Ο διδάσκων μπορεί να αναθέσει στους μαθητές την διερεύνηση πτυχών του πνευματικού ρεύματος του νεοελληνικού διαφωτισμού, ιδίως στις σχέσεις του με την ορθόδοξη εκκλησία. Για τον σκοπό αυτό μπορούν να αξιοποιηθούν ιστορικές πηγές οι οποίες είτε θα βρεθούν στα σχολικά εγχειρίδια (σχετικά κεφάλαια), είτε σε διαδικτυακά περιβάλλοντα που εστιάζουν στην ελληνική ιστορία (π.χ. Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού κ.λπ.), είτε από το αρχείο της ΕΡΤ (για τον Ρήγα Βελεστινλή, τον Αδαμάντιο Κοραή και τον ‘Ανώνυμο’ συγγραφέα της Ελληνικής Νομαρχίας). Οι μαθητές αρχικά πρέπει να μελετήσουν τα δεδομένα σχετικά με τους οικονομικούς μετασχηματισμούς (κατά τα τέλη του 18ου αι.) που ευνόησαν την οικονομική ανάπτυξη των Ελλήνων, η οποία με την σειρά της είχε ως αποτέλεσμα και την ανάπτυξη των σχέσεών τους με την δυτική Ευρώπη και την πνευματική τους εξέλιξη. Μπορούν λοιπόν (α) να εντοπίσουν σε χάρτες τις ευρωπαϊκές πόλεις στις οποίες υπάρχουν ακμαίες παροικίες Ελλήνων, (β) να δημιουργήσουν εννοιολογικούς χάρτες όπου θα αποτυπώνονται οι παραδοσιακές και οι νέες κοινωνικές ομάδες του ελληνισμού που είχαν ηγετικές θέσεις στην οθωμανική αυτοκρατορία και θα αναφέρονται στον ρόλο τους, (γ) να δημιουργήσουν χρονογραμμές με τα σπουδαιότερα πολιτικά και πνευματικά γεγονότα ή ακόμη και ένα λεύκωμα με εικόνες των εκπροσώπων του Νεοελληνικού Διαφωτισμού και σύντομο υπομνηματισμό τους. Τέλος, μπορούν να μελετήσουν πηγές σχετικές με τον ρόλο της ορθόδοξης εκκλησίας σε όλο το διάστημα που διήρκεσε σε ο νεοελληνικός διαφωτισμός (π.χ. Φ. Ηλιού, “Νεοελληνικός Διαφωτισμός, η νεωτερική πρόκληση”, Ιστορία του νέου ελληνισμού, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2003, τομ. 2ος, σ. 15.) και να συντάξουν ένα κείμενο στο οποίο θα αναφέρουν τα βασικότερα σημεία που χαρακτηρίζουν τον ρόλο αυτό.