Η ανάγνωση ιστορικών πηγών για την ιστορία του ελληνικού κράτους κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, με την αξιοποίηση πρωτογενούς ιστορικού υλικού, αποτελεί αυτόνομο μαθησιακό αντικείμενο, το οποίο προσομοιώνει τον τρόπο εργασίας των ιστορικών στο πλαίσιο της γνωστικής μαθητείας. Η χρήση και η αξιοποίηση των ιστορικών πηγών αποτελούν προτεραιότητα των ιστορικών στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν το παρελθόν και να το καταστήσουν ιστορικό. Στην ίδια κατεύθυνση, η χρήση των ιστορικών πηγών στη σχολική τάξη, με την αξιοποίηση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μελέτης, επιτρέπει την άμεση συμμετοχή των μαθητών σε διαδικασίες διερευνητικής μάθησης και οικοδόμησης της ιστορικής γνώσης. Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα, μέσα από τη σταδιακή εμφάνιση στοιχείων του οπτικού ντοκουμέντου, να επικεντρώσουν την προσοχή τους και να μελετήσουν με λεπτομερή τρόπο συγκεκριμένα σημεία, να κάνουν υποθέσεις και να προχωρήσουν σε πιθανές αναθεωρήσεις στη βάση των νέων εμφανιζόμενων στοιχείων. Με τη συνολική εμφάνιση του οπτικού ντοκουμέντου, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να προβάλουν πληροφοριακό υλικό για όλα τα εμφανιζόμενα σημεία, να κατανοήσουν τις τυχόν αρχικές παρανοήσεις και να εκφράσουν την προσωπική τους άποψη. Τέλος, με την παροχή συνοδευτικού ιστορικού υλικού, οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να συγκρίνουν το περιεχόμενο του συγκεκριμένου οπτικού ντοκουμέντου και με άλλα του ίδιου θεματικού πεδίου, να εμπλακούν με την πολυπλοκότητα του ιστορικού παρελθόντος, να κατανοήσουν τη μερικότητα κάθε ιστορικής πηγής και να διευρύνουν την ιστορική τους σκέψη.