ΕΝΟΤΗΤΑ 4: «Αναλαμβάνουμε δράση»

  • Σχέδιο εργασίας 4.1: «Ενδιαφερόμαστε για το περιβάλλον»


ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΑΣΤΕ ΓΙΑ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ


  

   

1. Πολύτιμο νεράκι

 

Στόχοι

Οι μαθητές:

·       να συζητήσουν και να αναγνωρίσουν την περιβαλλοντική αξία/σημασία του νερού

·       να ερευνήσουν (στο λογισμικό) και να συζητήσουν για τους τρόπους που οι άνθρωποι με δραστηριότητες τους ρυπαίνουν το νερό

·       να ερευνήσουν (στο λογισμικό) για να προτείνουν κατάλληλες δράσεις για τη διατήρηση (οικονομία) του πόσιμου και τη μη ρύπανση του νερού (οι προτεινόμενες δραστηριότητες αφορούν το χώρο του σχολείου, μπορούν όμως να επεκταθούν και έξω από αυτό)

·       να συνειδητοποιήσουν (σταδιακά) τη σημασία της εφαρμογής περιβαλλοντικά προσανατολισμένων πρακτικών και να υιοθετήσουν στην καθημερινή τους ζωή συνήθειες που δείχνουν ευαισθησία στις περιβαλλοντικές αξίες

Γλωσσικοί Στόχοι

·       να καταγράψουν δραστηριότητες των ανθρώπων που ρυπαίνουν το νερό

·       να εκφράσουν τις απόψεις τους σχετικά με περιβαλλοντικές δράσεις (οικονομία στο νερό, προστασία από ρύπανση του νερού)

Διακλαδικές διασυνδέσεις

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το Γλωσσικό μάθημα είναι οι ακόλουθες:

-         διατύπωση και καταγραφή επιθυμητών περιβαλλοντικών πρακτικών για το νερό

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα τον Μαθηματικών είναι οι ακόλουθες:

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής είναι οι ακόλουθες:

-         περιβαλλοντικά προσανατολισμένες πρακτικές και δράσεις για το νερό

Διαθεματικές Έννοιες

Αλληλεπίδραση (έμβια και άβια στοιχεία και νερό, δραστηριότητες/πρακτικές/δράσεις ανθρώπων και νερό),

Σύστημα (νερό και έμβια και άβια στοιχεία ενός οικοσυστήματος),

Μονάδα - σύνολο (η περιβαλλοντικά ευαίσθητη συμπεριφορά που βασίζεται στην αγαστή σύζευξη /συνεργασία του δίπολου μονάδα – σύνολο)

Διαθεματικές Δεξιότητες

Η δεξιότητα της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή)

Η δεξιότητα/ικανότητα χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης και επικοινωνίας και παρουσίαση πληροφοριών

Η δεξιότητα συνεργασίας με άλλα άτομα σε ομαδικές εργασίες

Η ικανότητα αξιοποίησης γνώσεων και η υιοθέτηση αξιών κατάλληλων για τη διαμόρφωση προσωπικής άποψης στη λήψη αποφάσεων

Πηγές - Υλικό

 Έρευνα στις υποενότητες του λογισμικού

Αξιοποίηση άλλων πηγών (ενημερωτικά φυλλάδια, διαδίκτυο, ενημέρωση από ειδικούς, εκπαιδευτική επίσκεψη κ.λπ.)

Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις

· Συνεργατική διερεύνηση

· Εργασία σε ομάδες)

· Αξιοποίηση πηγών και μέσων απόκτησης γνώσης

Προτεινόμενες Διδακτικές Ενέργειες

Στην πρώτη δραστηριότητα οι μαθητές καλούνται να ερευνήσουν στο λογισμικό αλλά και να διατυπώσουν τις απόψεις για το πώς οι άνθρωποι (με ποιες δραστηριότητές τους) ρυπαίνουν τον περιβάλλον. Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας με βάση και το λογισμικό (υποενότητες: «Α. Νερό νερό παντού», «Β. Πολύτιμο νεράκι», «Γ. Θα πούμε το νερό νεράκι») μπορεί να αναπτυχθεί συζήτηση για την περιβαλλοντική αξία και τη σημασία του νερού.

Στην δραστηριότητα που ακολουθεί οι μαθητές εργάζονται ομαδικά και αξιοποιώντας την σχετική ενότητα του λογισμικού ερευνούν τα παρακάτω θέματα:

·        Πώς μπορούμε να κάνουμε οικονομία στο νερό, όταν πλένουμε τα χέρια και τα δόντια μας;

·        Πού μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το νερό με το οποίο έχουμε πλύνει φρούτα και λαχανικά;

·        Πώς πρέπει να πλένουμε το αυτοκίνητό μας για να κάνουμε οικονομία στο νερό;

·        Με ποιους τρόπους μπορούμε να κάνουμε οικονομία στο νερό, όταν είμαστε στο σχολείο;

Ο δάσκαλος εκτός από το λογισμικό (υποενότητα: «Δ. Τι μπορούμε να κάνουμε ») μπορεί να αξιοποιήσει επιπλέον υλικό, όπως εκπαιδευτικές ταινίες, ενημερωτικά φυλλάδια και άλλες πηγές όπως το διαδίκτυο. Μπορεί επίσης η πραγμάτευση του θέματος να συνδυαστεί με επίσκεψη σε κάποια σχετική υπηρεσία.

Ο χρόνος που απαιτείται για την πραγμάτευση του συγκεκριμένου φύλλου εργασίας σε συνδυασμό με την αξιοποίηση υλικού του λογισμικού είναι (τουλάχιστον) δύο διδακτικές ώρες.

 

2. Σκουπίδια…υπάρχουν λύσεις

 

Στόχοι

Οι μαθητές:

·       να ερευνήσουν (στο λογισμικό) και να συζητήσουν τι είναι η ανακύκλωση και τι η λιπασματοποίηση

·       να ερευνήσουν (στο λογισμικό) και να συζητήσουν για την αξία της ανακύκλωσης των απορριμμάτων

·       να ερευνήσουν στο χώρο του σχολείου κάνουν προτάσεις σχετικές με τη συλλογή απορριμμάτων

·       να ερευνήσουν στο χώρο της γειτονιάς τους για την ύπαρξη κάδων ανακύκλωσης

·       να ταξινομήσουν απορρίμματα σε κατηγορίες και να αποφασίσουν ποια από αυτά ανακυκλώνονται

·       να πειραματιστούν στη διαδικασία λιπασματοποίησης

·       να συνειδητοποιήσουν (σταδιακά) τη σημασία της εφαρμογής περιβαλλοντικά προσανατολισμένων πρακτικών και να υιοθετήσουν στην καθημερινή τους ζωή συνήθειες που δείχνουν ευαισθησία στις περιβαλλοντικές αξίες

Γλωσσικοί Στόχοι

·       να ερευνήσουν για τη σημασία των λέξεων «ανακύκλωση», «λιπασματοποίηση»

·       να εκφράσουν τις απόψεις τους σχετικά με περιβαλλοντικές δράσεις (τοποθέτηση κάδων απορριμμάτων)

Διακλαδικές διασυνδέσεις

Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το Γλωσσικό μάθημα είναι οι ακόλουθες:

-         καταγραφή συμπερασμάτων έρευνας

-         διατύπωση και καταγραφή επιθυμητών περιβαλλοντικών πρακτικών σχετικά με το πρόβλημα των απορριμμάτων

-         ανακοίνωση των συμπερασμάτων της έρευνάς τους

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής είναι οι ακόλουθες:

-         περιβαλλοντικά προσανατολισμένες πρακτικές και δράσεις σχετικές με το πρόβλημα των απορριμμάτων

Διαθεματικές Έννοιες

Αλληλεπίδραση (έμβια και άβια στοιχεία ενός οικοσυστήματος και δραστηριότητες/πρακτικές/δράσεις ανθρώπων ως προς τα απορρίμματα),

Σύστημα (ρύπανση και έμβια και άβια στοιχεία ενός οικοσυστήματος),

Μονάδα - σύνολο (η περιβαλλοντικά ευαίσθητη συμπεριφορά που βασίζεται στην αγαστή σύζευξη /συνεργασία του δίπολου μονάδα – σύνολο)

Επικοινωνία (ανακοίνωση ερευνητικών αποτελεσμάτων)

Διαθεματικές Δεξιότητες

Η δεξιότητα της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή)

Η δεξιότητα/ικανότητα χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης και επικοινωνίας και παρουσίαση πληροφοριών

Η δεξιότητα συνεργασίας με άλλα άτομα σε ομαδικές εργασίες

Η ικανότητα αξιοποίησης γνώσεων και η υιοθέτηση αξιών κατάλληλων για τη διαμόρφωση προσωπικής άποψης στη λήψη αποφάσεων

Πηγές - Υλικό

 Έρευνα στις υποενότητες του λογισμικού

 Αξιοποίηση άλλων πηγών (ενημερωτικά φυλλάδια, διαδίκτυο, ενημέρωση από ειδικούς, εκπαιδευτική επίσκεψη κ.λπ.)

Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις

· Συνεργατική διερεύνηση

· Εργασία σε ομάδες

· Αξιοποίηση πηγών και μέσων απόκτησης γνώσης (βιβλιοθήκη, Η/Υ, συνεντεύξεις κ.λπ.)

· Μετακίνηση και επί τόπου μελέτη των στοιχείων του περιβάλλοντος

· Διεξαγωγή έρευνας

Προτεινόμενες Διδακτικές Ενέργειες

Αρχικά οι μαθητές καλούνται να ερευνήσουν στο λογισμικό για τη σημασία των λέξεων «ανακύκλωση» και «λιπασματοποίηση». Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας με βάση και το λογισμικό (υποενότητες: «Α. Τα σκουπίδια γύρω μας», «Β. Σκουπίδια…ένα μεγάλο πρόβλημα», «Γ. Τι μπορούμε να κάνουμε») μπορεί να αναπτυχθεί συζήτηση για την αναγκαιότητα ανακύκλωσης και λιπασματοποίησης αντίστοιχα ανάλογα με το είδος των απορριμμάτων.

Η δραστηριότητα που ακολουθεί είναι σύνθετη. Περιλαμβάνει τρεις έρευνες σχετικές με τα σκουπίδια (στη γειτονιά, στο σχολείο και στο σπίτι) κι ένα πείραμα σχετικό με τη διαδικασία της λιπασματοποίησης. Προτείνεται οι μαθητές να χωριστούν σε τέσσερις ομάδες και αφού πραγματοποιήσουν την εργασία που έχουν αναλάβει να ανακοινώσουν τα αποτελέσματα και τα συμπεράσματά τους στην ολομέλεια.

Ο δάσκαλος, για την πραγμάτευση του θέματος, εκτός από το λογισμικό μπορεί να αξιοποιήσει επιπλέον υλικό, όπως εκπαιδευτικές ταινίες, ενημερωτικά φυλλάδια και άλλες πηγές όπως το διαδίκτυο. Μπορεί επίσης η πραγμάτευση του θέματος να συνδυαστεί με επίσκεψη σε κάποια σχετική υπηρεσία (π.χ. σε ένα Χώρο Υγειονομικής Ταφής).

Ο χρόνος που απαιτείται για την πραγμάτευση του συγκεκριμένου φύλλου εργασίας σε συνδυασμό με την αξιοποίηση υλικού του λογισμικού είναι (τουλάχιστον) δύο διδακτικές ώρες.

 

3. Ο αέρας που αναπνέουμε

 

Στόχοι

Οι μαθητές:

·       να συζητήσουν και να αναγνωρίσουν την περιβαλλοντική αξία/σημασία του αέρα

·       να ερευνήσουν (στο λογισμικό) και να συζητήσουν για τους τρόπους που οι άνθρωποι με δραστηριότητες τους ρυπαίνουν τον αέρα

·       να ερευνήσουν (στο λογισμικό) για να προτείνουν κατάλληλες δράσεις για τη να διατηρείται ο αέρας καθαρός

·       να συνειδητοποιήσουν (σταδιακά) τη σημασία της εφαρμογής περιβαλλοντικά προσανατολισμένων πρακτικών και να υιοθετήσουν στην καθημερινή τους ζωή συνήθειες που δείχνουν ευαισθησία στις περιβαλλοντικές αξίες

Γλωσσικοί Στόχοι

·       να καταγράψουν δραστηριότητες των ανθρώπων που ρυπαίνουν το αέρα

·       να εκφράσουν τις απόψεις τους σχετικά με περιβαλλοντικές δράσεις για καθαρό αέρα

Διακλαδικές διασυνδέσεις

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το Γλωσσικό μάθημα είναι οι ακόλουθες:

-         διατύπωση και καταγραφή επιθυμητών περιβαλλοντικών πρακτικών για καθαρό αέρα

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής είναι οι ακόλουθες:

-         περιβαλλοντικά προσανατολισμένες πρακτικές και δράσεις για καθαρό αέρα

Διαθεματικές Έννοιες

Αλληλεπίδραση (έμβια και άβια στοιχεία και αέρας, δραστηριότητες/πρακτικές/δράσεις ανθρώπων και αέρας),

Σύστημα (αέρας και έμβια και άβια στοιχεία ενός οικοσυστήματος),

Μονάδα – σύνολο (η περιβαλλοντικά ευαίσθητη συμπεριφορά που βασίζεται στην αγαστή σύζευξη /συνεργασία του δίπολου μονάδα – σύνολο)

Διαθεματικές Δεξιότητες

Η δεξιότητα της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή)

Η δεξιότητα/ικανότητα χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης και επικοινωνίας και παρουσίαση πληροφοριών

Η δεξιότητα συνεργασίας με άλλα άτομα σε ομαδικές εργασίες

Η ικανότητα αξιοποίησης γνώσεων και η υιοθέτηση αξιών κατάλληλων για τη διαμόρφωση προσωπικής άποψης στη λήψη αποφάσεων

Πηγές - Υλικό

Έρευνα στις υποενότητες του λογισμικού (φύλλα εργασίας 1, 2, 3, 4)

 Αξιοποίηση άλλων πηγών (ενημερωτικά φυλλάδια, διαδίκτυο, ενημέρωση από ειδικούς, εκπαιδευτική επίσκεψη κ.λπ.) (φύλλα εργασίας 1, 2, 3, 4)

Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις

· Συνεργατική διερεύνηση

· Εργασία σε ομάδες

· Αξιοποίηση πηγών και μέσων απόκτησης γνώσης (βιβλιοθήκη, Η/Υ, συνεντεύξεις κ.λπ.)

Προτεινόμενες Διδακτικές Ενέργειες

Στην πρώτη δραστηριότητα με αφορμή μια εικόνα από το λογισμικό οι μαθητές καλούνται να ερευνήσουν στο λογισμικό αλλά και να διατυπώσουν τις απόψεις για το πώς οι άνθρωποι (με ποιες δραστηριότητές τους) ρυπαίνουμε τον αέρα. Κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας με βάση και το λογισμικό (υποενότητες: «Που υπάρχει αέρας;», «Πώς ρυπαίνεται ο αέρας;», «Βοήθεια, σκάμε!») μπορεί να αναπτυχθεί συζήτηση για τα προβλήματα που δημιουργούνται όταν ο αέρας ρυπαίνεται.

Στην δραστηριότητα που ακολουθεί οι μαθητές εργάζονται ομαδικά και αξιοποιώντας την σχετική ενότητα του λογισμικού ερευνούν τα παρακάτω θέματα:

·        Πώς μπορούμε να μειώσουμε την ρύπανση του αέρα από τα αυτοκίνητα;

·        Τι πρέπει να κάνουμε για να είναι ο αέρας καθαρός στην τάξης μας;

·        Τι πρέπει να κάνουμε τις ημέρες που ο αέρας δεν είναι καθαρός;

·        Τις επιδράσεις της όξινης βροχής με την πραγματοποίηση σχετικού πειράματος.

Ο δάσκαλος εκτός από το λογισμικό (υποενότητα: «Δ. Τι μπορούμε να κάνουμε») μπορεί να αξιοποιήσει επιπλέον υλικό, όπως εκπαιδευτικές ταινίες, ενημερωτικά φυλλάδια και άλλες πηγές όπως το διαδίκτυο.

Ο χρόνος που απαιτείται για την πραγμάτευση του συγκεκριμένου φύλλου εργασίας σε συνδυασμό με την αξιοποίηση υλικού του λογισμικού είναι (τουλάχιστον) δύο διδακτικές ώρες.

 

4. Φύση…ΣΟΣ

 

Στόχοι

Οι μαθητές:

·       να ερευνήσουν και να συζητήσουν για τα ζώα της Ελλάδας που κινδυνεύουν να εξαφανιστούν

·       να ερευνήσουν και να συζητήσουν για τους λόγους που τα ζώα αυτά κινδυνεύουν να εξαφανιστούν

·       να συνειδητοποιήσουν (σταδιακά) τη σημασία της εφαρμογής περιβαλλοντικά προσανατολισμένων πρακτικών και να υιοθετήσουν στην καθημερινή τους ζωή συνήθειες που δείχνουν ευαισθησία στις περιβαλλοντικές αξίες

Γλωσσικοί Στόχοι

·       να καταγράψουν τρόπους η δραστηριότητες των ανθρώπων που θέτουν σε κίνδυνο την ύπαρξη κάποιων ζώων που ζουν στην Ελλάδα)

·       να ανακοινώσουν την εργασίας τους (δημιουργία αφίσας) σε άλλους

Διακλαδικές διασυνδέσεις

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το Γλωσσικό μάθημα είναι οι ακόλουθες:

-         καταγραφή ανθρώπινων δραστηριοτήτων από τις οποίες κινδυνεύουν τα ζώα

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα τον Μαθηματικών είναι οι ακόλουθες:

- ταξινόμηση ζώων σε κατηγορίες

 · Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα των Εικαστικών είναι οι ακόλουθες:

- σχεδιασμός και δημιουργία αφίσας

Διαθεματικές Έννοιες

Αλληλεπίδραση, Σύστημα (δραστηριότητες/πρακτικές/δράσεις ανθρώπων και έμβια στοιχεία ενός οικοσυστήματος),

Επικοινωνία: δημιουργία αφίσας

Μονάδα – σύνολο: Η περιβαλλοντικά ευαίσθητη συμπεριφορά που βασίζεται στην αγαστή σύζευξη /συνεργασία του δίπολου μονάδα - σύνολο

Διαθεματικές Δεξιότητες

Η δεξιότητα της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή)

Η δεξιότητα/ικανότητα χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης και επικοινωνίας και παρουσίαση πληροφοριών

Η δεξιότητα συνεργασίας με άλλα άτομα σε ομαδικές εργασίες

Η ικανότητα αξιοποίησης γνώσεων και η υιοθέτηση αξιών κατάλληλων για τη διαμόρφωση προσωπικής άποψης στη λήψη αποφάσεων

Πηγές - Υλικό

Έρευνα στις υποενότητες του λογισμικού (φύλλα εργασίας 1, 2, 3, 4)

 Αξιοποίηση άλλων πηγών (ενημερωτικά φυλλάδια, διαδίκτυο, ενημέρωση από ειδικούς, εκπαιδευτική επίσκεψη κ.λπ.) (φύλλα εργασίας 1, 2, 3, 4)

Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις

· Συνεργατική διερεύνηση

· Εργασία σε ομάδες

· Αξιοποίηση πηγών και μέσων απόκτησης γνώσης (βιβλιοθήκη, Η/Υ, συνεντεύξεις κ.λπ.)

Προτεινόμενες Διδακτικές Ενέργειες

Στην πρώτη δραστηριότητα οι μαθητές καλούνται να ερευνήσουν στο λογισμικό (μπορούν επεκτείνουν την έρευνά τους και σε άλλες πηγές, π.χ. στο διαδίκτυο με λέξεις κλειδιά) για να ενημερωθούν και να καταγράψουν ποια ζώα της Ελλάδας κινδυνεύουν να εξαφανιστούν και ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες δημιουργούν αυτό το περιβαλλοντικό πρόβλημα.

Στη δεύτερη δραστηριότητα οι μαθητές εργάζονται ομαδικά και αξιοποιώντας την σχετική ενότητα του λογισμικού κατασκευάζουν αφίσα με ελληνικά ζώα και λόγους από τους οποίους κινδυνεύουν να εξαφανιστούν με σκοπό να ενημερώσουν την κοινότητα του σχολείου τους.

Ο χρόνος που απαιτείται για την πραγμάτευση του συγκεκριμένου φύλλου εργασίας σε συνδυασμό με την αξιοποίηση υλικού του λογισμικού είναι δύο διδακτικές ώρες.