ENOTHTA 2

Παρουσίαση και χρήση του λογισμικού.

Παιδαγωγικές οδηγίες αξιοποίησης του λογισμικού

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Εκτύπωση

2.4. Περιεχόμενο και οργάνωση του λογισμικού «Μελέτης Περιβάλλοντος».

Το περιεχόμενο του λογισμικού παρουσιάζεται με ένα συγκεκριμένο πληροφορικό περιβάλλον που περιέχει τρία χαρακτηριστικά εικονίδια. Αυτά παραπέμπουν σε συγκεκριμένες υποενότητες που είναι οι εξής:

«Τι χρειάζεται να γνωρίζουμε»

Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται το πληροφοριακό υλικό με έναν πολυμεσικό τρόπο. Το πληροφοριακό υλικό αποτελεί το διδακτικά μετασχηματισμένο υλικό που μπορεί ν αποτελέσει τη βάση εκκίνησης της συνεργατικής έρευνας των μαθητικών ομάδων. Οι μαθητές πλοηγούμενοι στο πληροφοριακό υλικό, με τη βοήθεια του φίλου τους του Ερμή, αλλά και δυο παιδιών πρωταγωνιστών της Δήμητρας και του Άρη, έχουν τη δυνατότητα να οικειοποιηθούν γνώσεις για να τις εφαρμόσουν στη συνέχεια. Ο Ερμής και τα δυο παιδιά ξεναγούν τους μαθητές στη βάση πληροφοριακών δεδομένων, τους παρέχουν βοήθεια και καθοδήγηση, όπου χρειάζεται και κάνουν σχόλια και αξιολογικές αποτιμήσεις. Η ενότητα αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί υποστηρικτικά για την κατανόηση του αντίστοιχου μαθήματος του βιβλίου αφού περιέχει όχι μόνο κείμενο, αλλά και αλληλεπιδραστικές δραστηριότητες, οπτικοποιήσεις και εικόνες. Επίσης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια σειρά από άλλους σκοπούς, όπως για προσανατολισμό των μαθητών, ως πληροφοριακό υλικό για την υλοποίησης, σχεδίων εργασίας, ως κείμενο που οι μαθητές μπορούν να το επεξεργαστούν κατ΄ οίκον.

Φυσικά, όπως διαπιστώνει κανείς πλοηγούμενος στο λογισμικό η μαθησιακή διαδικασία μπορεί να υλοποιηθεί και διαφορετικά. Οι μαθητές έχουν στη διάθεση τους φύλλα εργασίας (ενότητα «Συνεργαζόμαστε και ερευνούμε») με βάση τα οποία υπό την καθοδήγηση του/της δασκάλου/λας και αλληλεπιδρώντας με τους συμμαθητές τους, πραγματοποιούν έρευνα στην ενότητα με την πληροφορία «Τι χρειάζεται να γνωρίζουμε», στο «Λεξικό» του λογισμικού, στην σελίδα «Η βιβλιοθήκη μας» που περιέχει σχετικές συνδέσεις ιστοσελίδων, video, φωτογραφίες, ήχους, και ενημερωτικά φυλλάδια, ανάλογα βέβαια και με την ενότητα, καθώς και στη βιβλιογραφία και τις άλλες πηγές πληροφόρησης που προτείνονται («Βιβλιοθήκη»). Θα πρέπει να τονιστεί πως η δομή που επιλέχτηκε για ανοικτή (εκκίνηση από την ενότητα «Τι χρειάζεται να γνωρίζουμε») και καθοδηγούμενη πλοήγηση (εκκίνηση από την ενότητα «Συνεργαζόμαστε και ερευνούμε») παρέχει τη δυνατότητα για διαφορετικές διδακτικές προσεγγίσεις όπως π.χ. εξατομικευμένες στην πρώτη περίπτωση και συνεργατικές στη δεύτερη.

Το πληροφοριακό υλικό του λογισμικού είναι σπονδυλωτό, ευέλικτο και πολυμεσικό.

Η ενότητα «Τι χρειάζεται να γνωρίζουμε» Χωρίζεται σε επιμέρους ενότητες, οι οποίες στην επιφάνεια εργασίας παρουσιάζονται ως διαφορετικά εικονίδια, σε μια βασική οθόνη εκκίνησης. Οι επιμέρους ενότητες είναι σύντομές και παρουσιάζονται με τη μορφή κινούμενων σχεδίων/εικόνων συνοδευμένων από κείμενο και ήχο ή με τη μορφή κειμένου-εικόνας-ήχου. Όπου αυτό είναι δυνατό εμπλουτίζονται με αποσπάσματα video.

«Δραστηριότητες»

Στην ενότητα αυτή υπάρχουν αλληλεπιδραστικές δραστηριότητες ποικίλου είδους και πολλαπλών στόχων. Κάποιες από αυτές είναι γνωστικές, κάποιες άλλες αποτελούν εφαρμογή των πληροφοριών που επεξεργάζονται οι μαθητές σε άλλες ενότητες, κάποιες είναι περισσότερο ψυχαγωγικές στοχεύοντας στην ανάπτυξη ψυχοκινητικών δεξιοτήτων, ενώ υπάρχουν και κάποιες που επιδιώκουν όλα τα παραπάνω.

Επιδιώκεται μέσα από τις δραστηριότητες οι μαθητές να έχουν την ευκαιρία να εφαρμόσουν και να αξιολογήσουν τις γνώσεις τους μέσα από προσομοιώσεις και οπτικοποιήσεις. Επίσης στην ενότητα αυτή υπάρχουν μια σειρά από «Δοκιμασίες», όπως Σωστό-Λάθος. Αντιστοίχιση, Πολλαπλής Επιλογής, Συμπληρώνω τα κενά που αποσκοπούν στην άμεση αυτοαξιολόγηση των γνώσεων που οικειοποιούνται οι μαθητές καθώς πλοηγούνται στο λογισμικό ή πραγματοποιούν έρευνες με αυτό αλλά και χωρίς αυτό. Επίσης υπάρχουν δραστηριότητες του τύπου «Ταιριάζω τα σωστά» (κάρτες), «Σύρω και Τοποθετώ», «Ζωγραφική» και «Παζλ», που θα μπορούσαμε να τις χαρακτηρίσουμε δραστηριότητες παιγνιώδους μορφής που όμως πάντα έχουν συγκεκριμένους διδακτικούς στόχους.

«Συνεργαζόμαστε και Ερευνούμε»

Στην ενότητα αυτή προτείνεται μια συγκροτημένη διδακτική ακολουθία προσέγγισης των ενοτήτων του λογισμικού και όχι μόνο.

Σε αυτή την ενότητα προσφέρονται συγκεκριμένα φύλλα εργασίας που αξιοποιούν το υλικό του λογισμικού («Τι χρειάζεται να γνωρίζω», «Δραστηριότητες», «Λεξικό», «Η βιβλιοθήκη μου») αλλά προχωρούν και πέρα από αυτό. Η ανάπτυξη των δραστηριοτήτων των φύλλων εργασίας πραγματοποιήθηκε στη βάση του πλέγματος των διαθεματικών εννοιών σύμφωνα με τις σχετικές οδηγίες του Παιδαγωγικού Ινστιτούτου και με πρωταρχική επιδίωξη την ανάπτυξη πλήρους νοημάτων διαθεματικών δραστηριοτήτων. Φυσικά, ο δάσκαλος δεν είναι υποχρεωμένος να εφαρμόσει όλα τα φύλλα εργασίας, μπορεί να επιλέξει και να εφαρμόσει αυτά που κρίνει κατάλληλα για την τάξη του και τους μαθητές του.

Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των φύλλων εργασίας που προτείνουμε είναι πως αξιοποιούν τις δραστηριότητες του λογισμικού. Έτσι, μπορούν οι μαθητές να πραγματοποιήσουν τις δραστηριότητες με το μολύβι τους στο τυπωμένο φύλλο εργασίας ή ηλεκτρονικά μέσω του υπολογιστή τους στην ενότητα δραστηριότητες (αυτού του είδους οι δραστηριότητες συνοδεύονται από το χαρακτηριστικό εικονίδιο).

Για τα φύλλα εργασίας υπάρχει αναλυτικός οδηγός στην τρίτη ενότητα του οδηγού του/της δασκάλου/λας. Εκεί βρίσκουμε στόχους, διακλαδικές συνδέσεις, διαθεματικές έννοιες, μεθοδολογικές προσεγγίσεις και συγκεκριμένες διδακτικές ενέργειες. Τα φύλλα εργασίας είναι προτεινόμενες διδακτικές/μαθησιακές ακολουθίες εποικοδομητικού τύπου (σημείο εκκίνησης είναι η εμπειροβιωματική γνώση των μαθητών) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν υποστηρίχτηκα του διδακτικού βιβλίου, αλλά και ανεξάρτητα. Επίσης, μπορούν να χρησιμοποιηθούν στα πλαίσια υλοποίησης των διαθεματικών δραστηριοτήτων. Τα φύλλα εργασίες του λογισμικού μπορούν επιλεκτικά να τυπωθούν και να χρησιμοποιηθούν με τον καλύτερο εκπαιδευτικό τρόπο. Μέρος των δραστηριοτήτων των φύλλων εργασίας προτείνεται να υλοποιείται κατά τη διάρκεια και άλλων μαθημάτων άλλά και ως εργασία των μαθητών στο σπίτι.

Στην ενότητα «Συνεργαζόμαστε και Ερευνούμε» υπάρχει η υποενότητα «Η βιβλιοθήκη μας», που όπως αναφέρθηκε και προηγούμενως, εκτός από αξιόπιστες πηγές του διαδικτύου, περιέχει εικόνες, video και άλλο σχετικό υλικό ανάλογα κάθε φορά με το υπό διαπραγμάτευση θέμα.