O ταφος του Θεμιστοκλη, γκραβουρα του Christopher Wordsworth (1882)
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Πρόκειται για γκραβούρα που απεικονίζει πιθανή τοποθεσία του τάφου του Θεμιστοκλέους στη Δραπετσώνα του Πειραιά. Το σχέδιο έχει γίνει από τον Christopher Wordsworth και έχει περιληφθεί σε έκδοση με τίτλο: Greece, Pictorial, Descriptive and Historical. Το έτος έκδοσης της εικόνας αναφοράς τοποθετείται στο 1882 αλλά το συγκεκριμένο έργο πρωτοεκδόθηκε το 1840 ενώ ήδη το 1868 είχε φτάσει στην πέμπτη του έκδοση. O Christopher Wordsworth γεννήθηκε το 1807 στο Λονδίνο και έφτασε στη θέση του επισκόπου του Λίνκολν. Σπούδασε μεταξύ άλλων στο περίφημο Trinity College του Cambridge και ήταν βαθύς γνώστης θεολογικών θεμάτων και κλασικής παιδείας. Τα έτη 1832-1833 περιηγήθηκε στην Ελλάδα και ήταν ο πρώτος Άγγλος που έγινε δεκτός από τον βασιλιά Όθωνα. Για την Ελλάδα τα δύο σημαντικά έργα του είναι το: Athens and Attica: Journal of a Residence There (1936) και Greece: Pictorial, Descriptive and Historical (1840). Στο έργο που αναφέρεται το παρόν λήμμα (Greece: Pictorial, Descriptive and Historical) υπάρχουν εμπεριστατωμένες αρχαιολογικές περιγραφές και ακριβείς τοπογραφικά παραστατικές εικόνες πολλές από τις οποίες έχουν παρθεί από εκδόσεις προηγούμενων περιηγητών. Επιπλέον περιλαμβάνονται άφθονες παραπομπές και εδάφια από αρχαίους συγγραφείς, καθιστώντας το ιδιαίτερα ελκυστικό για το αναγνωστικό κοινό της εποχής. Η μελετώμενη γκραβούρα που περιέχεται στην αναφερόμενη έκδοση, απεικονίζει τον πιθανό τάφο του μεγάλου Αθηναίου στρατηγού και πολιτικού Θεμιστοκλή. Ο Θεμιστοκλής, νικητής της Σαλαμίνας, τελεύτησε τον βίο του εξόριστος από τους συμπατριώτες του, στην αυλή του Πέρση βασιλιά Αρταξέρξη. Στη συνέχεια οι συμπατριώτες του, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης για την προσφορά του στην πατρίδα, μετέφεραν στην Ελλάδα τα οστά του και τα τοποθέτησαν σε μνημείο στην είσοδο του λιμένος του Πειραιώς που τόσο είχε συμβάλει στην ανάδειξή του. Το ακριβές σημείο του αρχικού τύμβου δεν είναι με ασφάλεια γνωστό. Κατά καιρούς έχουν προταθεί διάφορες τοποθεσίες μεταξύ των οποίων είναι και αυτή της Δραπετσώνας που αναφέρει ο Wordsworth. Η αναφερόμενη εργασία του Wordsworth είναι μια από τις πολυάριθμες που έχουν εκδοθεί από Ευρωπαίους περιηγητές που επισκέφθηκαν την Ελλάδα τέλη του 18ου - αρχές του 19ου αιώνα. Κίνητρο των επισκέψεων ήταν συνήθως η αναζήτηση του αρχαιοελληνικού ιδεώδους και η αντίληψη ότι ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός ήταν η συνέχειά του. Οι επισκέψεις αυτές είχαν αναδειχθεί σε μόδα της εποχής και συχνά συνοδευόταν από αφαίρεση μικροαντικειμένων αρχαιολογικής αξίας. Η πληροφορία που συγκεντρώθηκε από τους περιηγητές και πολλές φορές έτυχε δημοσίευσης, βοήθησε στο να διασωθούν πολύτιμα ιστορικά, γεωγραφικά και λαογραφικά στοιχεία της εποχής. Επίσης συνεισέφερε στη δημιουργία θετικού κλίματος φιλελληνισμού στην Ευρώπη.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Η γκραβούρα εποχής που απεικονίζει πιθανή θέση του τάφου του Θεμιστοκλή στη Δραπετσώνα και περιέχεται σε έργο του Άγγλου περιηγητή Christopher Wordsworth μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εικονογραφικός πόρος στη μελέτη του βίου και του έργου του μεγάλου Αθηναίου στρατηγού, πολιτικού και νικητή της ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Με αφορμή την θεώρηση του Wordsworth για τη θέση του τάφου μπορούμε να αναφερθούμε, πέραν από τα πολεμικά κατορθώματα του Θεμιστοκλή, στον τρόπο θανάτου του στην εξορία και στην μετά θάνατο τιμή του από τους συμπατριώτες του. Η αναφορά στο μνημείο την εποχή του περιηγητή, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τεκμήριο για το γεγονός αλλά και για τον τρόπο που οι αρχαίοι Αθηναίοι τιμούσαν τους νεκρούς τους. Η γκραβούρα εποχής που απεικονίζει πιθανή θέση του τάφου του Θεμιστοκλή και περιέχεται σε έργο του Άγγλου περιηγητή Christopher Wordsworth μπορεί να χρησιμοποιηθεί στη μελέτη της προσωπικότητας και του έργου του, ειδικά σε ότι σχετίζεται με την Ελλάδα. Ο Wordsworth όπως φαίνεται από τις περιγραφές του διέθετε κλασική παιδεία, μάλλον έτρεφε συμπάθεια προς την Ελλάδα στη μελέτη της οποίας είχε αφιερώσει δύο από τα έργα του και για διερεύνηση εκτενέστερη, είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα μορφωμένου περιηγητή εποχής από τους δεκάδες που επισκέπτονταν την Ελλάδα εκείνη την εποχή. Το έργο τους μπορεί να τύχει αυτοτελούς διερεύνησης σε σχέση με την συνεισφορά τους στη διάσωση πολύτιμων ιστορικών και λαογραφικών πληροφοριών αλλά και στη διαμόρφωση του φιλελληνικού κλίματος. Επειδή το πεδίο είναι ιδιαίτερα εκτενές, ως έργο αναφοράς σε αυτή την εργασία προτείνουμε να χρησιμοποιηθεί η τετράτομη εργασία του Κυριάκου Σιμόπουλου: Ξένοι Περιηγητές στην Ελλάδα. Με υποχρεωτικά διαθεματική προσέγγιση θεωρούμε σκόπιμο να μελετηθούν: η ποιότητα των κειμένων και η ακρίβεια των πληροφοριών των περιηγητών, η ακρίβεια των σχεδιαγραμμάτων και των τοπογραφικών καταγραφών αλλά και η διαδικασία και η τεχνική ποιότητα των εκδόσεων, δεδομένων των τεχνικών μέσων της εποχής. Οι ποικίλες πληροφορίες που περιέχουν μπορούν να έχουν χρήση ως πόρος πέραν από την ιστορία, στο σύνολο των ανθρωπιστικών μαθημάτων.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
9 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/6032
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Τέχνες, Γράμματα και Πολιτισμός Arts, Letters and CultureΤέχνες, Γράμματα και Πολιτισμός
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Ηγετικές προσωπικότητες Leading personalitiesΗγετικές προσωπικότητες
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Τέχνες, Γράμματα και Πολιτισμός Arts, Letters and CultureΤέχνες, Γράμματα και Πολιτισμός
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > συνεργατική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
εποικοδομητισμός > έρευνα δράσης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > γνώση > βασισμένος σε γεγονότα
γνωστικός > γνώση > εννοιολογικός
γνωστικός > γνώση > μετα-γνωστικός
γνωστικός > διεργασία > να θυμούνται
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
συναισθηματικός > να δίνουν προσοχή
ψυχοκινητικός > να δρουν με αυτοπεποίθηση με βάση οδηγίες
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΡΝΑΒΑΣ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ