Houses in 19th-century Athens, engrave from a sketch by .C.R.Cockerell
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Πρόκειται για γκραβούρα που έχει περιληφθεί στην έκδοση: Greece, Pictorial, Descriptive and Historical. Πρωτοεκδόθηκε το 1840 ενώ ήδη το 1868 είχε φτάσει στην πέμπτη του έκδοση. Το αρχικό σχέδιο πάνω στο οποίο βασίστηκε η συγκεκριμένη γκραβούρα έχει γίνει από τον C.R.Cockerell του οποίου, μέσα στην προαναφερθείσα έκδοση, υπάρχουν κι άλλα σχέδια όπως αυτό με τα ερείπια του Παρθενώνα κλπ. Περιλαμβάνονται εμπεριστατωμένες αρχαιολογικές περιγραφές και ακριβείς τοπογραφικά εικόνες πολλές από τις οποίες έχουν παρθεί από καταγραφές προηγούμενων περιηγητών. Επιπλέον περιλαμβάνονται άφθονες παραπομπές και εδάφια από αρχαίους συγγραφείς. Ο σχεδιαστής της συγκεκριμένης εικόνας (Charles Robert Cockerell) γεννήθηκε στο Λονδίνο (1788) έλαβε κλασική ελληνική και λατινική παιδεία. Διδάχτηκε αρχιτεκτονική κυρίως από τον πατέρα του. Το 1810 ξεκίνησε ένα μεγάλο περιηγητικό ταξίδι στο οποίο περιέλαβε και την Ελλάδα της εποχής έχοντας σκοπό την επίσκεψη κλασικών τοποθεσιών και αρχαιοτήτων. Το 1811 μετείχε σε ανασκαφή του ναού της Αφαίας στην Αίγινα. Επισκέφτηκε ακόμα την Αθήνα, την Αρκαδία, τη Σπάρτη, το Άργος, την Τίρυνθα, τις Μυκήνες κ.α. Τον Οκτώβριο του 1814 προσπάθησε να οργανώσει εορτή για την επέτειο της ναυμαχίας της Σαλαμίνας. Με την ολοκλήρωση του τριετούς περιπετειώδους ταξιδιού του, εξέθεσε τα σχέδιά του στην Βασιλική Ακαδημία όπου το 1839 ανακηρύχθηκε καθηγητής Αρχιτεκτονικής και το 1848 κέρδισε το χρυσό μετάλλιο Αρχιτεκτονικής. Η αρχιτεκτονική καταγραφή ενός μέρους της πόλης των Αθηνών ειδικά στις αρχές του 19ου αιώνα, έχει ιδιαίτερη αξία διότι μαζί με τη γλώσσα, την παιδεία και άλλους τομείς του πολιτισμού, και η πολεοδομία και η αρχιτεκτονική, συνέβαλαν τα μέγιστα στην σύνθεση της πολιτισμικής ταυτότητας του αναγεννημένου νέου ελληνικού κράτους και στην ομογενοποίηση ετερογενών πολιτισμικών καταβολών του. Το αναπαριστώμενο σχέδιο μας δείχνει εικόνα γειτονιάς των Αθηνών, ακόμα υπόδουλης, πριν την πολεοδομική ανασυγκρότηση που ξεκίνησε το 1834 και μετέτρεψε την μικρή τουρκοκρατούμενη πολίχνη των περίπου10.000 κατοίκων σε πρωτεύουσα του νέου ελληνικού κράτους, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα την ιστορία της διαμέσου των αρχαίων μνημείων. Παρέχει τη δυνατότητα αντιπαραβολής με τις νεο-κλασικές δημιουργίες των Ziller, Hansen, Καυταντζόγλου, Κλεάνθη κ.ά. οι οποίες απετέλεσαν την αρχή για μια νέα πολεοδομική φιλοσοφία καταγραμμένη σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια εποχής η οποία δυστυχώς δεν διασώθηκε ως τις ημέρες μας. Το εξεταζόμενο σχέδιο του C.R.Cockerell καθώς και τα συμβάντα της τριετούς περιήγησής του στην ελληνική επικράτεια, είναι αντιπροσωπευτικά της δράσης των πολυάριθμων Ευρωπαίων που επισκέφθηκαν την Ελλάδα τέλη του 18ου - αρχές του 19ου αιώνα. Κίνητρο των επισκέψεων ήταν συνήθως η αναζήτηση του "αρχαιοελληνικού ιδεώδους" και η αντίληψη ότι ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός ήταν η συνέχειά του. Οι επισκέψεις αυτές είχαν αναδειχθεί σε μόδα της εποχής και συχνά συνοδευόταν από αφαίρεση μικρών ή μεγαλύτερων αντικειμένων αρχαιολογικής αξίας. Η πληροφορία που συγκεντρώθηκε από τους περιηγητές και συχνά έτυχε δημοσίευσης, βοήθησε στο να διασωθούν πολύτιμα ιστορικά, γεωγραφικά και λαογραφικά στοιχεία εποχής για την Ελλάδα. Ταυτόχρονα συνεισέφερε στη δημιουργία θετικού φιλελληνικού κλίματος στην Ευρώπη.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Η γκραβούρα εποχής, που απεικονίζει μια γειτονιά των τουρκοκρατούμενων Αθηνών (ανάμεσα 1811-1813), μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εικονιστικός πόρος στο μάθημα της ιστορίας όταν γίνεται αναφορά στον τρόπο και τις συνθήκες ζωής των Ελλήνων στην πόλη. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πόρος όταν μελετάται η νεοκλασική πολεοδομική αναγέννηση της Αθήνας από την εποχή της ανακήρυξής της ως πρωτεύουσας του απελευθερωμένου κράτους μετά και την έλευση του Όθωνα. Σε αυτή την εικόνα μπορεί να τοποθετηθεί η αφετηρία, ώστε οι μαθητές να κάνουν συγκρίσεις με τα κλασικού αρχιτεκτονικού ύφους δημόσια και ιδιωτικά κτίρια που ανεγέρθηκαν στη συνέχεια και μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Η πολεοδομική εξέλιξη της νέας πρωτεύουσας οφείλει να μελετηθεί και ως έργο πολιτισμού, συνδετικό του πληθυσμού του νέου κράτους με τρόπο παρόμοιο της γλώσσας και της παιδείας του. Η γκραβούρα εποχής, που απεικονίζει μια γειτονιά των τουρκοκρατούμενων Αθηνών και έχει κατασκευαστεί με βάση σχεδιάγραμμα του γνωστού Άγγλου περιηγητή C.R. Cockerell μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την προσέγγιση του βίου του περιηγητή. Μαζί με αυτήν μπορούν να χρησιμοποιηθούν και τα υπόλοιπα σχέδιά του που έχει περιλάβει ο Wordsworth στο περίφημο έργο του Greece, Pictorial, Descriptive and Historical. Ο Cockerell είχε κλασική παιδεία και συμπάθεια προς την Ελλάδα στη μελέτη της οποίας αφιέρωσε τρία χρόνια από τη ζωή του. Μπορεί να θεωρηθεί αντιπροσωπευτικό παράδειγμα μορφωμένου περιηγητή εποχής από τους δεκάδες που επισκέπτονταν την Ελλάδα αλλά, απ' ότι φαίνεται, δεν κατάφερε να αποφύγει μια μορφή αρχαιοκαπηλείας όπως πλείστοι συνοδοιπόροι του, με τη συμμετοχή του στην αφαίρεση της ζωφόρου του ναού του Επικούρειου Απόλλωνα της Φιγαλείας. Το έργο των περιηγητών, γραπτό και εικονιστικό, μπορεί να χρησιμοποιηθεί εν γένει ως πηγή ιστορικής και λαογραφικής πληροφορίας για να εμπλουτιστούν τα σχετικά μαθήματα των σχολικών εγχειριδίων. Ακόμα μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποδείξει την ανάπτυξη των φιλελληνικών αισθημάτων στην Ευρώπη και την γοητεία που ασκούσε στους διανοούμενους της εποχής ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός. Επειδή το πεδίο είναι ιδιαίτερα εκτενές, ως έργο αναφοράς προτείνουμε την τετράτομη εργασία του Κυριάκου Σιμόπουλου: Ξένοι Περιηγητές στην Ελλάδα. Με υποχρεωτικά διαθεματική προσέγγιση θεωρούμε σκόπιμο να μελετηθούν: η ποιότητα και ο πλούτος της πληροφορίας των κειμένων, η ακρίβεια των σχεδιαγραμμάτων και των τοπογραφικών καταγραφών αλλά και η διαδικασία και η τεχνική ποιότητα των εκδόσεων, δεδομένων των τεχνικών μέσων της εποχής. Οι πληροφορίες που περιέχουν μπορούν να έχουν χρήση ως πόρος πέραν από την ιστορία, στο σύνολο των ανθρωπιστικών μαθημάτων.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
9 - 18
INTENDED END USER
TECHNICAL INFORMATION
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
Library of Aik. Laskaridis Foundation
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
SUBJECT AREA
History HistoryHistory > Newer and Modern History (19th-20th century) Newer and Modern History (19th-20th century)Newer and Modern History (19th-20th century) > Arts, Letters and Culture Arts, Letters and CultureArts, Letters and Culture
History HistoryHistory > Newer and Modern History (19th-20th century) Newer and Modern History (19th-20th century)Newer and Modern History (19th-20th century) > Arts, Letters and Culture Arts, Letters and CultureArts, Letters and Culture
History HistoryHistory > Newer and Modern History (19th-20th century) Newer and Modern History (19th-20th century)Newer and Modern History (19th-20th century) > Arts, Letters and Culture Arts, Letters and CultureArts, Letters and Culture
TEACHING APPROACH
cognitivist > collaborative learning
cognitivist > inquiry learning
constructivist > action research
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > knowledge > factual
cognitive > knowledge > conceptual
cognitive > knowledge > meta – cognitive
cognitive > process > to remember
cognitive > process > to understand
affective > to pay attention
psychomotor > to perform confidentially following instructions
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΡΝΑΒΑΣ
metadata validator: ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
publisher: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE