Με αφορμή το συγκεκριμένο κείμενο, οι μαθητές μπορούν να αναζητήσουν και να συζητήσουν τη σκέψη, τη νοοτροπία, τη στάση ζωής και τα συναισθήματα των ανθρώπων του νησιού και μάλιστα ενός ακριτικού νησιού, όπως το Καστελλόριζο. Από τη μια μεριά οι νησιώτες αναγκάζονται να αποχωριστούν όσους συγγενείς και φίλους φεύγουν για τα «ξένα», για να βρουν λύση στο βιοποριστικό τους πρόβλημα και από την άλλη αυτοί που μένουν πίσω με πόνο ψυχής αλλά στωικά αντμετωπίζουν τη δύσκολη αυτή κατάσταση. Οι μαθητές μπορούν επίσης να κατανοήσουν τα έντονα συναισθήματα που βιώνονται κι από τις δύο πλευρές και να συγκρίνουν τη ζωή του ναυτικού με τα υπόλοιπα «αστικά» και «στεριανά» επαγγέλματα. Να συζητήσουν και να συνειδητοποιήσουν τις δυσκολίες που ζουν οι άνθρωποι της επαρχίας και συγχρόνως το «δέσιμο» που υπάρχει με το θεσμό της οικογένειας και ανάμεσα στα μέλη της. Επίσης θα ήταν χρήσιμο να συζητηθεί, αν υπάρχουν κοινά σημεία στα βιώματα του σημερινού ξενιτεμένου με το «νόστιμον ήμαρ» στα χρόνια του Ομήρου, όταν ο Οδυσσέας νοσταλγούσε την επιστροφή στην Ιθάκη του. Επιπρόσθετα θα μπορούσε να σχολιασθεί η άποψη ότι η παραδοσιακή οικογένεια του ξενιτεμένου είναι στο βάθος κρυπτομητριαρχική, λόγω παντελούς απουσίας της αντρικής φιγούρας για μεγάλα διαστήματα. Ενδεχομένως θα μπορούσε να απαντηθεί από τους μαθητές φύλλο εργασίας, το οποίο θα περιλάμβανε ερωτήσεις, του τύπου: -Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο αρχηγός της οικογένειας στο νησί; Ποιος αναλαμβάνει την ευθύνη του βιοποριστικού προβλήματος στην οικογένεια; -Ποιος είναι ο ρόλος της μάνας; -Είναι καθοριστικός για την εξισορρόπηση των οικογενειακών δεσμών και για το συναισθηματικό δέσιμο των μελών; --Ποιες αξίες διαφαίνονται στην οικογενειακή και κοινωνική ζωή των νησιωτών; -Ποια η σχέση των ανθρώπων με τη θρησκεία;-Είναι ο ξενιτεμός - κεντρικό φαινόμενο στη ζωή του Έλληνα - αναπόδραστο στοιχείο του κύκλου της ζωής του (γέννηση - γάμος - ξενιτιά - θάνατος) προδιαγραμμένο «από τη μοίρα του» στα πλαίσια των κοινωνικών ρόλων που καλείται να εκπληρώσει;-- Τι φόβοι κυριαρχούν με το γεγονός του βέβαιου ξενιτεμού; Στο μάθημα της Γεωγραφίας Δημοτικού και Γυμνασίου μπορεί να γίνουν γνωστές οι δυσκολίες διαβίωσης σε ένα απομακρυσμένο νησί της Ελλάδας με σοβαρές ελλείψεις στον τομέα της υγείας κυρίως και των άλλων τομέων της ζωής.Μπορεί επίσης η συζήτηση να αποτελέσει αφορμή για μια εκπαιδευτική πολυήμερη εκδρομή στο νησί. Στο μάθημα της Λογοτεχνίας, τέλος, οι μαθητές μπορούν να γνωρίσουν το φιλόλογο-ποιητή -πεζογράφο Μιχάλη Πετρίδη και να διακρίνουν την αγάπη του για την ιδιαίτερη πατρίδα του, από τη γλαφυρότητα του ύφους που περιγράφει την ιεροτελεστία του αποχαιρετισμού.