Γαλλοι στρατιωτες στο λοφο του Φιλοπαππου-1917
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Με τη φωτογραφία αυτή από το Μουσείο Μπενάκη συνειδητοποιούμε ότι Γάλλοι στρατιώτες στις 21 Ιουνίου 1917 (Γρηγοριανό ημερολόγιο) κατασκηνώνουν ελεύθερα στο λόφο του Φιλοπάππου απέναντι από την Ακρόπολη των Αθηνών! Στο ιστορικό πλαίσιο του «Εθνικού Διχασμού» ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιθυμεί τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ (Αγγλία, Γαλλία συμμαχία εναντίον της Γερμανίας). Αντίθετα ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ πρεσβεύει την «ουδετερότητα» (που έμμεσα ευνοεί τους Γερμανούς). Οι «Σύμμαχοι» βρίσκουν (ή μάλλον δημιουργούν -βλ. και Γάλλο κατάσκοπο De Roquefeuil) την ευκαιρία να παραβιάζουν βάναυσα την Ελληνική αυτοκυριαρχία. Έτσι, για να εκβιάσουν την συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο, στην άρνηση του βασιλιά στο αίτημά τους για παράδοση των αντιτορπιλικών, των σιδηροδρόμων και του λιμανιού του Πειραιά προκαλούν τη μάχη των Αθηνών γύρω από το λόφο του Φιλοπάππου (Νοέμβριος 1916). Το μαθησιακό αντικείμενο χρησιμοποιείται στη διδασκαλία Ιστορίας Γυμνασίου-Λυκείου.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Η φωτογραφία-τεκμήριο λαμβάνεται ως αφορμή για συζήτηση περί Ιστορίας. Αν ξεκινήσουμε απ' την ιστορία του Θουκυδίδη, θα βρούμε την περίφημη φράση "κτῆμα ἐς ἀεί". Άραγε, η ιστορία μας εξοπλίζει με παραδείγματα και παραστάσεις, ώστε σε μια ανάλογη ιστορική κατάσταση να είμαστε προετοιμασμένοι και εφοδιασμένοι πνευματικά; «Η ιστορία είναι φιλοσοφία μέσω παραδειγμάτων»; (Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ.) ή «Το μόνο πράγμα που μας διδάσκει η ιστορία είναι ότι τίποτε δεν μας διδάσκει η ιστορία.»; (Friedrich Hegel, 1770-1831). Ως πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους η Αθήνα διαθέτει ένα θλιβερό προνόµιο. ∆εν έχει βοµβαρδιστεί τόσο από εχθρούς, αλλά περισσότερο από συµµάχους: από τους Γάλλους το 1916 µέχρι την εγκατάσταση της κυβέρνησης Βενιζέλου στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1917-µετά την έξωση του Κωνσταντίνου- και από τους Βρετανούς το 1944. Η περίοδος του «Εθνικού Διχασμού» έχει να μας διδάξει πολλά για τη στάση των «συμμάχων» : οι δυνάμεις της Αντάντ, υπό τον Γάλλο στρατηγό Μωρίς Σαρράιγ (Maurice Sarrail), επέκτειναν σταδιακά την κυριαρχία τους στη Βόρεια Ελλάδα και το Αιγαίο, αγνοώντας σχεδόν την ελληνική κυβέρνηση. Η αρχή είχε γίνει με την Λήμνο, την οποία οι Σύμμαχοι κατέλαβαν αυθαίρετα το 1915 και χρησιμοποίησαν ως ναυτική βάση και ορμητήριο για την εκστρατεία στην Καλλίπολη. Μετά την δεύτερη παραίτηση Βενιζέλου, οι σχέσεις Ελλάδας - Αντάντ επιδεινώθηκαν ακόμη περισσότερο, με τους Άγγλους να καταλαμβάνουν αρχικά την Μήλο (21 Νοεμβρίου) και λίγο αργότερα την Μυτιλήνη (30 Δεκεμβρίου). Σε αυτή τη χρονική περίοδο οι Γάλλοι αποφάσισαν να εκμεταλλευτούν το ιδιότυπο καθεστώς κυριαρχίας του Καστελόριζου και να το καταλάβουν (14 Δεκεμβρίου 1915). Στις 27 Μαΐου 1916 η -κατόπιν έγκρισης από την Αθήνα- παράδοση του σημαντικού οχυρού Ρούπελ σε μικτή γερμανοβουλγαρική δύναμη, οδήγησε τα πράγματα σε κρίσιμο σημείο. Ο Σαρράιγ κήρυξε στρατιωτικό νόμο, καταργώντας ουσιαστικά την ελληνική κυριαρχία στις υπό συμμαχικό έλεγχο περιοχές, και απαίτησε την αποστράτευση του ελληνικού στρατού. Μετά την οριστική ρήξη με τον βασιλιά Κωνσταντίνο οι δυνάμεις της Αντάντ επέβαλαν ναυτικό αποκλεισμό στη «βασιλική Ελλάδα». Οι Γάλλοι απαίτησαν από τον Κωνσταντίνο να εγκαταλείψει τον θρόνο, προκειμένου να άρουν τον αποκλεισμό. Ο αποκλεισμός της Αθήνας από τα αγγλογαλλικά στρατεύματα προς εκβιασμό της κατάστασης καταδικάζει σε πείνα τον πληθυσμό της νότιας Ελλάδας. Σχολιάζονται λοιπόν από τους μαθητές τα εξής: Α)Η προσπάθεια των Γάλλων και του Βενιζέλου να θέσουν υπό τον έλεγχο τους τη νότια Ελλάδα. Τα Γαλλικά θωρηκτά μπαίνουν στον Πειραιά και αποβιβάζουν 3000 άνδρες, ενώ βομβάρδιζαν περιοχές της Αθήνας γύρω από το Στάδιο και κοντά στα Ανάκτορα, σε μια σειρά επεισοδίων γνωστών ως «Νοεμβριανά». Β) 2 Ιουνίου 1917 : Η "μάχη της σημαίας" και η βίαιη κατάληψη της Θεσσαλίας από τον Γαλλικό στρατό.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
12 - 18
INTENDED END USER
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
Benaki Museum
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
Μουσείο Μπενάκη (Μουσείο Μπενάκη)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
History HistoryHistory > Newer and Modern History (19th-20th century) Newer and Modern History (19th-20th century)Newer and Modern History (19th-20th century) > Political and ideological Issues Political and ideological IssuesPolitical and ideological Issues
TEACHING APPROACH
cognitivist > direct instruction
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > process > to think critically and creatively
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΛΕΒΙΖΟΥ
metadata validator: ΜΙΧΑΗΛ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Μουσείο Μπενάκη
publisher: Μουσείο Μπενάκη
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE