ΕΝΟΤΗΤΑ 4: «Αναλαμβάνουμε δράση»


  • Σχέδιο εργασίας 4.1: «Ενδιαφερόμαστε για το περιβάλλον»

 

   
   

   


Παρουσίαση του σχεδίου «Ενδιαφερόμαστε για το περιβάλλον»

 

Το σχέδιο εργασίας απευθύνεται: Α΄, Β', Γ και Δ' τάξη Δημοτικού (για τους μαθητές των τριών πρώτων τάξεων – στην Δ΄ τάξη υπάρχει σχετική ενότητα 12 κεφαλαίων με τίτλο «Η φύση είναι το σπίτι μας»)

Χρόνος: έχει σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει η δυνατότητα να αναπτυχθεί ως ένα σύντομο σχέδιο εργασίας στο πλαίσιο του μαθήματος (4 δίωρα) είτε πιο εκτεταμένο στο πλαίσιο της Ευέλικτης Ζώνης.

 

Κοινωνική οργάνωση: η παιδαγωγική χρήση του λογισμικού προβλέπει ποικιλία δραστηριοτήτων που μπορούν να λάβουν χώρα ατομικά, εταιρικά και ομαδικά με έμφαση πάντως στη συνεργατική διερεύνηση.

Περιβαλλοντική εκπαίδευση και το συγκεκριμένο σχέδιο εργασίας

Τα τελευταία χρόνια υποστηρίζεται πως η προσέγγιση της γνώσης μέσω Περιβαλλοντικών θεμάτων/προβλημάτων που άπτονται της κοινωνικής πραγματικότητας είναι ένα εξαιρετικό μέσο για αποτελεσματικότερες μαθησιακές διαδικασίες. Ιδιαίτερα όταν χρησιμοποιούνται ενεργητικές και συνεργατικές μαθησιακές προσεγγίσεις.

Οι εκπαιδευτικές περιβαλλοντικές δραστηριότητες θεωρούμε ότι μπορούν να εκπληρώσουν με επιτυχία τις εκπαιδευτικές απαιτήσεις των νέων Αναλυτικών Προγραμμάτων, αφού δραστηριοποιούν τις αισθήσεις και ενθαρρύνουν την εξερεύνηση, την ανακάλυψη και προσφέρουν απελευθέρωση φυσική και πνευματική από τους περιορισμούς της τάξης.

Έτσι πιστεύουμε πώς το υλικό του λογισμικού (υποενότητα «Ενδιαφερόμαστε για το περιβάλλον») μπορεί να αξιοποιηθεί και να αξιοποιηθεί με διάφορους τρόπους:

Α) ως ανεξάρτητο μικρό σχέδιο εργασίας, που ως πεδίο μελέτης έχει βασικά το χώρο του σχολείου (με δυνατότητες, όμως, να επεκταθεί και στη μελέτη τοπικών περιβαλλοντικών προβλημάτων, ανάλογα και με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε τόπου).

Β) συμπληρωματικά στην ανάπτυξη σχετικών ενοτήτων των σχολικών εγχειριδίων (π.χ. Δ΄ Τάξη, ενότητα 3, «Η φύση είναι το σπίτι μας»)

Γ) στο πλαίσιο ανάπτυξης ενός περιβαλλοντικού προγράμματος - συμπληρωματική λειτουργία

Η ενότητα του λογισμικού «Ενδιαφερόμαστε για το περιβάλλον» πραγματεύεται τέσσερα σημαντικά περιβαλλοντικά προβλήματα, αυτά που έχουν να κάνουν με:

·        την ρύπανση και την μείωση του πόσιμου νερού,

·        τα σκουπίδια,

·        τη ρύπανση του αέρα και

·        τον κίνδυνο εξαφάνισης έμβιων ειδών και κατεπέκταση τον κίνδυνο διαταραχ΄ςη της οικολογικής ισσοροπίας

Η εστίαση στα θέματα αυτά έγινε με βάση και τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα επόμενα δέκα χρόνια που είναι : αέρας, νερό, σκουπίδια και φύση.

 

Η ανάπτυξη του λογισμικού πραγματοποιήθηκε με βάση την παρακάτω ανάλυση:

Εννοιολογική ανάλυση του θέματος:

 

 

 

Η εξακτίνωση του θέματος είναι η ακόλουθη:

 

Ενδιαφερόμαστε για το περιβάλλον

 

1. Πολύτιμο νεράκι

2. Σκουπίδια…υπάρχουν λύσεις

3. Ο αέρας που αναπνέουμε

4. Φύση…ΣΟΣ

 

Σε κάθε ένα από τα περιβαλλοντικά προβλήματα αντιστοιχεί ένα φύλλο εργασίας με τον ίδιο τίτλο.

 

Σημείωση: Τα φύλλα εργασίας είναι μια πρόταση (φυσικά όχι η μοναδική) για την αξιοποίηση του λογισμικού. Κατά την άποψή μας, τα φύλλα εργασίας θα πρέπει να μετασχηματίζονται και να αξιοποιούνται από το διδάσκονται με βάση τα χαρακτηριστικά των μαθητών της κάθε τάξης και τις ανάγκες τους.

 

Πηγές-Βιβλιογραφία

Εκπαιδευτικό υλικό

ΒΑΛΙΤΣΑ ΤΗΣ ΚΑΦΕ ΑΡΚΟΥΔΑΣ. 1999. Αρκτούρος.

ΕΝΑ ΚΟΥΤΙ ΓΕΜΑΤΟ ΝΕΡΟ. 1997. Καλειδοσκόπιο.

ΕΝΕΡΓΕΙΑ – ΑΝΑΠΤΥΞΗ – ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Κων/νος Πατσέας. 1999. Ελληνικά Γράμματα.

ΕΞΕΡΕΥΝΩΝΤΑΣ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ. 1999. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF ΕΛΛΑΣ).

ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΑΠΟ ΣΚΟΥΠΙΔΙΑ. 1999. Ερευνητές.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΙΑ ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΠΟΛΕΙΣ. Αγγελική Τρικαλίτη-Ρέα Παλαιοπούλου. 1999. Ελληνική Εταιρεία Προστασίας του Περιβάλλοντος και της Πολιτιστικής Κληρονομιάς.

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ. 1999. Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF ΕΛΛΑΣ) – Ίδρυμα Μποδοσάκη.

ΤΑΞΙΔΙ ΣΤΗ ΡΑΧΗ ΤΗΣ ΧΕΛΩΝΑΣ. 1999. Σύλλογος Προστασίας Θαλάσσιας Χελώνας.

 

Εκπαιδευτική Τηλεόραση

Οικολογία – Περιβάλλον (1998. Νο 6)

  1. Φως στο Νέφος της Αθήνας

  2. Σαρωνικός: Υπάρχει ελπίδα

  3. Τα σκουπίδια δεν είναι πάντα για πέταμα

 

 
Δικτυακοί Τόποι

http://www.eydap.gr/index.asp?a_id=48

Η ιστοσελίδα της ΕΥΔΑΠ (Εταιρεία ΎΔρευσης και Αποχέτευσης Πρωτεύουσας). Παρέχει την πρόσβαση σε μια υποενότητα που απευθύνεται σε μαθητές δημοτικού.

 

http://www.minenv.gr/4/41/4111/g411100.html

Η ιστοσελίδα του ΥΠΕΧΩΔΕ (Υπουργείο ΠΕριβάλλοντος ΧΩροταξίας και Δημοσίων Έργων). Με πλούσιο εκπαιδευτικό υλικό για την ανακύκλωση, για τα ελληνικά απειλούμενα ζώα και για τα άλλα θέματα του λογισμικού. Σε σελίδα του ΥΠΕΧΩΔΕ μπορούμε να βρούμε πληροφορίες αλλά και να έχουμε ψηφιακή πρόσβαση σε υπηρεσίες και οργανώσεις (κυβερνητικές και μη κυβερνητικές) που ασχολούνται με την προστασία του περιβάλλοντος (http://www.minenv.gr/5/57/g5704.html).

 

http://europa.eu.int/comm/environment/youth/index_el.html

Σ' αυτήν την ιστοσελίδα, της Ευρωπαικής Ένωσης, με τίτλο Περιβάλλον για Ευρωπαίους νεαρής ηλικίας, όπως αναφέρεται τα παιδιά μπορούν να ανακαλύψουν μόνοι τους ή μαζί με τους φίλους και συμμαθητές τους τι είναι το περιβάλλον και τι συμβαίνει σ' αυτό. Η ιστοσελίδα μας ασχολείται με τέσσερα σημαντικά θέματα στα οποία η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να εστιάσει την προσοχή της για τα επόμενα δέκα χρόνια: αέρας, νερό, σκουπίδια και φύση.