Ανδρεας Λασκαρατος
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Φωτογραφικό πορτραίτο του συγγραφέα Ανδρέα Λασκαράτου, το οποίο χρονολογείται το 1895. Είναι τυπωμένο με την τεχνική της φωτοτσιγκογραφίας, μιας μεθόδου των γραφικών τεχνών στην οποία χρησιμοποιείται το φως για τη χάραξη του σχεδίου. Η φωτοτσιγκογραφία (που συχνά συγχέεται εσφαλμένα με την χαρακτική τσιγκογραφία επειδή και στις δυο περιπτώσεις χρησιμοποιείται πλάκα τσίγκου που οξειδώνεται) ανήκει στην κατηγορία της αυτοτυπίας / ομοιοτυπίας και άρχισε να αναπτύσσεται στην Ευρώπη από το 1865 και μετά. Ο φωτογράφος/χαράκτης στην περίπτωση αυτή μεταχειρίζεται το ράστερ, ένα πλέγμα μικρών κουκκίδων σε παράλληλη οριζόντια και κάθετη διάταξη. Οι κουκκίδες αυτές είναι εμφανείς στην τελική εκτύπωση. Στη φωτοτσιγκογραφία, αφού εμφανιστεί η αρνητική φωτογραφική εικόνα, η θετική πια παράσταση τυπώνεται πάνω σε πλάκα τσίγκου, η οποία γίνεται ευαίσθητη στο φως με επίστρωση κόλλας ζελατίνης (λεπάς) που περιέχει διχρωμικά άλατα. Ύστερα από την εκτύπωση, το σχέδιο της τσίγκινης πλάκας εμφανίζεται σε ειδικό διάλυμα (ιώδους χρωστικής) και ακολουθεί οξείδωση, η οποία διαβρώνει τα σημεία της τσίγκινης πλάκας που δεν έχουν προσβληθεί από το φως. Στη διαβρωμένη αυτή πλάκα είναι ορατό πλέον (με τις κουκκίδες) το σχέδιο που πρόκειται να εκτυπωθεί σε πολλά αντίτυπα (σε εφημερίδες, βιβλία κλπ). Αρχικά το αποτέλεσμα των εκτυπώσεων αυτών ήταν ασπρόμαυρο, ενώ αργότερα άρχισαν να γίνονται και έγχρωμες φωτοτσιγκογραφίες. Ο Ανδρέας Λασκαράτος (1811-1901), που εικονίζεται στη φωτογραφία, ήταν σατιρικός ποιητής και πεζογράφος από την Κεφαλονιά. Σπούδασε νομικός, αλλά εργάσθηκε κυρίως ως δημοσιογράφος, ενώ παράλληλα έγραφε ποιήματα, δοκίμια και ηθογραφικά κείμενα που καυτηρίαζαν έντονα την ανηθικότητα, την αδικία και την υποκρισία της εποχής του. Μεταξύ άλλων, καταφέρθηκε εναντίον των πολιτικών και της ανικανότητάς τους, ενώ πολέμησε σκληρά τις θρησκευτικές προλήψεις και δοξασίες, κυρίως δε την αυθαιρεσία της θρησκευτικής αρχής. Εξαιτίας των σατιρικών βελών του και της δριμείας κριτικής του κατά του επίσημου κλήρου αφορίστηκε από την Εκκλησία (ο αφορισμός ανακλήθηκε λίγα χρόνια πριν το θάνατο του). Αρκετά έργα του είναι αυτοβιογραφικά και αναφέρονται στους διωγμούς που υπέστη. Ανάμεσα στα σημαντικότερα έργα του συγκαταλέγονται: "Τα μυστήρια της Κεφαλονιάς", "Ιδού ο άνθρωπος ή ανθρώπινοι χαρακτήρες", "Ποιήματα και Ανέκδοτα", "Απόκριση στον αφορισμό".

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Η εικόνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μάθημα των Εικαστικών και της Καλλιτεχνικής Παιδείας, σε ερευνητικές εργασίες και σχολικές δραστηριότητες σχετικές με τις Γραφικές τέχνες και τις μεθόδους Χαρακτικής καθώς και στη διδασκαλία σχετικών μαθημάτων (Γραφικές Τέχνες, Φωτογραφία κ.α) του τομέα Εφαρμοσμένων Τεχνών (επαγγελματική κατεύθυνση), ως δείγμα φωτοτσιγκογραφίας. Οι μαθητές θα μπορούσαν να αναζητήσουν λεπτομερείς πληροφορίες για τη συγκεκριμένη τεχνική και να τη συγκρίνουν με άλλες τεχνικές φωτογραφικής εκτύπωσης, από το 19ο μέχρι σήμερα, ακολουθώντας το νήμα της τεχνολογικής εξέλιξης στις φωτογραφικές εκτυπώσεις. Προτείνεται, επίσης, να τη συγκρίνουν και με την τεχνική της χαρακτικής τσιγκογραφίας και γενικότερα της οξυγραφίας, αναζητώντας πληροφορίες για τη χαρακτική αυτή μέθοδο και παρατηρώντας παραδείγματα χαρακτικών έργων από διάφορους καλλιτέχνες του 20ου αιώνα. Επίσης, θα μπορούσαν να αναζητήσουν πληροφορίες για το ράστερ και τις χρήσεις του, από τις εκτυπώσεις σε εφημερίδες, περιοδικά και κόμικς μέχρι την εικαστική χρήση του ράστερ από τον Ρόι Λίχτενστάιν, σημαντικό καλλιτέχνη της Pop Art, ο οποίος μεγεθύνοντας τις κουκκίδες τις κατέστησε βασικό μορφολογικό στοιχείο και σήμα κατατεθέν των έργων του.
Επίσης, η εικόνα μπορεί να χρησιμοποιηθεί -ως πορτραίτο του Λασκαράτου- στο μάθημα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας και σε ερευνητικές εργασίες ή προγράμματα δραστηριοτήτων σχετικά με Έλληνες που ασχολήθηκαν με ηθογραφικά θέματα καταγράφοντας ή και σατιρίζοντας τα κακώς κείμενα της εποχής τους. Προτείνεται ιδιαίτερα το βιβλίο του "Ιδού ο άνθρωπος ή ανθρώπινοι χαρακτήρες" που έχει διαχρονικό χαρακτήρα και μπορεί να σταθεί αφορμή για συζήτηση στην τάξη συγκρίνοντας την τυπολογία των χαρακτήρων που παρουσιάζει ο Λασκαράτος με τη σύγχρονη εποχή. Οι διώξεις που υπέστη ο συγγραφέας μπορούν επίσης να αποτελέσουν αφορμή για μια γενικότερη συζήτηση ή έρευνα για την ελευθερία της έκφρασης σε διάφορες εποχές (από την αρχαιότητα έως σήμερα). Προτείνεται ως αφορμή για συζήτηση ο πρόλογος του βιβλίου του "Μυστήρια της Κεφαλονιάς", όπου γράφει: "Σκοπός του παρόντος βιβλίου είναι το σιάσιμο μιας σφαλερής ιδέας όπου έως τώρα εβασίλεψε και βασιλέβει ακόμη στην κοινωνία μας. Η κοινωνία μας νομίζει πως δεν πρέπει να ξεσκεπάζονται τα ελαττώματά της και θεωρεί ως εγκληματίαν εκείνον οπού το κάμη. – Νομίζει εξεναντίας ότι είναι χρέος κάθε καλού πατριώτη να κηρύττη αρετές εις τον τόπον των ελλαττωμάτων της. Τούτο έκαμε ώστε καθένας, φοβούμενος την πρόληψή της, αρνήθηκε να της ανοίξη τα μάτια εις τες αληθινές πηγές των κακών της. Ενώ απ' άλλο μέρος οι κατεργαραίοι, που σε κάθε κοινωνία ποτέ δεν λείπουνε, εκερδοσκοπήσανε ναν την αποκοιμήσουν, απάνω στον κρημνό της ανοησίας της, για να κλέψουν την υπόληψή της. Εγώ δεν ημπορώ, εν συνειδήσει, να ναναρίσω την κοινωνία μας με το ναρκωτικό νανάρισμα των λαοπλάνων. Ούτε μήτε να σιωπήσω τα ολέθρια αποτελέσματα μιας τέτοιας σατανικής κερδοσκοπίας. Εγώ εξεναντίας ξεσκεπάζω τα ελαττώματά της με θάρρος και με εξουσίαν. Με όλην εκείνην την εξουσίαν οπού μου δίνει η Αλήθεια".


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
12 - 20
INTENDED END USER
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
NDC Repositories
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
ΕΚΤ (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
Visual Arts Education Visual Arts EducationVisual Arts Education > Image reproduction Image reproductionImage reproduction
Modern Greek Literature Modern Greek LiteratureModern Greek Literature > Writer WriterWriter
TEACHING APPROACH
cognitivist > inquiry learning
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > process > to think critically and creatively
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ
metadata validator: ΣΩΤΗΡΙΑ ΛΑΖΑΡΟΥ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
publisher: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE