(«Μια ματιά στο περιβάλλον», Ντέηβιντ Σουζούκι – Μπάρμπαρα Χέννερ, Μετάφραση: Ευθαλία
Παπανικολάου και Ίρις Νικολαΐδου, Εκδόσεις «ΑΔΩΝΙΣ»,
Αθήνα, 1996)
(«Το λεξικό της Γης», Τζον Φάρντον, Απόδοση στα
ελληνικά: Γιώργος Κουταβάς, Εκδόσεις «ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ»,
Αθήνα, 1995)
(«Οικολογία και προστασία», Στίβεν Σίντμπεργκ, Μετάφραση:
Βίκυ Λεοντιάδου, Εκδόσεις «Χρυσή πέννα», Αθήνα, 2001)
(Από το βιβλίο «Ο εικοστός αιώνας-Η
ιστορία του», Κριστίνα Χόπκινσον,
Μετάφραση: Τζένη Γαβαλάκη, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα,
1996)
(Από το βιβλίο «Φροντίστε τον πλανήτη
μας», Μπάρμπαρα Χόλλαντ-Χάζελ
Λούκας, Μετάφραση: Γιάννης Γ. Θωμόπουλος, Εκδόσεις
ΜΙΝΩΑΣ, 1991)
(Από την εγκυκλοπαίδεια «ΑΛΦΑ
ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ», Εκδόσεις «ΑΛΦΑ», Αθήνα , 1996)
(Περιοδικό «ΟΙΚΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ», Τεύχος 15,
Δεκέμβριος 2003)
(«Η ΓΗ ΠΟΥ ΑΛΛΑΖΕΙ», Ντ.
Μάνεϊ, Εκδόσεις «ΧΡΥΣΗ ΠΕΝΝΑ», Αθήνα, 2001)
(«ΤΟ ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ», Άρης Ασλανίδης-Γιώργος Ζαφειρακίδης,
Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ, Αθήνα, 2003)
---------------------------------------------------------------------------------------------------
(«Μια ματιά στο περιβάλλον», Ντέηβιντ
Σουζούκι – Μπάρμπαρα Χέννερ,
Μετάφραση: Ευθαλία Παπανικολάου και Ίρις Νικολαΐδου, Εκδόσεις «ΑΔΩΝΙΣ», Αθήνα, 1996)
Εάν έχεις φροντίσει ποτέ
χρυσόψαρα, θα ξέρεις πόση δουλειά χρειάζεται, για να τα διατηρήσεις υγιή.
Πρέπει να βάλεις στη γυάλα τους λίγα υδροχαρή φυτά, για να διατηρούν το νερό
φρέσκο. Τα φυτά αυτά χρειάζονται το φως του ήλιου, αλλά όχι πάρα πολύ, για να
μην υπερθερμανθεί το νερό. Μπορείς να βάλεις μερικά σαλιγκάρια στη γυάλα, για
να καθαρίζουν τα φύκια που αναπτύσσονται εκεί. Πότε πότε
όμως τα σαλιγκάρια αναπαράγονται, ώσπου γίνονται πάρα πολλά για τη ζωή που
υπάρχει μέσα στη γυάλα. Τότε πρέπει να βγάλεις μερικά. Έχε το νου σου να
προσθέτεις νερό στη γυάλα γιατί εξατμίζεται. Και φυσικά, πρέπει να ταΐζεις τα
ψάρια.
Αναρωτήθηκες ποτές πώς γίνονται
όλες αυτές οι δουλειές σε μια λίμνη; Η ζωή συνεχίζεται χωρίς κάποιος να ρίχνει
τροφή, να αλλάζει το νερό ή να προσθέτει φυτά και σαλιγκάρια. Με το πέρασμα
εκατομμυρίων χρόνων, φυτά, ζώα και μικροοργανισμοί έχουν βρει τον τρόπο να ζουν
σε ισορροπία μεταξύ τους.
Μερικοί βιολόγοι
(επιστήμονες που μελετούν τα έμβια όντα) ειδικεύονται στην οικολογία. Η λέξη
οικολογία είναι ελληνική. Είναι σύνθετη από τις λέξεις «οίκος» και «λόγος» και
σημαίνει «τη μελέτη του νοικοκυριού». Στην περίπτωσή μας «οίκος»-σπίτι, είναι
όλη η φύση γύρω μας. Η οικολογία ερευνά πώς ζουν τα έμβια όντα στο περιβάλλον
τους, πώς δηλαδή παίρνουν ορισμένα πράγματα από αυτό και του δίνουν κάποια
άλλα. Ένα οικοσύστημα είναι μια κοινωνία πλασμάτων που ζουν μαζί, το ένα
εξαρτάται από το άλλο και που χρησιμοποιούν αβιοτικές ουσίες, όπως χώμα, νερό
και αέρα. Το οικοσύστημα μπορεί να είναι μικρό όσο μια λιμνούλα ή μεγάλο όπως
ένα δάσος ή μια έρημος.
Στα περισσότερα φυτά και ζώα
ταιριάζει ένας συγκεκριμένος βιότοπος, δηλαδή ένα ειδικό μέρος κάποιου
οικοσυστήματος. Για παράδειγμα, ένα δάσος παρέχει πολλές διαφορετικές
κατοικίες. Οι σκίουροι φτιάχνουν τα σπίτια τους σε κορμούς δέντρων. Οι
δρυοκολάπτες σκάβουν τους κορμούς των δέντρων, για να βρουν την τροφή τους. Οι
κουκουβάγιες φτιάχνουν τις φωλιές τους στα φυλλώματα των δέντρων. Οι οχιές ζουν
κάτω από κούφιους κορμούς δέντρων. Τα μυρμήγκια, οι σαρανταποδαρούσες, οι
σαύρες και τα σκουλήκια ανακατεύουν τα υγρά, σάπια φύλλα στο έδαφος του δάσους.
Όταν καταστρέφονται
βιότοποι, τα περισσότερα από τα πλάσματα που ζουν εκεί δεν μπορούν να
μετακινηθούν σε καινούργιο τόπο και συνεπώς πεθαίνουν. Τι συμβαίνει λοιπόν,
όταν οι άνθρωποι κόβουν όλα τα δέντρα του δάσους; Τι συμβαίνει, όταν αποστραγγίζουν
ή επιχωματώνουν τα έλη, όταν ρυπαίνουν τις λίμνες και τα ποτάμια ή όταν
καταστρέφουν τους κοραλλιογενείς υφάλους; Πολλά από τα πλάσματα που ζούσαν εκεί
μένουν άστεγα και μπορεί να εκλείψουν. Δηλαδή, όλα τα άτομα ενός είδους φυτού ή
ζώου μπορεί να εξαφανιστούν από τη Γη για πάντα.
Σε ένα οικοσύστημα, φυτά,
ζώα και μικροοργανισμοί βρίσκονται σε ισορροπία μεταξύ τους.
(«Το λεξικό της Γης», Τζον Φάρντον, Απόδοση στα ελληνικά: Γιώργος Κουταβάς,
Εκδόσεις «ΕΡΕΥΝΗΤΕΣ», Αθήνα, 1995)
Σε πολλά μέρη της Γης
υπάρχει μόλις ένα εκατοστό ξηράς που δεν έχει μεταβληθεί από τις ανθρώπινες
δραστηριότητες. Τα δάση έχουν αντικατασταθεί από αγροτεμάχια, ενώ δρόμοι και
σιδηροδρομικές γραμμές διασχίζουν την ύπαιθρο και απέραντες εκτάσεις έχουν καλυφθεί
από σκυρόδεμα και τούβλα.
Οι καλλιέργειες μπορούν να
μεταβάλουν ριζικά τα φυσικά οικοσυστήματα, μειώνοντας τον αριθμό των ειδών μιας
περιοχής. Ένα ποικίλο δάσος, για παράδειγμα, που περιέχει πολλά είδη, μπορεί να
δώσει τη θέση του σε είδη μιας καλλιέργειας. Μερικά είδη πάλι, χάνονται αν
σπάσει η τροφική αλυσίδα. Επειδή οι καλλιέργειες τείνουν να διαταράξουν τους
τροφικούς κύκλους, τα εδάφη εξαντλούν τα αποθέματά τους και για να διατηρηθεί
υψηλή η σοδειά, πρέπει να εμπλουτιστούν με φυσικές ή τεχνητές ουσίες που λέγονται
λιπάσματα.
(«Οικολογία και προστασία», Στίβεν
Σίντμπεργκ, Μετάφραση: Βίκυ Λεοντιάδου,
Εκδόσεις «Χρυσή πέννα», Αθήνα, 2001)
Δάση φυλλοβόλων
Τα δέντρα τους έχουν πλατιά
φύλλα που πέφτουν μια φορά το χρόνο. Στο παρελθόν, η Ευρώπη και το ανατολικό
μισό της Βορείου Αμερικής καλύπτονταν από δάση φυλλοβόλων, Από αυτά, τα
περισσότερα κόπηκαν κατά το 18ο και 19ο αιώνα, για να
μπορέσουν να αναπτυχθούν η γεωργία και η κτηνοτροφία.
Δάση κωνοφόρων
Βρίσκονται στα μέρη όπου ο
χειμώνας είναι ψυχρός και μεγάλης διάρκειας, ενώ η περίοδος ανάπτυξης είναι
πολύ σύντομη. Τα κωνοφόρα δέντρα είναι ιδιαίτερα προσαρμοσμένα στις αντίξοες
αυτές συνθήκες. Έχουν μικρά βελονοειδή φύλλα, που παραμένουν πράσινα όλο το
χρόνο. Οι σπόροι τους είναι πολύ ανθεκτικοί. Τα δάση κωνοφόρων συχνά καλύπτουν
μεγάλες εκτάσεις, αλλά περιλαμβάνουν πολύ λίγα διαφορετικά είδη δέντρων.
(Από το βιβλίο «Ο εικοστός αιώνας-Η ιστορία του», Κριστίνα Χόπκινσον, Μετάφραση:
Τζένη Γαβαλάκη, Εκδόσεις Πατάκη, Αθήνα, 1996)
Στα 1960 σχηματίστηκαν
αρκετές οργανώσεις, που ονομάστηκαν οικολογικές, με σκοπό να κάνουν γνωστό στο
ευρύ κοινό το κακό που γινόταν στη Γη, και να τονίσουν την ανάγκη για
περιορισμό των αποβλήτων της σύγχρονης κοινωνίας. Στις δεκαετίες του 1970 και 1980,
καθώς οι επιστήμονες αποκάλυπταν όλο και περισσότερα στοιχεία σχετικά με την
έκταση της περιβαλλοντικής καταστροφής, οι ομάδες αυτές κέρδισαν αρκετή
υποστήριξη, ώστε να σχηματίσουν και πολιτικά κόμματα. Συγχρόνως, τα οικολογικά
κόμματα άρχισαν να επηρεάζουν τους κυβερνώντες πολιτικούς σχηματισμούς στις
δυτικές χώρες, και σήμερα οι κυβερνήσεις αρχίζουν πια να αντιμετωπίζουν τα
ζητήματα του περιβάλλοντος με μεγαλύτερη σοβαρότητα.
(Από το βιβλίο «Φροντίστε τον πλανήτη μας», Μπάρμπαρα
Χόλλαντ-Χάζελ Λούκας, Μετάφραση: Γιάννης Γ. Θωμόπουλος, Εκδόσεις
ΜΙΝΩΑΣ, 1991)
Έως τώρα δε νοιαζόμασταν
σχεδόν καθόλου για το φυσικό κόσμο. Μπορεί να γίνει κάτι για ν’ αποκατασταθεί η
ισορροπία; Η Φύση μάς χάρισε νου και ευφυΐα, που μπορούμε να τα
χρησιμοποιήσουμε με καλούς ή με κακούς τρόπους. Μπορούμε, επίσης, να διαλέξουμε
μια ζωή εγωιστική ή μια ζωή αλληλεγγύης και ενδιαφέροντος για τους συνανθρώπους
μας. Τώρα που ξέρουμε πώς και γιατί έχει διαταραχθεί η ισορροπία της φύσης,
μπορούμε να φροντίσουμε για την αποκατάστασή της.
Τα ζώα και τα φυτά που
χρησιμοποιούμε θα ανανεωθούν από μόνα τους με φυσικό τρόπο, αν τα αφήσουμε να
μεγαλώσουν και να αναπαραχθούν. Ωστόσο, μπορούμε να παίρνουμε μερικά φυτά και
ζώα για ν’ αντιμετωπίσουμε τις ανάγκες μας και μπορούμε να εξασφαλίσουμε στα
είδη καλές πιθανότητες να συνεχίσουν να ευδοκιμούν και όχι να πεθαίνουν.
Είναι καιρός να σκεφτούμε
σοβαρά για τα ζώα που επιτρέπεται να κυνηγιούνται. Κάποτε οι ζωολογικοί κήποι είχαν
κακό όνομα επειδή έπαιρναν άγρια ζώα και τα εκθέτανε ως αξιοπερίεργα. Σήμερα
μπορούν να παίζουν θετικό ρόλο, διαφυλάσσοντας είδη που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν˙ τα εκτρέφουν, τα πολλαπλασιάζουν σε
ασφαλείς συνθήκες και τα ξαναστέλνουν στην άγρια ζωή. Αυτό το σχέδιο έχει
κιόλας επιτύχει για μερικά είδη. Είναι επίσης δυνατόν να ιδρυθούν φυσικά
καταφύγια, όπου θα μπορούν να ζουν και να πολλαπλασιάζονται ανενόχλητα τα άγρια
ζώα.
Τα ψάρια γεννούν εκατομμύρια
αυγά. Έτσι υπάρχουν πολλές πιθανότητες να πολλαπλασιαστούν, αν λιγοστέψουμε το
ψάρεμα. Σήμερα οι κυβερνήσεις θέτουν όρια στον αριθμό ψαριών που επιτρέπεται να
πιαστούν. Υπάρχουν επίσης διατάξεις που λένε ότι τα δίχτυα πρέπει να έχουν
μεγάλες τρύπες, για να γλιτώνουν τα μικρά ψαράκια.
Ιδρύονται, ακόμη, ιχθυοτροφεία
με ιδανικές συνθήκες ανάπτυξης των ψαριών, που τροφοδοτούν τις αγορές, χωρίς να
βλάπτονται τα διάφορα είδη.
(Από την
εγκυκλοπαίδεια «ΑΛΦΑ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ», Εκδόσεις «ΑΛΦΑ», Αθήνα , 1996)
Η γη, ο αέρας, τα υδάτινα
στοιχεία του πλανήτη μας, τα είδη του φυτικού και του ζωικού βασιλείου
αποτελούν το φυσικό περιβάλλον του ανθρώπου και όλων των ζωντανών οργανισμών.
Οι συνθήκες του περιβάλλοντος είναι καθοριστικές για την ανάπτυξη και την
αναπαραγωγή των έμβιων όντων. Σημαντικότεροι περιβαλλοντικοί παράγοντες είναι
το κλίμα, η τροφή, τα είδη που μοιράζονται ένα χώρο και ο ίδιος ο χώρος
(έδαφος, θάλασσα, ποταμοί, λίμνες, αέρας).
Η ανόργανη ύλη και τα
ζωντανά πλάσματα ενός οικοσυστήματος επηρεάζονται αμοιβαία. Αν έστω κι ένας
κρίκος αυτής της φυσικής αλυσίδας σπάσει, η ισορροπία της φύσης διαταράσσεται,
με απρόβλεπτες συνέπειες. Για να αντιληφθούμε αυτή την αλληλεπίδραση, ας
σκεφτούμε τα στοιχεία που συνιστούν ένα ρυάκι. Στα έμβια όντα αυτού του
περιβάλλοντος περιλαμβάνονται όλα τα υδρόβια φυτά και ζώα που ζουν στο ρέμα και
ανταγωνίζονται μεταξύ τους για να εξασφαλίσουν τροφή ή αποτελούν τα ίδια τροφή
για κάποια άλλα. Στην ανόργανη ύλη περιλαμβάνονται οι πέτρες, πάνω από τις
οποίες κυλάει το νερό, τα μεταλλικά στοιχεία και ο αέρας, που βρίσκονται
διαλυμένα σε αυτό, η θερμοκρασία του νερού και το φως που φτάνει στο ρέμα.
Ορισμένες μορφές
περιβάλλοντος, όπως για παράδειγμα οι ανοιχτές θάλασσες, μένουν αμετάβλητες για
πολλά χρόνια. Άλλες υφίστανται εντυπωσιακές αλλαγές ανάλογα με την εποχή (το
ρυάκι που αναφέραμε είναι διαφορετικό το χειμώνα με τις πολλές βροχές απ’ ότι
το καλοκαίρι). Έντονα καιρικά φαινόμενα σε κάποια περιοχή προκαλούν παροδικές
αλλαγές στο περιβάλλον. Μια καταιγίδα μπορεί να ξεριζώσει δέντρα, να προκαλέσει
πλημμύρες κ.λπ. Σε τέτοιες περιπτώσεις, η ίδια η φύση αποκαθιστά την
περιβαλλοντική ισορροπία. Σήμερα, η ανθρώπινη παρέμβαση έχει προκαλέσει
αλλοιώσεις στο περιβάλλον. Η προστασία του περιβάλλοντος είναι απαραίτητη
προϋπόθεση για τη διατήρηση και τη συνέχιση της ζωής στον πλανήτη μας.
(Περιοδικό
«ΟΙΚΟ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ», Τεύχος 15, Δεκέμβριος 2003)
Η εντατική γεωργία δε φέρνει
μόνο στο πιάτο μας φρούτα και λαχανικά επικίνδυνα για την υγεία μας, αλλά
προκαλεί μεγάλες καταστροφές στο περιβάλλον όπου ζούμε… Υπάρχουν πολλοί λόγοι
για να επιλέξουμε έναν ηπιότερο τρόπο παραγωγής.
(«Η ΓΗ ΠΟΥ
ΑΛΛΑΖΕΙ», Ντ. Μάνεϊ,
Εκδόσεις «ΧΡΥΣΗ ΠΕΝΝΑ», Αθήνα, 2001)
Σήμερα οι άνθρωποι κάνουν
μακρινά ταξίδια για να θαυμάσουν τα τοπία και τη φύση των χωρών που
επισκέπτονται. Όμως δεν μπορούν να εκτιμήσουν πόσο εύκολα διαταράσσεται η
φυσική ισορροπία.
Ένας βοσκός με το κοπάδι του,
που βόσκει σε κάποια πλαγιά, δε φαίνεται να απειλεί τη φυσική ισορροπία. Όμως
τα ζώα που βόσκουν σε λεπτά και ξηρά εδάφη, εξαφανίζουν τη λιγοστή βλάστηση και
τα αφήνουν εκτεθειμένα σε πολλούς σοβαρούς κινδύνους, όπως αυτόν της διάβρωσης.
Οι τουρίστες ρυπαίνουν τις
περιοχές που επισκέπτονται. Τα ξενοδοχεία αλλοιώνουν το τοπίο. Οι άνθρωποι
αφήνουν πίσω τους σκουπίδια, που έχουν σαν αποτέλεσμα τη διάδοση ασθενειών σε
παρθένες περιοχές. Τα αυτοκίνητά τους ανοίγουν δρόμους σε απάτητα μέρη,
μετατρέποντας έτσι τους βιότοπους άγριων ζώων σε ανοιχτούς ζωολογικούς κήπους.
Η φωτιά μπορεί να προκαλέσει
βλάβες. Οι αγρότες καίνε τα παλιά χόρτα για να μπορέσουν τα καινούργια φυτά να
πετάξουν βλαστούς. Όμως, πολλές φωτιές που ανάβουν από απροσεξία καταστρέφουν
τεράστιες εκτάσεις δασών και ξερών χόρτων. Κατά τη διάρκεια της ξηρασίας, οι
πολιτείες της Αυστραλίας απαγορεύουν το άναμμα φωτιάς στις γεωργικές περιοχές.
Η επέκταση των
καλλιεργημένων εκτάσεων απειλεί τη φυσική ισορροπία. Μεγάλες εκτάσεις γης
αποστραγγίζονται κάθε χρόνο. Όμως είναι οι βιότοποι πουλιών, ζώων, ψαριών και
εντόμων που έχουν προσαρμοστεί στις συνθήκες των βάλτων. Στους βιότοπους αυτούς
καταφεύγουν επίσης τα αποδημητικά πουλιά.
Και οι αγροτικές
εκμεταλλεύσεις και οι βιομηχανικές εγκαταστάσεις επιβαρύνουν το περιβάλλον. Οι
παλιές βιομηχανίες μπορεί να κλείνουν, όμως οι σωροί των σκουπιδιών που αφήνουν
πίσω τους παραμένουν. Υπάρχει μια κίνηση σε πολλές χώρες για να μετατραπούν οι
περιοχές αυτές σε κήπους και πάρκα με τη διάθεση αρκετών χρημάτων και χρόνου
για την ανάπλασή τους. Με αυτό τον τρόπο κατεστραμμένες και καταθλιπτικές
περιοχές μπορούν να γίνουν χώροι πράσινου.
(«ΤΟ
ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΑΛΦΑΒΗΤΑΡΙ», Άρης Ασλανίδης-Γιώργος Ζαφειρακίδης, Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ, Αθήνα, 2003)
Στο εξαιρετικό μυθιστόρημα
του Ιουλίου Βερν «Ο γύρος του κόσμου σε 80 μέρες», ο κεντρικός ήρωας Φίλεας Φογκ αποτελεί, γι’ αυτό
που πέτυχε, λαμπρό παράδειγμα διάσημου τουρίστα! Τουρισμό ονομάζουμε τη
μετακίνηση ατόμων ή ομάδων ανθρώπων από τον τόπο που κατοικούν προς άλλες
περιοχές της χώρας τους ή του εξωτερικού, με σκοπό την επίσκεψη αξιοθέατων, την
απόκτηση νέων γνώσεων και την αναψυχή.
Ο τουρισμός, σαν ανθρώπινη
δραστηριότητα, δεν είναι κάτι καινούργιο. Στην αρχαία Αίγυπτο, 2.000 χρόνια
πριν από τη γέννηση του Χριστού, υπάρχουν αναφορές για ταξίδια που γίνονταν από
απλό ενδιαφέρον για έναν τόπο ή για τη διασκέδαση, ενώ πολλοί αρχαίοι Έλληνες
φιλόσοφοι, όπως ο Θαλής, ο Αριστοτέλης, ο Πλάτωνας και άλλοι, πραγματοποίησαν
ταξίδια για μορφωτικούς σκοπούς.
Σήμερα ο τουρισμός αποτελεί
ιδιαίτερα σημαντική οικονομική δραστηριότητα και μάλιστα μετά το 1950 έχει
αναπτυχθεί ραγδαία και μαζικά σε παγκόσμιο επίπεδο. Ενδεικτικά, σύμφωνα με τα
στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Τουρισμού, τη δεκαετία του 1990
πραγματοποιούνταν γύρω στα 6 δισεκατομμύρια ταξίδια κάθε χρόνο! Το κυριότερο
είδος τουρισμού είναι ο μαζικός τουρισμός, όπου μεγάλες ομάδες τουριστών
κινούνται οργανωμένα, μένουν σε μεγάλα ξενοδοχεία, τρέφονται με ομοιογενή
γεύματα, επισκέπτονται, μαζικά, αξιοθέατα και μνημεία. Αυτή η μορφή τουρισμού
βέβαια είναι ένας καθαρά καταναλωτικός τρόπος συμπεριφοράς.
Η πατρίδα μας
δραστηριοποιείται στον τομέα του τουρισμού και μάλιστα αποτελεί το 15ο
πιο επιθυμητό τουριστικό προορισμό σε όλο τον πλανήτη, σύμφωνα με προτιμήσεις
τουριστών από πολλά κράτη της Γης! Το έτος 2000 υποδεχτήκαμε πάνω από 12 εκατομμύρια
τουρίστες, αριθμός μεγαλύτερος από τον αριθμό των κατοίκων της χώρας μας!
Πέρα από τα οικονομικά
οφέλη, ο τουρισμός φέρνει μαζί του και πολλά περιβαλλοντικά προβλήματα.
Αυξάνεται κατακόρυφα η κατανάλωση ενέργειας και νερού (και μάλιστα σε περιόδους
που συνήθως οι βροχές είναι λιγοστές). Σήμερα πολλά νησιά μας αντιμετωπίζουν
σημαντικό πρόβλημα με το νερό, που πολλές φορές φτάνει σε αυτά με καράβια από
μακριά. Άλλο σημαντικό πρόβλημα είναι η αλλοίωση της μορφής των ακτών και η
διάβρωσή τους λόγω έργων –όπως π.χ. η οικοδόμηση, οι λιμενικές εγκαταστάσεις
κ.ά.- που γίνονται για τον τουρισμό. Πολλά είδη ζωής επηρεάζονται αρνητικά από
τον τουρισμό, αφού διαταράσσεται η ηρεμία των βιοτόπων τους. Ακόμα, η
ηχορύπανση από τουριστικές εγκαταστάσεις και κέντρα διασκέδασης, η ρύπανση των παραλιών, η βιολογική ρύπανση του νερού με απόβλητα
ξενοδοχείων, οι πυρκαγιές, είναι μερικά μόνο επιπλέον παραδείγματα από τις
οικολογικές συνέπειες του μαζικού τουρισμού.
Τα τελευταία χρόνια, έχουν
αρχίσει να αναπτύσσονται, τόσο διεθνώς όσο και στη χώρα μας, μορφές τουρισμού
πιο φιλικές προς το περιβάλλον από ότι ο μαζικός τουρισμός. Ο αγροτουρισμός, ο οικοτουρισμός, ο
αθλητικός τουρισμός (ορειβατικός – χιονοδρομικός), ο τουρισμός υγείας και
ξεκούρασης, είναι μορφές εναλλακτικού τουρισμού. Ας γνωρίσουμε λίγο καλύτερα
τον οικοτουρισμό.
Ο οικοτουρισμός
αποτελεί μορφή τουρισμού όπου ο επισκέπτης έρχεται σε επαφή με τη φύση,
κινούμενος με σεβασμό και φροντίδα για το περιβάλλον. Οικοτουριστικές
δραστηριότητες αποτελούν: η παρατήρηση πουλιών, η πεζοπορία, το κανό-καγιάκ σε ποτάμια, η κωπηλασία, η ορεινή ποδηλασία, η
ιππασία κ.ά. Πολλές περιοχές της χώρας μας αναπτύσσονται οικοτουριστικά
σήμερα, προβάλλοντας αποτελεσματικά τις φυσικές ομορφιές τους, τα τοπικά
προϊόντα, τις πεζοπορικές διαδρομές, τα φαράγγια ή τα σπήλαια, τους
προστατευόμενους βιότοπους, τα σπάνια και αξιόλογα είδη χλωρίδας και πανίδας!
Αξίζει να γνωρίζεις ότι το έτος 2002 ανακηρύχθηκε διεθνές έτος οικοτουρισμού.