Προηγούμενη Σελίδα
|
|---|
Βασικός στόχος του «ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού πακέτου» είναι να ευαισθητοποιηθούν οι μαθητές και οι μαθήτριες για την ανάγκη προστασίας του δάσους όχι μέσα από ένα προκατασκευασμένο σύνολο κανόνων και απαγορεύσεων (up to down προσέγγιση), αλλά αντίστροφα, οι όποιοι κανόνες και κώδικες συμπεριφοράς τους στο δάσος να προκύψουν ως φυσική συνέπεια των αλληλεπιδράσεων που συμβαίνουν σ’ αυτό (bottom up προσέγγιση). Επιδιώκεται συστηματικά οι μαθητές και οι μαθήτριες να μελετούν το δάσος ως ένα σύστημα με τις σχέσεις και τις αλληλεπιδράσεις που επισυμβαίνουν συνεχώς ανάμεσα στους ενδογενείς παράγοντές που το συνδιαμορφώνουν. Επιπρόσθετα μελετούν και τις αλληλεπιδράσεις του συστήματος – δάσος με εξωγενείς παράγοντες και άλλα συστήματα (π.χ. πόλεις) ώστε να γενικευτεί και να κυριαρχήσει η έννοια της αλληλεπίδρασης. Κατ’ αυτόν τον τρόπο προσδοκούμε ότι οι μαθητές και οι μαθήτριες να αντιμετωπίσουν τα προβλήματα που προκύπτουν από το σημερινό τρόπο διαχείρισης του δάσους ως αυθεντικά προβλήματα του περιβάλλοντος με το οποίο σχετίζονται και οι ίδιοι. Μια τέτοια μελέτη, κατά την άποψή μας, βοηθάει στην μακρά διαδικασία απόκτησης οικολογικών στάσεων των μελλοντικών πολιτών μιας και το δάσος αποτελεί ένα πλούσιο και αντιπροσωπευτικό δείγμα του περιβάλλοντος ως σύστημα.
Η έννοια της σχέσης για τους μαθητές των μικρών τάξεων του Δημοτικού σχολείου και η έννοια της αλληλεπίδρασης κυριαρχούν στο σχεδιασμό των σεναρίων και των επιμέρους δραστηριοτήτων. Ως καταλληλότερο λογισμικό για την προσέγγισή μας αναδείχτηκε ο Δημιουργός Μοντέλων ΙΙ. Με αυτό το λογισμικό μπορούν οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές να δημιουργούν συνεργατικά και αλληλεπιδραστικά περιβάλλοντα μάθησης και, μέσω της μοντελοποίησης να μελετήσουν ποιοτικές και ημιποσοτικές σχέσεις και αλληλεπιδράσεις, τις οποίες με το συμβατικό τρόπο διδασκαλίας δύσκολα κατανοούν.
Σε ένα συμβατικό μαθησιακό περιβάλλον οι σχέσεις και οι αλληλεπιδράσεις θεωρούνται ιδιαίτερα δύσκολες έννοιες γιατί συνήθως δεν υπάρχει εποπτεία. Στην επιστημονική έρευνα στο πεδίο της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και της Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών σε αντίστοιχα θέματα αλληλεπιδράσεων, συνήθως, αναπτύσσονται διδακτικά εργαλεία όπως η δραματοποίηση, το θεατρικό παιχνίδι και το παιχνίδι ρόλων. Μέσω του ολοκληρωμένου εκπαιδευτικού πακέτου Περιβάλλον – Η προστασία του δάσους προσδοκούμε να συμβάλλουμε στην ενίσχυση, επέκταση και εμβάθυνση της τυπικής διδασκαλίας στο παραδοσιακό σχολείο. Σύμφωνα με τις σύγχρονες θεωρίες μάθησης, επιδιώκουμε η μαθησιακή διαδικασία να μετατοπισθεί προς νέες αλληλεπιδραστικές μορφές μέσα στο κοινωνικό-πολιτισμικό πλαίσιο των μαθητών. Έτσι η μάθηση γίνεται με φυσικό και λογικό τρόπο, στηρίζεται στις εμπειρίες και στη δράση του ίδιου του μαθητή και στην αλληλεπίδρασή του στην ομάδα των συμμαθητών και της τάξης. Η γνώση δεν προκαθορίζεται αυστηρά και σε διακριτά επιστημονικά πεδία αλλά οικοδομείται από τους ίδιους τους μαθητές μέσα από ευέλικτες διαδικασίες συνεργατικής διερεύνησης. Παράλληλα, καλλιεργούνται ιδιαίτερα οι ερευνητικές δεξιότητες, καθώς επίσης και οι δεξιότητες διαλόγου, κριτικής ανάλυσης δεδομένων και επιχειρηματολογίας κατά την επίλυση των πραγματικών προβλημάτων του περιβάλλοντος.
Όλα τα προηγούμενα, σε συνδυασμό με την απόκτηση στάσεων, ύστερα από μακρά και συστηματική εμπλοκή σε ανάλογα σχέδια εργασίας, μπορούν να συνθέσουν την προσωπικότητα του σύγχρονου πολίτη. Διαφαίνεται πλέον ως αδιαφιλονίκητη αναγκαιότητα, ο σύγχρονος πολίτης να φροντίζει οι αλληλεπιδράσεις στο περιβάλλον στις οποίες εμπλέκεται άμεσα ή έμμεσα να διέπονται από ηθικούς κώδικες συμπεριφοράς και να προωθούν τη βιωσιμότητα και την αειφορία του πλανήτη. Το ολοκληρωμένο εκπαιδευτικό πακέτο Περιβάλλον- Η προστασία του δάσους σε συνδυασμό με τη μελέτη του δάσους μέσα από τις διαδικασίες των ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ για κάθε τάξη και ειδικότερα την προσαρμογή του στη μελέτη του δάσους που γνωρίζουμε και γειτονεύουμε μ’ αυτό (π.χ. ο εθνικός δρυμός Βίκου – Αώου για τους μαθητές της ευρύτερης περιοχής των Ιωαννίνων κ.ό.κ.) αποτελεί τη βάση μιας περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και διδακτικής των εννοιών των Φυσικών Επιστημών, όπως αναπτύχθηκε στη σύντομη περιγραφή του πακέτου.
Ο σχεδιασμός των δραστηριοτήτων στηρίζεται στη διαθεματικότητα και προωθούνται οι στόχοι και οι αξίες της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης αλλά και της Μουσειοπαιδαγωγικής, καθώς το δάσος αντιμετωπίζεται ως ένα «ζωντανό» «ανοιχτό» μουσείο. Παράλληλα, μέσω των ΤΠΕ προωθείται η μελέτη του θέματος «Περιβάλλον – Η προστασία του δάσους»
στην τάξη,
στο πεδίο
στα Μουσεία
Φυσικής Ιστορίας, Ζωολογικά κ.ά.,
στα Κέντρα
Πληροφόρησης και Προστασίας Άγριων Ζώων που έχουν οι οικολογικές οργανώσεις στα
δάση
σε κρατικές
υπηρεσίες όπως η Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας κ.ο.κ.
Λαμβάνονται υπόψη
Το επίπεδο
νοητικής ανάπτυξης του μαθητή.
Οι
προηγούμενες γνώσεις και εμπειρίες του.
Οι
ψυχοκοινωνικές και συναισθηματικές ανάγκες του.
Το είδος και
ο βαθμός δυσκολίας των αντικειμένων για μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές
ανάγκες.
Οι
ιδιαιτερότητες του οικογενειακού και του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος.
Η τήρηση της
βασικής αρχής ότι η νέα γνώση θα πρέπει να στηρίζεται σε γνώσεις που ήδη έχουν
αποκτήσει οι μαθητές.
Η γνώση να
έχει πάντα περιφερειακή βάση από το τοπικό προς το ευρύτερο, ώστε να αξιοποιεί
στο μέγιστο δυνατό τις άμεσες εμπειρίες των μαθητών και τα ενδιαφέροντά τους
ανάλογα με την ηλικία τους.
Να
επιδιώκεται η παροχή ίσων ευκαιριών για την απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων, αξιών
και στάσεων που χρειάζονται για την προστασία του περιβάλλοντος.
Να
επιδιώκεται η ανάδειξη της συνεργασίας, της καλλιέργειας και της δημιουργίας
νέων προτύπων, στάσεων και συμπεριφορών ατόμων, ομάδων και κοινωνίας απέναντι
στο περιβάλλον.
Μέσα από τις δραστηριότητες, προωθούνται:
Η ενεργητική μάθηση μέσα σε μια διαδικασία αλληλεπίδρασης
Το ομαδοσυνεργατικό πνεύμα μέσα από κατάλληλες δραστηριότητες
Η παρατήρηση, η έρευνα και ο πειραματισμός
Η δημιουργική σκέψη και φαντασία μέσα από πρωτότυπες ιδέες
Η ενεργοποίηση των δημιουργικών δυνάμεων του εαυτού τους (κλίσεις και
δεξιότητες)
Το αίσθημα ικανοποίησης και επιτυχίας
Τα κίνητρα μάθησης, η ενθάρρυνση και η αυτοβελτίωση
Η ανάπτυξη των επικοινωνιακών δεξιοτήτων
Η άντληση γνώσεων και χρήσιμων πληροφοριών μέσα από εναλλακτικές μορφές
πληροφόρησης, από διάφορες πηγές και με διάφορους τρόπους.
Η ενεργός συμμετοχή των μαθητών/ριών με συζήτηση-αντιπαράθεση απόψεων,
έρευνα, κριτική και δημιουργική επεξεργασία και δράση.