Το Ωρολογιο του Ανδρονικου Κυρρηστου
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Στην εικόνα παρουσιάζεται το Ρολόι που επινόησε ο Ανδρόνικος από την Κύρρο της Συρίας τον 1ο αι. π.Χ. Αποτελεί μία κατασκευή με ύψος 13,5 μέτρα, κωνική στέγη και κυλινδρικό πρόσκτισμα στη νότια πλευρά. Βρισκόταν στην περιοχή της ρωμαϊκής αγοράς και ήταν σημαντικό, προκειμένου να υπολογίζουν οι έμποροι πότε θα έφταναν τα προϊόντα τους στον τόπο προορισμού τους. Ειδικότερα το Ωρολόγιο του Ανδρόνικου Κυρρήστου επιτελούσε τρεις διαφορετικές λειτουργίες: α) Ως ανεμοδείκτης: Το οκταγωνικό σχήμα του κτιρίου, όπως γίνεται περισσότερο εμφανές στο σχέδιο στο κάτω μέρος της εικόνας, οφειλόταν στις οκτώ κύριες κατευθύνσεις των ανέμων. Απεικονίζονταν ο Νότος, ο Εύρος (ΝΑ άνεμος, ο Λεβάντες), ο Απηλιώτης (ανατολικός), ο Καικίας (ΒΑ άνεμος, ο Γρέγος), ο Βορέας, ο Σκίρων (ΒΔ άνεμος, ο Γαρμπής), ο Ζέφυρος (δυτικός άνεμος, ο Πουνέντες), ο Λιψ (ΝΔ άνεμος, ο Λίβας). Το κτίριο διακοσμούνταν μάλιστα με ανάγλυφες παραστάσεις των ανέμων, σύμφωνα με τα καιρικά φαινόμενα που προκαλεί ο καθένας. Στην κορυφή του κτιρίου υπήρχε ένας χάλκινος περιστρεφόμενος Τρίτωνας, που έδειχνε την κατεύθυνση του ανέμου. Λόγω της λειτουργίας του κτιρίου ως ανεμοδείκτης ονομάστηκε και Πύργος των Ανέμων ή Αέρηδες. β) Ως ηλιακό ρολόι: Οι ράβδοι από σίδερο που βρίσκονταν στις γωνίες του ρολογιού έριχναν τη σκιά τους με το φως του ήλιου σε χαραγμένες γραμμές αριστερά και δεξιά σε κάθε τους πλευρά. Έτσι οι πλευρές του κτιρίου λειτουργούσαν ως ηλιακά ρολόγια. γ) Ως υδραυλικό ρολόι: Στο κτίριο υπήρχε μία δεξαμενή που δέχονταν νερό από την πηγή Κλεψύδρα της Ακρόπολης. Στη δεξαμενή λειτουργούσε ένας μηχανισμός μέτρησης του χρόνου που βασιζόταν στη σταθερή ροή νερού από ένα δοχείο στο άλλο. Το γέμισμα του άδειου δοχείου ολοκληρωνόταν σε 24 ώρες. Καθώς ανέβαινε η στάθμη του νερού, ανέβαινε κι ένας δείκτης. Σύμφωνα με συγκεκριμένες εγχαράξεις μπορούσε κάποιος να πληροφορηθεί την ώρα. Το κτίριο χρησιμοποιήθηκε ακόμη ως εκκλησία, όταν επικράτησε ο Χριστιανισμός και ως παρεκκλήσι του Μεντρεσέ, του τούρκικου ιεροδιδασκαλείου κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας. Τα ερείπια στη βόρεια πλευρά του Ρολογιού ανήκουν σε κτίριο που είναι γνωστό ως «Βεσπασιανές» και πρόκειται για δημόσια αποχωρητήρια, τα οποία χτίστηκαν από το Ρωμαίο αυτοκράτορα Βεσπασιανό τον 1ο αι. μ.Χ.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν την εικόνα και να επισημάνουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κτιρίου, όπως το οκτάγωνο σχήμα του, την κωνική στέγη του, τον Τρίτωνα (πλάσμα μισό άνθρωπος, μισό ψάρι) στο πάνω μέρος του, τις ανάγλυφες αναπαραστάσεις των ανέμων. Μπορούν να αναζητήσουν πληροφορίες για τους ανέμους και τις ιδιότητές τους και να διακρίνουν τους ευνοϊκούς και μη ευνοϊκούς ανέμους. Οι μεγαλύτεροι σε ηλικία μαθητές μπορούν ακόμη να αναπαραστήσουν με απλά υλικά, σε μακέτα τον τρόπο λειτουργίας του κτιρίου είτε ως ηλιακό είτε ως υδραυλικό ρολόι. Επιπρόσθετα είναι δυνατό να δημιουργήσουν έναν ιστορικό και πολιτιστικό χάρτη και να επισημάνουν τα σημαντικότερα κτίρια που οικοδομήθηκαν στην Αθήνα με την υποστήριξη των ρωμαίων αυτοκρατόρων ως χαρακτηριστικά δείγματα του πολιτισμού, ο οποίος διαμορφώθηκε ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασης του αρχαίου ελληνικού και του ρωμαϊκού πολιτισμού. Μπορεί επίσης να συζητηθεί η αλλαγή χρήσης του κτιρίου στο πέρασμα των χρόνων και λόγω των διαφορετικών συγκυριών και, όπου είναι εφικτό, να εντοπιστούν και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις ιστορικών κτιρίων στην περιοχή τους.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
9 - 15
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/5611
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Τέχνες (Αρχιτεκτονική, Κεραμική, Πλαστική, Ζωγραφι... Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)Τέχνες (Αρχιτεκτονική, Κεραμική, Πλαστική, Ζωγραφι...
Μαθηματικά MathematicsΜαθηματικά > Γεωμετρία GeometryΓεωμετρία > Κανονικά πολύγωνα Regular polygonsΚανονικά πολύγωνα
Σχεδιασμός και Τεχνολογία Design & TechnologyΣχεδιασμός και Τεχνολογία > Κατασκευή μακέτας Construction of a maquetteΚατασκευή μακέτας
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > άμεση διδασκαλία
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ