Η Γεννηση της Θεοτοκου
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Τοιχογραφία με παράσταση του Γέννησης του Χριστού από το καθολικό της μονής Σταυρονικήτα στο Άγιο Όρος. Η τοιχογραφία αποδίδεται στον χαρακτηριστικότερο εκπρόσωπο της λεγόμενης Κρητικής Σχολής, το Θεοφάνη Στρελίτζα-Μπαθά, που έδρασε και δημιούργησε το πρώτο μισό του 16ου αιώνα. Ο Θεοφάνης κατόρθωσε να δημιουργήσει έργα που έγιναν πρότυπα διακόσμησης των μοναστηριακών ναών για όλες τις ορθόδοξες χώρες. Αυτός πρώτος καθιέρωσε το μαύρο φόντο, ώστε τα χρώματα (γαιώδη, χωρίς λάμψη) να λειτουργούν πλήρως ενώ ζωγράφιζε τις μορφές και τα άλλα σχήματα σε ένα επίπεδο διατηρώντας την αρχή της βυζαντινής τέχνης ,που δε δέχεται την ψευδαίσθηση της τρίτης διάστασης ώστε να μη διαταράσσεται η δομική λειτουργία του τοίχου. Άλλο χαρακτηριστικό της τέχνης του ήταν η γαλήνια έκφραση στα πρόσωπα (με απόρριψη κάθε εκφραστικής δραματικότητας), η κυριαρχία της ανθρώπινης μορφής σε σχέση με τα τοπία και τα κτίρια, η ευγενική στάση των προσώπων, η συγκρατημένη χειρονομία, η σωστή αλλά δύσκαμπτη πτυχολογία του συμβατικού τοπίου. Ο Θεοφάνης θεωρείται ο κύριος διαμορφωτής της Κρητικής Σχολής για την τοιχογραφία, όπως ο Μιχαήλ Δαμασκηνός για την εικόνα. Στη μεταβυζαντινή περίοδο, εξαιτίας δυτικών επιδράσεων, παρατηρούνται διαφοροποιήσεις. Ήδη ο Θεοφάνης Στρελίτζας-Μπαθάς, ο κορυφαίος εκπρόσωπος της Κρητικής Σχολής, στη Γέννηση της μονής Σταυρονικήτα (1546) ιστορεί την Παναγία όχι λεχώνα ξαπλωμένη, αλλά γονατιστή με σταυρωμένα τα χέρια στα δεξιά του μικρού Χριστού, που τον ζεσταίνουν τα ζώα με τα χνώτα τους μέσα στο σπήλαιο της Βηθλεέμ.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Μπορεί να γίνει χρήση της τοιχογραφίας από τον καθηγητή των Εικαστικών ή τον καθηγητή της Βυζαντινής Ιστορίας, για να δείξει τις επιδράσεις που δέχτηκε η μεταβυζαντινή τέχνη από κρητικούς καλλιτέχνες αλλά και δυτικούς καλλιτέχνες. Μπορεί να γίνει σύγκριση με άλλες εικόνες ή νωπογραφίες, που απεικονίζουν επίσης το θέμα της Γέννησης. Επίσης από τον καθηγητή των Θρησκευτικών μπορεί να αξιοποιηθεί η τοιχογραφία ως οπτικό υλικό στη διδασκαλία της αντίστοιχης ενότητας για τη γέννηση της Θεοτόκου.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
12 - 18
INTENDED END USER
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
NDC Repositories
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
ΕΚΤ (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
Visual Arts Education Visual Arts EducationVisual Arts Education > Painting PaintingPainting
History HistoryHistory > Byzantine and Medieval History Byzantine and Medieval HistoryByzantine and Medieval History > Arts, Letters and Culture Arts, Letters and CultureArts, Letters and Culture
Religious Education Religious EducationReligious Education > Ecclesiastical Art Ecclesiastical ArtEcclesiastical Art > Painting PaintingPainting
TEACHING APPROACH
behaviourist > programmed instruction
cognitivist > direct instruction
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > knowledge > factual
cognitive > process > to remember
cognitive > process > to understand
cognitive > process > to apply
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
original work creator: Strelitzas-Bathas Theofanis, Στρελίτζας-Μπαθάς Θεοφάνης
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΚΑΡΡΑ
metadata validator: ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
publisher: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE