ΕΝΟΤΗΤΑ 4: «Αναλαμβάνουμε δράση»


  • Σχέδιο εργασίας 4.3: «Ο τόπος μας ο κόσμος όλος»


Ο ΤΟΠΟΣ ΜΑΣ … ΟΛΟΣ Ο ΚΟΣΜΟΣ


  

   

1. Τα παιδιά όλου του κόσμου έχουμε δικαιώματα

 

Στόχοι

Οι μαθητές:

·       να ενημερωθούν για την ύπαρξη και δραστηριοποίηση της UNICEF

·       να ενημερωθούν για την ύπαρξη και δραστηριοποίηση του συνηγόρου του παιδιού

·       να ενημερωθούν και να συζητήσουν για τα βασικά δικαιώματα των παιδιών όπως καθορίζονται από τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Δικαιώματα για Ανάπτυξη – Εξέλιξη, Δικαιώματα Επιβίωσης, Προστασίας και Συμμετοχής)

·       να αναπτύξουν συνεργατικές και διαλογικές δεξιότητες

Γλωσσικοί Στόχοι

·       να εκφράσουν τις απόψεις τους σχετικά με τα δικαιώματα των παιδιών

·       να ερμηνεύσουν το αρκτικόλεξο της UNICEF

·       να εκφράσουν προφορικά και γραπτά τις απόψεις τους

Διακλαδικές διασυνδέσεις.

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το Γλωσσικό μάθημα είναι οι ακόλουθες:

- γραπτή και προφορική έκφραση απόψεων

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής είναι οι ακόλουθες:

- γνώση των δικαιωμάτων των παιδιών

Διαθεματικές Έννοιες

Σύστημα (το κοινωνικό σύνολο ως σύστημα με αλληλεπιδράσεις)

Αλληλεπίδραση (ανθρώπινες σχέσεις - σεβασμός, αλληλοβοήθεια, αλληλοκατανόηση, αμοιβαίο ενδιαφέρον)

Μονάδα - σύνολο (το άτομο ως κοινωνική μονάδα οφείλει να ακολουθεί και να σέβεται τους κοινωνικούς κανόνες

Διαθεματικές Δεξιότητες

Η δεξιότητα της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή, επιχειρηματολογία, διάλογος).

Η δεξιότητα/ικανότητα χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης και επικοινωνίας

Η δεξιότητα συνεργασίας με άλλα άτομα σε ομαδικές εργασίες.

Πηγές - Υλικό

Έρευνα στις υποενότητες του λογισμικού

 Έρευνα στο διαδίκτυο, ενημερωτικά φυλλάδια, επισκέψεις σε υπηρεσίες κ.λπ.

Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις

Παρατήρηση, περιγραφή και ερμηνεία της λειτουργίας του κοινωνικού περιβάλλοντος.

Συνεργατική διερεύνηση

Επισκόπηση απόψεων

Εργασία σε ομάδες

Αξιοποίηση πηγών και μέσων απόκτησης γνώσης (βιβλιοθήκη, Η/Υ, συνεντεύξεις κτλ).

Προτεινόμενες Διδακτικές Ενέργειες

Αρχικά, ως προσανατολισμός χρησιμοποιείται εικόνα από το λογισμικό (παρουσιάζει παιδιά να πηγαίνουν σχολείο). Οι μαθητές καλούνται να σχολιάσουν το γεγονός ότι κάποια από τα παιδιά δεν έχουν τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν το σχολείο. Η δραστηριότητα αναμένεται να φέρει στο προσκήνιο μια συζήτηση σχετική με τα δικαιώματα που έχουν ως παιδιά.

Στη συνέχεια, οι μαθητές εργάζονται σε ομάδες, ερευνούν και εντοπίζουν στο λογισμικό σχετικές πληροφορίες για την UNICEF και το συνήγορο του παιδιού που δραστηριοποιείται στη χώρα μας στα πλαίσια του συνηγόρου του πολίτη.

Στη συνέχεια οι μαθητές εργαζόμενοι σε ομάδες ερευνούν στο λογισμικό και εντοπίζουν με την καθοδήγηση του δασκάλου, τα βασικά δικαιώματα των παιδιών. Η δραστηριότητα αυτή μπορεί να συνδυαστεί με έρευνα στο διαδίκτυο που θα αφορά τις δυσκολίες και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν παιδία του κόσμου (πείνα, πόλεμος κ.λπ.)

Ο χρόνος που απαιτείται για την πραγμάτευση του συγκεκριμένου φύλλου εργασίας σε συνδυασμό με την αξιοποίηση υλικού του λογισμικού είναι δύο διδακτικές ώρες.

 

2. Οι ξένοι … φίλοι μας

 

Στόχοι

Οι μαθητές:

·       να κάνουν πραγματοποιήσουν έρευνα σχετική με τις φυλετικές διακρίσεις και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες στη χώρα υποδοχής

·       να ευαισθητοποιηθούν απέναντι στα παιδιά που έχουν έρθει από άλλες χώρες

·       να γράψουν δικά τους μηνύματα αναφορικά με τις φυλετικές διακρίσεις

·       να εντοπίσουν τη σημασία των λέξεων «μετανάστες» και «παλιννοστούντες»

Γλωσσικοί Στόχοι

·       να δημιουργήσουν δικά τους μηνύματα αναφορικά με τις φυλετικές διακρίσεις

·       να διακρίνουν τη διαφορά της σημασίας των λέξεων «μετανάστες» και «παλιννοστούντες»

Διακλαδικές διασυνδέσεις.

Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το Γλωσσικό μάθημα είναι οι ακόλουθες:

- σύνθεση μηνυμάτων σχετικών με τις φυλετικές διακρίσεις

- καταγραφή συμπερασμάτων έρευνας

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής είναι οι ακόλουθες:

- διάκριση των εννοιών «μετανάστες - παλιννοστούντες»

- ευαισθητοποίηση σχετικά με τις φυλετικές διακρίσεις

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα των Εικαστικών είναι οι ακόλουθες:

- σχεδιασμός και δημιουργία αφίσας

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα της Γεωγραφίας είναι οι ακόλουθες:

- γνωριμία χωρών αποστολής και υποδοχής μεταναστών

Διαθεματικές Έννοιες

Σύστημα (το κοινωνικό σύνολο ως σύστημα με αλληλεπιδράσεις)

Αλληλεπίδραση (ανθρώπινες σχέσεις - σεβασμός, αλληλοβοήθεια, αλληλοκατανόηση, αμοιβαίο ενδιαφέρον )

Επικοινωνία (επικοινωνιακές αλληλεπιδράσεις των μελών μιας κοινότητας, δημιουργία αφισών από τους μαθητές)

Μονάδα - σύνολο (το άτομο ως κοινωνική μονάδα οφείλει να ακολουθεί και να σέβεται τους κοινωνικούς κανόνες και την «ιδιαιτερότητα» των ατόμων)

Διαθεματικές Δεξιότητες

Η δεξιότητα της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή, επιχειρηματολογία, διάλογος)

Η δεξιότητα/ικανότητα χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης και επικοινωνίας

Η δεξιότητα συνεργασίας με άλλα άτομα σε ομαδικές εργασίες

Η ικανότητα ορθολογικών επιλογών σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο

Πηγές - Υλικό

Έρευνα στις υποενότητες του λογισμικού

Έρευνα στο σχολείο

 Έρευνα στο διαδίκτυο, ενημερωτικά φυλλάδια, επισκέψεις σε υπηρεσίες κ.λπ.

Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις

Παρατήρηση, περιγραφή και ερμηνεία της λειτουργίας του κοινωνικού περιβάλλοντος.

Συνεργατική διερεύνηση

Επισκόπηση απόψεων

Εργασία σε ομάδες

Μετακίνηση και επί τόπου μελέτη των στοιχείων του περιβάλλοντος.

Διεξαγωγή συνέντευξης.

Προτεινόμενες Διδακτικές Ενέργειες

Με αφορμή την αρχική φράση του φύλλου εργασίας «Όλα τα παιδιά του κόσμου έχουμε τις ίδιες ανάγκες, όπως φαγητό, νερό, παιχνίδι, αγάπη» και την εικόνα από το λογισμικό γίνεται συζήτηση όπου οι μαθητές εκφράζουν τις απόψεις τους για τις ανάγκες και τα δικαιώματα που έχουν τα παιδιά, αλλά και όλοι οι άνθρωποι. Αναμένεται να δημιουργηθεί μια συζήτηση που θα αφορά τους λόγους για τους οποίους οι άνθρωποι μεταναστεύουν (για να ικανοποιήσουν κάποιες ανάγκες τους, εξαιτίας κάποιου πόλεμου, εξαιτίας φτώχεια κ.λπ.).

Στη συνέχεια οι μαθητές πλοηγούνται στο λογισμικό για να προσεγγίσουν τη σημασία των λέξεων «μετανάστες» και «παλιννοστούντες».

Οι μαθητές προβληματίζονται αναφορικά με όλα τα παραπάνω και πραγματοποιούν έρευνα για να διαπιστώσουν κατά πόσο οι ίδιοι και οι συμμαθητές τους επιδεικνύουν σωστή συμπεριφορά στα παιδιά των μεταναστών που βρίσκονται (αν υπάρχουν) στο σχολείο τους.

Η έρευνα αυτή μπορεί να πραγματοποιηθεί στις διάφορες τάξεις του σχολείου. Στο φύλλο εργασίας δίνεται ένα ερωτηματολόγιο με βάση το οποίο μπορεί να διεξαχθεί η έρευνα. Οι μαθητές μπορούν να επεκτείνουν την έρευνά τους εμπλουτίζοντας το ερωτηματολόγιο με δικές τους ερωτήσεις. Με βάση τις απαντήσεις των μαθητών, τα παιδιά διατυπώνουν τα συμπεράσματά τους και ανακοινώνουν σε αφίσες τα αποτελέσματά τους. Οι μαθητές μπορούν να χωριστούν σε ομάδες και κάθε ομάδα να κατασκευάσει τη δική της αφίσα.

Οι αφίσες αυτές, καθώς και άλλο πληροφοριακό υλικό, όπως εικόνες, έρευνες, άρθρα από εφημερίδες και περιοδικά κτλ, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διοργάνωση ενημερωτικής εκστρατείας με θέμα «Φυλετικές Διακρίσεις».

Η πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων του φύλλου εργασίας απαιτεί μία διδακτική ώρα, χωρίς να εντάσσεται στα χρονικά αυτά πλαίσια η διεξαγωγή της έρευνας.

 

3. Διαφορετικοί αλλά με ίσα δικαιώματα

 

Στόχοι

Οι μαθητές:

·       να ενημερωθούν και να ερευνήσουν για τις «δυσκολίες» που αντιμετωπίζουν τα ΑΜΕΑ στην καθημερινής τους ζωή

·       να αναγνωρίσουν και να προτείνουν βασικές παρεμβάσεις που μπορούν να γίνουν για την βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ΑΜΕΑ στον τόπο τους

·       να διαπιστώσουν κατά πόσο οι ίδιοι και οι συμμαθητές τους συμπεριφέρονται με «σωστό» τρόπο στα ΑΜΕΑ

Γλωσσικοί Στόχοι

·       να καταγράψουν τα συμπεράσματά της έρευνάς τους

·       να ερμηνεύσουν το αρκτικόλεξο των ΑΜΕΑ

Διακλαδικές διασυνδέσεις.

Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το Γλωσσικό μάθημα είναι οι ακόλουθες:

- εντοπισμός της σημασίας αρκτικόλεξων ΑΜΕΑ

- καταγραφή συμπερασμάτων έρευνας

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής είναι οι ακόλουθες:

- ευαισθητοποίηση των μαθητών σχετικά με τα ΑΜΕΑ

Διαθεματικές Έννοιες

Σύστημα (το κοινωνικό σύνολο ως σύστημα με αλληλεπιδράσεις)

Αλληλεπίδραση (ανθρώπινες σχέσεις - σεβασμός, αλληλοβοήθεια, αλληλοκατανόηση, αμοιβαίο ενδιαφέρον)

Επικοινωνία (επικοινωνιακές αλληλεπιδράσεις των μελών μιας κοινότητας)

Μονάδα - σύνολο (το άτομο ως κοινωνική μονάδα οφείλει να ακολουθεί και να σέβεται τους κοινωνικούς κανόνες και την «ιδιαιτερότητα» των ατόμων)

Σύστημα (το κοινωνικό σύνολο ως σύστημα με αλληλεπιδράσεις)

Διαθεματικές Δεξιότητες

Η δεξιότητα της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή, επιχειρηματολογία, διάλογος).

Η δεξιότητα/ικανότητα χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης και επικοινωνίας

Η δεξιότητα συνεργασίας με άλλα άτομα σε ομαδικές εργασίες.

Η ικανότητα ορθολογικών επιλογών σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο

 

Η ικανότητα της δημιουργικής επινόησης.

Η ικανότητα αξιοποίησης γνώσεων και η υιοθέτηση αξιών κατάλληλων για τη διαμόρφωση προσωπικής άποψης στη λήψη αποφάσεων.

Πηγές - Υλικό

Έρευνα στις υποενότητες του λογισμικού

 Έρευνα στο διαδίκτυο, ενημερωτικά φυλλάδια, επισκέψεις σε υπηρεσίες κ.λπ.

 Έρευνα στο πεδίο

Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις

Παρατήρηση, περιγραφή και ερμηνεία της λειτουργίας του κοινωνικού περιβάλλοντος.

Συνεργατική διερεύνηση

Εργασία σε ομάδες

Μετακίνηση και επί τόπου μελέτη των στοιχείων του περιβάλλοντος.

Προτεινόμενες Διδακτικές Ενέργειες

Οι μαθητές εντοπίζουν τη σημασία των αρχικών ΑΜΕΑ με τη βοήθεια του λογισμικού και του λεξικού. Καταγράφουν ποιες είναι οι «ιδιαιτερότητες» των ΑΜΕΑ και συζητούν για τις δυσκολίες που αυτά αντιμετωπίζουν στην καθημερινή τους ζωή. Ο δάσκαλος φροντίζει να αναδειχτεί στη συζήτηση ότι τα ΑΜΕΑ έχουν κάποιες «ιδιαιτερότητες» αλλά και πολλές ικανότητες όπως όλοι οι άνθρωποι. Όπως, επίσης, ότι οι άνθρωποι είμαστε διαφορετικοί αλλά με ίσα δικαιώματα.

Μετά από αυτό οι μαθητές καλούνται να συνεργαστούν μεταξύ τους, να ερευνήσουν, να πλοηγηθούν στο λογισμικό για να προτείνουν διάφορες λύσεις για την διευκόλυνση των ανθρώπων που έχουν κινητικές δυσκολίες, που έχουν δυσκολίες στην όραση ή δυσκολίες στην ακοή. Θα εντοπίσουν στο λογισμικό τους ειδικούς διαδρόμους που κατασκευάζονται στα πεζοδρόμια, τους ειδικούς διαδρόμους για τη διευκόλυνση των τυφλών και θα παρακολουθήσουν το βίντεο με το φανάρι με ηχητικό σήμα.

Οι μαθητές προβληματίζονται αναφορικά με όλα τα παραπάνω και με παρότρυνση του δασκάλου πραγματοποιούν έρευνα για να διαπιστώσουν κατά πόσο στο σχολείο τους, στα σπίτια τους και στη γειτονιά τους, μπορούν να γίνουν παρεμβάσεις για να διευκολύνουμε την κυκλοφορία των ανθρώπων με κινητικά προβλήματα.

Προτείνεται οι μαθητές να συντάξουν ειδική έκθεση με τις προτάσεις τους και να την παραδώσουν είτε στο διευθυντή του σχολείου είτε στους γονείς τους είτε στον δήμαρχο ανάλογα με το σημείο που προτείνουν να γίνουν οι παρεμβάσεις.

Η πραγματοποίηση των δραστηριοτήτων του φύλλου εργασίας απαιτεί μία διδακτική ώρα, χωρίς να εντάσσεται στα χρονικά αυτά πλαίσια η διεξαγωγή της έρευνας.

 

4. Προσφορά ζωής

 

Στόχοι

Οι μαθητές:

·       να ενημερωθούν και να συζητήσουν για τον εθελοντισμό και τη σημασία του

·       να αναζητήσουν και να ενημερωθούν για τις βασικές μορφές εθελοντικής προσφοράς (εθελοντική προσφορά υπηρεσιών, π.χ. εθελοντής αθλητικών αγώνων, συμμετοχή σε εθελοντικές δράσεις, π.χ. συμμετοχή σε δεντροφύτευση, εθελοντική αιμοδοσία, δωρεά οργάνων)

·       να ενημερωθούν βασικές υπηρεσίες και οργανώσεις που υπάρχουν για την εθελοντική προσφορά

Γλωσσικοί Στόχοι

·       να ερμηνεύσουν το αρκτικόλεξο ΜΚΟ

·       να καταγράψουν απόψεις και πληροφορίες σχετικές με τον εθελοντισμό

Διακλαδικές διασυνδέσεις

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το Γλωσσικό μάθημα είναι οι ακόλουθες:

- εντοπισμός της σημασίας αρκτικόλεξων ΜΚΟ

- καταγραφή προτάσεων για τη σημασία της εθελοντικής αιμοδοσίας

· Οι δραστηριότητες που συνδέονται με το μάθημα της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής είναι οι ακόλουθες:

- προώθηση της εθελοντικής προσφοράς (φύλλο εργασίας 4)

Διαθεματικές Έννοιες

Σύστημα (το κοινωνικό σύνολο ως σύστημα με αλληλεπιδράσεις)

Αλληλεπίδραση (ανθρώπινες σχέσεις - σεβασμός, αλληλοβοήθεια, αλληλοκατανόηση, αμοιβαίο ενδιαφέρον )

Μονάδα - σύνολο (το άτομο ως κοινωνική μονάδα οφείλει να ακολουθεί και να σέβεται τους κοινωνικούς κανόνες και την «ιδιαιτερότητα» των ατόμων)

Σύστημα (το κοινωνικό σύνολο ως σύστημα με αλληλεπιδράσεις)

Διαθεματικές Δεξιότητες

Η δεξιότητα της επικοινωνίας (ομιλία, ακρόαση, ανάγνωση, γραφή, επιχειρηματολογία, διάλογος)

Η δεξιότητα/ικανότητα χρήσης ποικίλων πηγών και εργαλείων πληροφόρησης και επικοινωνίας

Η δεξιότητα συνεργασίας με άλλα άτομα σε ομαδικές εργασίες

Η ικανότητα ορθολογικών επιλογών σε ατομικό και κοινωνικό επίπεδο

Η ικανότητα της δημιουργικής επινόησης σχετικά με τους τρόπους εθελοντικής προσφοράς

Πηγές - Υλικό

 Έρευνα στις υποενότητες του λογισμικού

 Έρευνα στο διαδίκτυο, ενημερωτικά φυλλάδια, επισκέψεις σε υπηρεσίες κ.λπ.

 Επίσκεψη στο Δημαρχείο

Μεθοδολογικές Προσεγγίσεις

Παρατήρηση, περιγραφή και ερμηνεία της λειτουργίας του κοινωνικού περιβάλλοντος.

Συνεργατική διερεύνηση

Εργασία σε ομάδες

Εκπαιδευτική επίσκεψη

Συνέντευξη

Προτεινόμενες Διδακτικές Ενέργειες

Οι μαθητές παρατηρούν και περιγράφουν τις ενέργειες των ατόμων που φαίνονται στις φωτογραφίες του φύλλου εργασίας. Εναλλακτικά ο δάσκαλος μπορεί να τους ζητήσει να παρακολουθήσουν στο λογισμικό το βίντεο «Αίμα…δώρο ζωής». Στη συνέχεια και με τη βοήθεια της ερώτησης «Για να είναι ο κόσμος μας πιο όμορφος και καλύτερος για όλους είναι απαραίτητο να βοηθούμε, όπου μπορούμε. Τι είναι ο εθελοντισμός;» οι μαθητές συζητούν για τον εθελοντισμό, διατυπώνουν και καταγράφουν τις απόψεις τους.

Στη συνέχεια προτείνεται οι μαθητές να πλοηγηθούν στο λογισμικό και να εντοπίσουν κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις που έχουν συσταθεί για την εθελοντική προσφορά. Τονίζεται ιδιαίτερα η σημασία της εθελοντικής αιμοδοσίας με την αίρεση ότι τα μικρά παιδιά δεν κάνει να δίνουν αίμα. Επίσης συζήτηση μπορεί να γίνει και για τις υπηρεσίες που προσφέρουν στους πολίτες οι κυβερνητικές και οι μη κυβερνητικές οργανώσεις;

Οι μαθητές προβληματίζονται αναφορικά με όλα τα παραπάνω και με παρότρυνση του δασκάλου πραγματοποιείται επίσκεψη στο Δημαρχείο για να αναζητήσουν πληροφορίες σχετικά με υπηρεσίες και εθελοντικά προγράμματα του Δήμου που βοηθούν ανθρώπου που το έχουν ανάγκη ή υλοποιούν περιβαλλοντικές δράσεις. Είτε στο χώρο της επίσκεψης είτε με την επιστροφή τους στην τάξη οι μαθητές συζητούν και προβληματίζονται προκειμένου να προτείνουν τρόπους και εθελοντικές δράσεις στις οποίες μπορούν να συμμετάσχουν και αυτοί.

Ο χρόνος που απαιτείται για την πραγμάτευση του συγκεκριμένου φύλλου εργασίας σε συνδυασμό με την επίσκεψη είναι δύο διδακτικές ώρες.