. Β) Συζητάμε στην τάξη τις πιθανές αιτίες της τοποθέτησης του Ωρολογίου του Κυρρήστου στο συγκεκριμένο σημείο (κλιματολογικές-κοινωνικές-οικονομικές π.χ. το Ωρολόγιο ήταν ανοιχτό για το κοινό όλο το εικοσιτετράωρο, γιατί ήταν σημαντικό για τους εμπόρους να γνωρίζουν την ώρα και τους ανέμους, για να μπορούν να υπολογίσουν πότε περίπου θα έφθαναν τα προϊόντα τους στον προορισμό τους). Γ) Τέλος, άλλη ομάδα μελέτα τις τεχνικές πρόγνωσης του καιρού διαχρονικά (βλ. «(η)μερομήνια του Αυγούστου») σε σχέση με τις σύγχρονες μεθόδους. ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: Οι μαθητές αναζητούν την ετυμολογία του τοπωνυμίου μιας ολόκληρης περιοχής από ένα σημαντικό μνημείο που βρίσκεται σ’ αυτή π.χ. η περιοχή «Αέρηδες» στην Πλάκα κάτω από την Ακρόπολη ή η οδός «Αιόλου» στο κέντρο της Αθήνας και αναλογικά βρίσκουν και άλλες περιοχές π.χ. «Θησείο», «Λεοντάρι» κ.α.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
9 - 18
INTENDED END USER
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
Benaki Museum
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
Μουσείο Μπενάκη (Μουσείο Μπενάκη)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
History HistoryHistory > Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) > Technology and science Technology and scienceTechnology and science
Design & Technology Design & TechnologyDesign & Technology > Drawing DrawingDrawing > 3D object views 3D object views3D object views
Modern Greek Language Modern Greek LanguageModern Greek Language > Vocabulary - Semantics Vocabulary - SemanticsVocabulary - Semantics > Etymology EtymologyEtymology
TEACHING APPROACH
cognitivist > direct instruction
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > knowledge > factual
psychomotor > to perform confidentially following instructions
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΛΕΒΙΖΟΥ
metadata validator: ΜΙΧΑΗΛ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Μουσείο Μπενάκη
publisher: Μουσείο Μπενάκη
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE