Προτομη του Παπαφλεσσα
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Προτομή του αγωνιστή της ελληνικής επανάστασης του 1821 Παπαφλέσσα, φιλοτεχνημένη από τον γλύπτη Κωστή Παπαχριστόπουλο και τοποθετημένη στο Πεδίο του Άρεως στην Αθήνα. Ο Παπαφλέσσας ο οποίος ήταν κληρικός, συγκαταλέγεται ανάμεσα στους πιο γνωστούς και διακεκριμένους αγωνιστές της επανάστασης του ‘21. Αναφέρεται επίσης ως Γρηγόριος Δικαίος (το πραγματικό του όνομα ήταν Γεώργιος Δημ. Φλέσσας, ενώ το "Δικαίος" ήταν το εκκλησιαστικό Οφφίκιο που του αποδόθηκε όταν χειροτονήθηκε Αρχιμανδρίτης από τον Γρηγόριο τον Ε') καθώς και ως «Μπουρλοτιέρης των ψυχών». Μυήθηκε στη Φιλικὴ Eταιρεία και τo 1820 έφθασε στην Πελοπόννησο ως πρόδρομος του Δ. Υψηλάντη για την προετοιμασία της Επανάστασης. Πέθανε μαχόμενος στο Μανιάκι το 1825, αντιμετωπίζοντας τα στρατεύματα του Ιμπραήμ. Ο δημιουργός του έργου είναι ο γλύπτης Κωστής Παπαχριστόπουλος (1906-2004), ένας διακεκριμένος Έλληνας γλύπτης που έζησε και εργάσθηκε στην Ελλάδα και το Παρίσι. Έχοντας μαθητεύσει στο Παρίσι κοντά στον διάσημο γλύπτη Αντουάν Μπουρντέλ και μελετώντας στη Ρώμη την τεχνική του χαμένου κεριού (την οποία πρώτος εφάρμοσε στην Ελλάδα) συνέβαλε ιδιαίτερα στην ανανέωση της ελληνικής γλυπτικής. Τον ενδιέφερε κυρίως η ανθρωποκεντρική απεικόνιση και φιλοτέχνησε κατά κύριο λόγο προτομές και γυναικεία γυμνά.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Η εικόνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μάθημα της Ιστορίας και σε ερευνητικές εργασίες ή προγράμματα σχολικών δραστηριοτήτων ως οπτικό υλικό για την Ελληνική επανάσταση του 1821, σε συνδυασμό με προσωπογραφίες άλλων ηρώων (χαρακτικά, ζωγραφικά πορτραίτα κλπ). Οι μαθητές θα μπορούσαν να αναζητήσουν πορτραίτα αγωνιστών του ‘21 και να δημιουργήσουν μια αφίσα (poster) ή μια παρουσίαση slideshow, που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί και ως οπτικό υλικό στον εορτασμό της 25ης Μαρτίου. Επίσης, η προτομή του Παπαφλέσσα θα μπορούσε να αναλυθεί σε συνδυασμό με άλλα πορτραίτα του (υπάρχουν αρκετά χαρακτικά και ελαιογραφίες που απεικονίζουν τον Παπαφλέσσα, όπως για παράδειγμα η ελαιογραφία του Διονυσίου Τσόκα, ένα χαρακτικό του Δανού χαράκτη Adam FriedeI, ο οποίος φιλοτέχνησε επίσης πορτραίτα πολλών άλλων ηγετικών μορφών της επανάστασης, κ.α) και να ακολουθήσει συζήτηση για τα χαρακτηριστικά (μορφολογικά, ενδυματολογικά, χαρακτηρολογικά κ.α) του ήρωα που επιλέγει να τονίσει ο κάθε καλλιτέχνης. Με βάση τα πορτραίτα αυτά και πληροφορίες για τη ζωή και τη δράση του οι μαθητές θα μπορούσαν να συνθέσουν το ψυχολογικό πορτραίτο και να προσεγγίσουν το χαρακτήρα του ήρωα.
Στο μάθημα των Εικαστικών και της Ιστορίας της τέχνης, η εικόνα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί σε συνδυασμό με άλλα έργα του γλύπτη Κωστή Παπαχριστόπουλου, καθώς και άλλων Ελλήνων γλυπτών του 20ου αι., ως οπτικό υλικό για την ιστορία και εξέλιξη της ελληνικής γλυπτικής στον 20ο αι. Συγκρίσεις θα μπορούσαν να γίνουν με γλυπτά των Μπουρντέλ και Μαγιόλ, το έργο των οποίων αποτέλεσε τη βασικότερη επιρροή για τον Παπαχριστόπουλο, καθώς και με έργα του Ροντέν, ενθαρρύνοντας τους μαθητές να εντοπίσουν τα νέα στοιχεία που εισήγαγαν αυτοί οι πρωτοπόροι πρόδρομοι του μοντερνισμού στη γλυπτική. Επίσης, συγκρίνοντας με άλλες απεικονίσεις (ζωγραφικές ή χαρακτικές) του Παπαφλέσσα, να γίνουν αναφορές στη λιτότητα και την καθαρότητα της απόδοσης του Παπαχριστόπουλου, ο οποίος αφαιρεί από την απεικόνιση του ήρωα όλα τα επιπλέον περιγραφικά στοιχεία (πχ χαρακτηριστικά ενδυματολογικά στοιχεία που εμφανίζονται σε άλλα πορτραίτα του και ενδεχομένως θα βοηθούσαν στην ευκολότερη αναγνώριση του ήρωα) και να ενθαρρυνθούν οι μαθητές να στοχαστούν και να αναρωτηθούν για ποιους εννοιολογικούς ή αισθητικούς λόγους ο γλύπτης επιλέγει να τα αφαιρέσει. Τέλος, το έργο θα μπορούσε να παρουσιαστεί σε συνδυασμό με άλλες προτομές από διάφορες εποχές (από την αρχαιότητα έως σήμερα) για να κατανοηθεί ο συγκεκριμένος τύπος γλυπτών, η προτομή, και να προσδιοριστεί η χρήση, τυπολογία και το στυλ των γλυπτών αυτών ανά εποχή μέσα από τις παρατηρήσεις των μαθητών.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
9 - 18
INTENDED END USER
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
NDC Repositories
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
ΕΚΤ (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
History HistoryHistory > Newer and Modern History (19th-20th century) Newer and Modern History (19th-20th century)Newer and Modern History (19th-20th century) > War events War eventsWar events
Visual Arts Education Visual Arts EducationVisual Arts Education > Sculpture SculptureSculpture
TEACHING APPROACH
cognitivist > direct instruction
cognitivist > inquiry learning
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > process > to think critically and creatively
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
original work creator: Παπαχριστόπουλος Κωστής
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
metadata validator: ΣΩΤΗΡΙΑ ΛΑΖΑΡΟΥ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
publisher: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE