The Serpent Column in the Byzantine Hippodrome of Istanbul.
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Εικόνα με θέμα τον μπρούτζινο κίονα (brazen pillar) στο βυζαντινό ιπποδρόμιο της Κωνσταντινούπολης (WHELER, George. A Journey into Greece… In Company of Dr Spon of Lyons. In six books. Containing I…, II…, III…, IV…, V…, VI…, London, William Cademan, Robert Kettlewell and Awnsham Churchill, 1682). Το έργο του βρετανού περιηγητή του 17ου αιώνα απόκειται στη βιβλιοθήκη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη. Ο χάλκινος «τρικάρηνος όφις» της εικόνας αποτελούσε τη βάση που στήριζε τον τρίποδα του μνημείου για τη μάχη των Πλαταιών εναντίον των Περσών (479 π.Χ.). Ο Ηρόδοτος αναφέρει (Βιβ. IX, 81) ότι μετά το νικηφόρο για τους Έλληνες τέλος της μάχης των Πλαταιών τα λάφυρα περισυνελέγησαν και το ένα δέκατο από αυτά αφιερώθηκε στον θεό Απόλλωνα στους Δελφούς. Με τα λάφυρα αυτά κατασκευάστηκε ένας χρυσός τρίποδας με χάλκινο τρικέφαλο φίδι ως υποστήριγμα πάνω στο οποίο χαράχτηκαν τα ονόματα των 31 ελληνικών πόλεων που πήραν μέρος στη μάχη. Τα κεφάλια των φιδιών συγκρατούσαν ένα λέβητα και η όλη κατασκευή ήταν επίχρυση. Τα τρία κεφάλια είχαν ήδη αποκοπεί από τον κορμό τους ήδη από το 1700. Ένα από αυτά βρίσκεται στο Μουσείο της Κωνσταντινούπολης. Τη λίθινη βάση μπορεί κανείς να τη δει και σήμερα καθώς ανεβαίνει την ιερά οδό λίγο πριν από την είσοδο στον ναό του Απόλλωνα στους Δελφούς. Ο Τρίποδας των Πλαταιών μεταφέρθηκε στην Κωνσταντινούπολη από τον Μέγα Κωνσταντίνο.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Το μαθησιακό αντικείμενο είναι ένα τεκμήριο-έργο τέχνης μεγάλης αξίας τόσο ιστορικής όσο και αισθητικής. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τον διδάσκοντα ποικιλοτρόπως, αφού αποτελεί αφορμή για ένα μεγάλο εύρος διδακτικών εφαρμογών και μπορεί να συνδεθεί με διαφορετικές εποχές και γεγονότα. Τα ιστορικά συμφραζόμενα, στα οποία υπακούει, εκκινούν από τα αρχαία χρόνια, διαπερνούν την βυζαντινή ιστορία και καταλήγουν διά του μεσαίωνα στη σύγχρονη εποχή. Συνεπώς η ιστορική διαδρομή του αποτελεί από μόνη της ερευνητική πρόκληση και θα μπορούσε να αποτελέσει ως τέτοια έναυσμα για ομαδοσυνεργατικές, ερευνητικές-ανακαλυπτικές διδακτικές προσεγγίσεις. Έτσι, οι μαθητές/-τριες μπορούν να αναλάβουν τη συγκέντρωση, επεξεργασία, ανάλυση και, εν συνεχεία, την παρουσίαση των πληροφοριών και των πορισμάτων της έρευνάς τους προς την ολομέλεια της σχολικής τάξης. Η παρουσίαση αυτή μπορεί να γίνει λεκτικά-κειμενικά, σχεδιαστικά ή με τη χρήση των ΤΠΕ (τριασδιάστατη αναπαράσταση, video ήχου ή εικόνας, power point κ. ά). Με δεδομένο ότι το ιστορικό τεκμήριο μπορεί να απελευθερώσει νοήματα και σημασίες ανάλογα με την πρωτοτυπία κια την ποιότητα των ερωτημάτων που εμείς θα θέσουμε, φαίνεται ιδιαίτερα ελκυστική η διασύνδεση του μαθησιακού αντικειμένου με την εποχή και τα γεγονότα που εμείς θα επιλέξουμε. Οι Περσικοί Πόλεμοι και η μάχη των Πλαταιών (479 π.Χ.), η σημασία του μαντείου των Δελφών και το μυθολογικό υπόστρωμα, που μπορεί να ανακληθεί με τη θέα και την κατάλληλη επεξεργασία του αντικειμένου από τους μαθητές και τις μαθήτριες, μπορούν να πλαισιώσουν τη διδασκαλία και να δώσουν στην εκπαιδευτιή διαδικασία σύγχρονα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Η ενέργεια του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α΄, ο οποίος μετέφερε τον Τρίποδα στην Κωνσταντινούπολη, μπορεί επίσης να ερμηνευθεί υπό το πρίσμα των πολιτικών, ιδεολογικών-θρησκευτικών του επιλογών ως αυτοκράτορα του βυζαντινού πολυεθνικού κράτους. Ανάλογοι προβληματισμοί θα μπορούσαν να προκύψουν και με άλλα αντικείμενα του ίδιου χώρου, όπως ένας τεράστιος Οβελίσκος, ηλικίας 3500 ετών, που μεταφέρθηκε από τον Θεοδόσιο το 390 μΧ από την Αίγυπτο και βρίσκεται σήμερα στον ίδιο χώρο με τον Τρίποδα. Είναι σαφές λοιπόν ότι το μαθησιακό αντικείμενο και η χιλιετής παρουσία του συνδέεται άμεσα ή έμμεσα με πλήθος γεγονότων και προς τούτο αποτελεί για τον εκπαιδευτικό ένα ιδανικό διδακτικό εργαλείο διαθεματικής προσέγγισης της ιστορικής γνώσης. Σε σχέση με τη βυζαντινή ιστορία αναφέρουμε ενδεικτικά, γεγονότα όπως η στάση του Νίκα (532 μ.Χ) επί Ιουστινιανού (527-565) που κατέληξε στη σύλληψη και τη σφαγή 30.000 στασιαστών, η οποία έλαβε χώρα στο ιπποδρόμιο της Κωνσταντινούπολης. Σε ένα άλλο επίπεδο, στην περίπτωση του ιπποδρομίου το μαθησιακό αντικείμενο μπορεί αποτελέσει αφορμή για μία γενικότερη παρουσίαση της πρώιμης και μεταγενέστερης ιστορίας του (τοπογραφία, κτήρια, αρχιτεκτονική, χρήσεις, πολιτικές σκοπιμότητες, αισθητική, κοινωνικές λειτουργίες) και κυρίως τη σύνδεσή του ως πολιτικού θεσμού με την αυτοκρατορική ιδεολογία της Κωνσταντινούπολης. Μαθητές και μαθήτριες μπορούν συνεπώς ανάλογα με τις προθέσεις του εκπαιδευτικού και τις ανάγκες της εκπαιδευτικής πράξης να ασχοληθούν ιδιάιτερα με την παρουσίαση του ιπποδρομίου, εντός του οποίου βρίσκεται σήμερα (σημ. Σουλτάν Αχμέτ, μεταξύ Μπλέ Τζαμιού και Αγίας Σοφίας) το εν λόγω μαθησιακό αντικείμενο. Με ομάδες εργασίας, πρόσβαση στο διαδίκτυο και δυνατότητα χρήσης του εργαστηρίου πληροφορικής θα μπορούσαν να προβούν σε μία γενικότερη παρουσίαση του χώρου και τις χρήσεις του στη διάρκεια του χρόνου ως τη σύγχρονη εποχή. Τα αποτελέσματα αυτών των ομαδικών εργασιών θα μπορούσαν να παρουσιαστούν στην ολομέλεια, να λάβουν τη μορφή παραδοτέων με θέμα την ξενάγηση-περιήγηση στον χώρο και τον χρόνο, κειμενικής ή ηλεκτρονικής μορφής, video ή power point. Τέλος κρίνεται εκπαιδευτικά ιδιαίτερα ωφέλιμη μία ανοιχτή και ελεύθερη συζήτηση αναφορικά με πρωτότυπους και σύγχρονους τρόπους συντήρησης και προβολής των μνημείων, την προστασία και ανάδειξη της πολιτισμικής κληρονομιάς και τη σημασία που έχει για το παρόν η αποκατάσταση της ιστορικής σχέσης που συνδέει αναπόφευκτα τα αντικείμενα και τους χώρους με το παρελθόν. Προς τούτο η κατάλληλη και επαρκής χρήση του μαθησιακού αντικειμένου μπορεί να οδηγήσει σε εκπόνηση πολιτιστικών προγραμμάτων, εκπαιδευτικές επισκέψεις και εκδρομές εντός και εκτός Ελλάδας (βλ. Δελφοί, Κωνσταντινούπολη). Η παραπάνω χρήσεις συνάδουν με το πνεύμα των Αναλυτικών Προγραμματών Σπουδών (ΑΠΣ) για το μάθημα της Ιστορίας (Αρχαία, Βυζαντινή-Μεσαιωνική και Νεότερη) στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επίσης μπορεί να λειτουργήσει διαθεματικά στα πεδία της Νεοελληνικής Γλώσσας, της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας, της Λογοτεχνίας, της Μουσειακής Αγωγής, της Πολιτικής και Κοινωνικής Αγωγής, των Θρησκευτικών, των Καλλιτεχνικών και των ΤΠΕ.


LEARNER CHARACTERISTICS
TECHNICAL INFORMATION
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
Library of Aik. Laskaridis Foundation
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
SUBJECT AREA
Information & Communication Technologies (ICT) Information & Communication Technologies (ICT)Information & Communication Technologies (ICT) > Information InformationInformation > Information processing Information processingInformation processing
Religious Education Religious EducationReligious Education > Non-Christian Religions Non-Christian ReligionsNon-Christian Religions > Ancient Greek Religion Ancient Greek ReligionAncient Greek Religion
Political & Social Sciences Political & Social SciencesPolitical & Social Sciences
Visual Arts Education Visual Arts EducationVisual Arts Education > Sculpture SculptureSculpture
History HistoryHistory > Byzantine and Medieval History Byzantine and Medieval HistoryByzantine and Medieval History > Institutions, political organization and administration Institutions, political organization and administrationInstitutions, political organization and administration
History HistoryHistory > Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) > War events War eventsWar events
Ancient Greek Language and Grammar Ancient Greek Language and GrammarAncient Greek Language and Grammar > Topics TopicsTopics > History HistoryHistory
Modern Greek Language Modern Greek LanguageModern Greek Language > Topics TopicsTopics > History HistoryHistory
Modern Greek Language Modern Greek LanguageModern Greek Language > Text genres Text genresText genres > Information texts Information textsInformation texts
Modern Greek Literature Modern Greek LiteratureModern Greek Literature > Topics TopicsTopics > History HistoryHistory
TEACHING APPROACH
behaviourist > programmed instruction
cognitivist > collaborative learning
cognitivist > inquiry learning
constructivist > socratic instruction
constructivist > experiential learning
constructivist > design-based learning
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > knowledge > factual
cognitive > knowledge > conceptual
cognitive > process > to remember
cognitive > process > to understand
affective > to organize values
affective > to form and follow a system of values
psychomotor > to adapt and perform creatively
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
scientific coordinator: Aikaterini Laskaridis Foundation, Hellenic Aggregator at Veria Public Library
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΕΛΣΗΣ
metadata validator: ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
publisher: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE