Η γεννηση της Αθηνας, Παρθενωνας
METADATA PROVIDER   
 
LEARNING OBJECT PROVIDER  
 
DESCRIPTION
Πρόκειται για σχέδιο του Jacques Carrey, που αναπαριστά το ανατολικό αέτωμα του Παρθενώνα. Τα αετώματα του Παρθενώνα φιλοτεχνήθηκαν από τον κορυφαίο γλύπτη της αρχαιότητας, Φειδία γύρω στα 437-432 π.Χ. Το ανατολικό αέτωμα ήταν αφιερωμένο στη γέννηση της Αθηνάς και το δυτικό αέτωμα στον αγώνα της θεάς Αθηνάς και του θεού Ποσειδώνα για την προστασία της πόλης της Αθήνας. Στο συγκεκριμένο σχέδιο του ανατολικού αετώματος διακρίνεται μέρος του τέθριππου άρματος του θεού Ήλιου που αναδύεται από τη θάλασσα. Τα κύματα της θάλασσας φτάνουν μέχρι το ύψος του λαιμού των αλόγων. Δίπλα στο άρμα βρίσκεται γυμνός και ξαπλωμένος πάνω σε δέρμα θηρίου ο θεός Διόνυσος, ο οποίος με το κομμένο χέρι του κρατούσε ένα κάνθαρο, αγγείο για κρασί. Κάποιοι μελετητές πιστεύουν πως πρόκειται για τον Ηρακλή και το δέρμα είναι η περίφημη λεοντή. Είναι το μόνο από τα εναέτια γλυπτά που διατήρησε το κεφάλι του. Δίπλα αναπαριστώνται καθιστές η Περσεφόνη και η Δήμητρα. Φορούν πέπλο και ιμάτιο πλούσια σε πτυχές. Ακολουθεί η Ήβη. Κινείται στραμμένη προς τα αριστερά, ενώ σε σχέδια του αετώματος φαίνεται να γυρίζει το κεφάλι της προς το μέσο του αετώματος, για να δει τη γέννηση της Αθηνάς. Φοράει πέπλο που φτάνει ως τα πόδια της και ιμάτιο που ανεμίζει προς τα πίσω, τονίζοντας την κίνηση. Το πόδι της προβάλλει ολόκληρο μέσα από το άνοιγμα του ρούχου, γι' αυτό και λέγεται «φαινομηρίς». Τα κεφάλια στα γλυπτά της Περσεφόνης, της Δήμητρας και της Ήβης έχουν αφαιρεθεί. Τα περισσότερα γλυπτά του ανατολικού αετώματος βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. Κεντρικές μορφές του ανατολικού αετώματος του Παρθενώνα είναι ο Δίας και η Αθηνά. Σύμφωνα με το μύθο η Αθηνά ήταν κόρη του Δία και της Μήτιδας. Όταν η Μήτιδα ήταν έγκυος, ο Δίας προειδοποιήθηκε ότι θα γεννούσε αγόρι το οποίο θα του έπαιρνε την εξουσία. Ο Δίας καταβρόχθισε τη Μήτιδα και επειδή ένιωθε ο ίδιος φριχτούς πόνους την ώρα της γέννας, διέταξε τον Ήφαιστο να του δώσει μια τσεκουριά. Ξεπετάχθηκε τότε από το κεφάλι του η θεά Αθηνά με πανοπλία. Ο Jacques Carrey ήταν βασιλικός ζωγράφος της αυλής του Λουδοβίκου ΙΔ΄, που συνόδευσε το 1674 το Μαρκήσιο Olier de Nointel στην Αθήνα και αποτύπωσε σε χαρτί με κόκκινη κιμωλία τα γλυπτά του Παρθενώνα. Το εικονιζόμενο σχέδιο δημοσιεύτηκε το 1816 στο βιβλίο των Άγγλων φιλέλληνων περιηγητών J.Stuart και Ν. Revett, που κατέγραψαν τις αρχαιότητες της Αθήνας κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας. Τα σχέδια του Jacques Carrey αποδείχθηκαν σημαντικά για τη γνώση και αποτίμηση του συνολικού έργου, καθώς τα γλυπτά είχαν υποστεί σημαντική καταστροφή τόσο λόγω του χρόνου όσο και της αμέλειας των Τούρκων για τις ελληνικές αρχαιότητες, των πολέμων και του θρησκευτικού φανατισμού.

EDUCATIONAL DESCRIPTION
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν το εικονιζόμενο γλυπτό, να επισημάνουν τις φθορές που έχει υποστεί και να γνωρίσουν τα αίτια τα καταστροφών, φυσικών και ανθρωπογενών. Είναι δυνατό να αξιοποιηθούν ως συναφή ερεθίσματα η εικονική αναπαράσταση του Δημήτρη Τσαλκάνη «Ο Παρθενώνας στο πέρασμα των χρόνων» διάρκειας 6΄ και η ταινία του Κώστα Γαβρά για την ιστορία του Παρθενώνα διάρκειας 7΄. Ακόμη οι μαθητές μπορούν ατομικά ή ομαδικά να αναζητήσουν περισσότερες πληροφορίες για τη γέννηση της θεάς Αθηνάς, τις ιδιότητές της και τις αναπαραστάσεις της και να τις συμπεριλάβουν σε ένα έντυπο που θα παρουσιαστεί στην τάξη και θα καταχωρηθεί στη σχολική βιβλιοθήκη. Είναι δυνατό να αξιοποιηθεί η ψηφιακή εφαρμογή από τον Ιστότοπο του Μουσείου Ακρόπολης, «Αθηνά, η θεά της Ακρόπολης». Οι μαθητές μπορούν ακόμη να επιχειρήσουν να αναπαραστήσουν σχεδιαστικά τη γέννηση της Αθηνάς συμπληρώνοντας στο σχέδιό τους ό,τι έχει καταστραφεί στο ανατολικό αέτωμα και επιχρωματίζοντας τις μορφές. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μαθητές είναι δυνατό να συζητήσουν τη συμβολή των δυτικοευρωπαίων περιηγητών στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα για την καταγραφή της αρχικής εικόνας των ελληνικών μνημείων και της μετέπειτα αποκατάστασής τους.


LEARNER CHARACTERISTICS
EDUCATIONAL CONTEXT
TYPICAL AGE RANGE
9 - 18
INTENDED END USER
SPECIAL NEEDS
TECHNICAL INFORMATION
ADDITIONAL INFORMATION
LEARNING OBJECT PROVIDER
Library of Aik. Laskaridis Foundation
METADATA PROVIDER
Photodentro Cultural
QUALITY SEALS OF LEARNING OBJECT
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
QUALITY SEALS OF METADATA
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
CLASSIFICATION
LEARNING RESOURCE TYPE
SUBJECT AREA
History HistoryHistory > Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.) > Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting) Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)
History HistoryHistory > Mythology MythologyMythology > Twelve Olympians Twelve OlympiansTwelve Olympians
Visual Arts Education Visual Arts EducationVisual Arts Education > Painting PaintingPainting
TEACHING APPROACH
cognitivist > direct instruction
cognitivist > inquiry learning
EDUCATIONAL OBJECTIVE
cognitive > process > to understand
affective > to respond and participate
psychomotor > to adapt and perform creatively
CONTRIBUTION
LEARNING OBJECT CONTRIBUTORS
subcontract leader / coordinator: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
METADATA CONTRIBUTORS
metadata author: ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
metadata validator: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
LEARNING OBJECT / METADATA LICENCING & PUBLISHING
licensor: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
publisher: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
metadata licensor: ΙΕΠ
metadata publisher: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
QUALITY SEALS  
seal image metadata seal image
LICENSE