ΕΝΟΤΗΤΑ 2: «Μηχανές - επικοινωνία - ενημέρωση»
Σχέδιο εργασίας 2: «Μηχανές - επικοινωνία - ενημέρωση»

Το σχέδιο εργασίας απευθύνεται στους μαθητές των Α΄, Β', Γ΄ και Δ' τάξεων Δημοτικού.

Στις Β΄, Γ΄ και Δ΄ τάξεις, στο μάθημα της Μελέτης του Περιβάλλοντος, υπάρχει ενότητα σχετική με την επικοινωνία και την ενημέρωση. Το προτεινόμενο σχέδιο εργασίας που βασίζεται στην αξιοποίηση του υλικού του λογισμικού Μελέτη του Περιβάλλοντος ενότητα «Μηχανές - επικοινωνία - ενημέρωση» μπορεί να αποτελέσει δημιουργική επέκτασή τους.

Χρόνος: έχει σχεδιαστεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να υπάρχει η δυνατότητα - με αξιοποιούμενο το παιδαγωγικό υλικό του λογισμικού - να αναπτυχθεί ως ένα σύντομο σχέδιο εργασίας στο πλαίσιο του μαθήματος της Μελέτης του Περιβάλλοντος (4 δίωρα) είτε πιο εκτεταμένο στο πλαίσιο της Ευέλικτης Ζώνης.

Τα υποθέματα που μελετώνται στην ενότητα αυτή του λογισμικού είναι τα ακόλουθα:

1. Μια φορά κι έναν καιρό...

2. Ο παππούς ο Γουτεμβέργιος...

3. Πιο γρήγορα και πιο μακριά...

 

Κοινωνική οργάνωση: η παιδαγωγική χρήση του λογισμικού προβλέπει ποικιλία δραστηριοτήτων που μπορούν να λάβουν χώρα ατομικά ή ομαδικά κυρίως μπροστά αλλά και χωρίς τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, με έμφαση πάντως στη συνεργατική διερεύνηση.

Η επικοινωνία στις ανθρώπινες κοινότητες έχει μια μακραίωνη -πολύ ενδιαφέρουσα για τους μαθητές- ιστορία. Το σχέδιο εργασίας που προτείνεται για να αναπτυχθεί είτε στο πλαίσιο του μαθήματος της Μελέτης Περιβάλλοντος (μικρής διάρκειας) είτε στο πλαίσιο της Ευέλικτης Ζώνης (μέσης και μεγάλης διάρκειας) δίνει τη δυνατότητα για διαθεματικές προεκτάσεις σε μια σειρά από μαθήματα, όπως την Ιστορία, τα Θρησκευτικά, τη Γλώσσα, την Αισθητική Αγωγή, την Πληροφορική. Οι μαθητές συλλέγουν υλικό και ερευνούν στο λογισμικό και το διαδίκτυο για την ιστορία της επικοινωνίας από την προϊστορία έως σήμερα. Με βάση το υλικό που συγκεντρώνουν πραγματοποιούν δραστηριότητες στους υπολογιστές αλλά και μακριά από αυτούς (π.χ. αναπαριστούν τις φρυκτωρίες), φτιάχνουν αφίσες, ενώ ως προέκταση αυτών μπορούν να πραγματοποιήσουν αυτοτελή δρώμενα για εποχές και δραστηριότητες που τους τράβηξαν το ενδιαφέρον.

Το σχέδιο εργασίας που είναι αρκετά ευρείας θεματολογίας μπορεί να δώσει το έναυσμα για την πραγματοποίηση πιο επικεντρωμένων σχεδίων εργασίας. Ενδεικτικά αναφέρουμε: η ιστορία της γραφής, οι κώδικες επικοινωνίας, δελτία ειδήσεων στη νοηματική, επικοινωνία μέσω υπολογιστών κ.λπ.

Η ανάπτυξη της ενότητας του λογισμικού και κατ’ επέκταση ο σχεδιασμός του προτεινόμενου σχεδίου εργασίας πραγματοποιήθηκε με βάση το σχήμα που ακολουθεί:

Στόχοι του σχεδίου εργασίας

Στόχοι του προτεινομένου σχεδίου εργασίας είναι οι μαθητές:

  • να ενημερωθούν και να ερευνήσουν για τους διάφορους τρόπους επικοινωνίας μεταξύ των ανθρώπων και να μελετήσουν την εξέλιξή τους μέσα στο χρόνο
  • να ευαισθητοποιηθούν απέναντι στα άτομα που για διάφορους λόγους αντιμετωπίζουν προβλήματα επικοινωνίας
  • να εξοικειωθούν με τρόπους επικοινωνίας και ενημέρωσης, όπως η συγγραφή και η αποστολή γράμματος, η δημιουργία αφίσας και εφημερίδας, η συγγραφή και η αποστολή μηνυμάτων μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
  • να ενημερώσουν άλλους για τα μέσα επικοινωνίας και ενημέρωσης και την ιστορία τους
  • να συζητήσουν για τη σημασία και την αναγκαιότητα της ενημέρωσης και της επικοινωνίας
  • να εξοικειωθούν με διαδικασίες επιστημονικής μεθοδολογίας και έρευνας, ώστε να μπορούν να προσεγγίζουν δημιουργικά σημαντικά θέματα και να αναπτύξουν επιστημονική νοοτροπία
  • να ασκηθούν στην συνεργατική διερεύνηση - ομαδική εργασία, να αναπτύξουν σχέσεις συνεργασίας, να σέβονται τις διαφορετικές απόψεις, να καλλιεργήσουν την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και λήψης από κοινού αποφάσεων
  • να αναπτύξουν και να παράγουν λόγο (στόχος της γλωσσικής καλλιέργειας)
  • να αξιοποιήσουν τις Τεχνολογίες της Πληροφορίας και της Επικοινωνίας, μέσω του διαδικτύου και προγραμμάτων του Η/Υ.

Οι ειδικότεροι στόχοι του σχεδίου εργασίας εξειδικεύονται ανά υπόθεμα στο δεύτερο μέρος αυτής της ενότητας.

Η εξακτίνωση του θέματος

Η εξακτίνωση του θέματος έχει γίνει σε τρεις θεματικές υποενότητες και υλοποιείται με βάση συγκεκριμένα φύλλα εργασίας (4 για κάθε υποενότητα):

 

 

ΜΙΑ ΦΟΡΑ ΚΙ ΕΝΑΝ ΚΑΙΡΟ...
Φ.Ε. 1α: Η επικοινωνία τα παλιά – παλιά χρόνια
Φ.Ε. 1β: Από τα σχέδια ... στα γράμματα
Φ.Ε. 1γ: Από τον αγγελιαφόρο … στον ταχυδρόμο
Φ.Ε. 1δ: Η ιστορία της επικοινωνίας

Ο ΠΑΠΠΟΥΣ Ο ΓΟΥΤΕΜΒΕΡΓΙΟΣ...
Φ.Ε. 2α: Μια πρωτότυπη … «τυπογραφική μηχανή»
Φ.Ε. 2β: Γινόμαστε μικροί δημοσιογράφοι!
Φ.Ε. 2γ: Φτιάχνουμε την αφίσα μας!
Φ.Ε. 2δ: Ο παππούς ο Γουτεμβέργιος

ΠΙΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΚΑΙ ΠΙΟ ΜΑΚΡΙΑ...
Φ.Ε. 3α: Τηλε … επικοινωνούμε
Φ.Ε. 3β: Ραδιο … τηλεόραση
Φ.Ε. 3γ: Όλος ο κόσμος μια … ηλεκτρονική «γειτονιά»
Φ.Ε. 3δ: Πιο γρήγορα και … πιο μακριά

 

 

Σημείωση: Τα φύλλα εργασίας είναι μια πρόταση (φυσικά, όχι η μοναδική) για την αξιοποίηση του λογισμικού. Προτείνεται, εάν κρίνεται απαραίτητο, τα φύλλα εργασίας να μετασχηματίζονται και να αξιοποιούνται από το Δ με βάση τα χαρακτηριστικά των Μ της κάθε τάξης και τις ανάγκες τους.

 

 

Πηγές-Βιβλιογραφία

Εκπαιδευτικές Επισκέψεις
Μουσείο Τηλεπικοινωνιών του ΟΤΕ

J eanneney J. N. (1999). Η ιστορία των μέσων μαζικής ενημέρωσης, Αθήνα: Παπαδήµας
Neil Ardley, Γλώσσες και μέσα Επικοινωνίας,Εκδόσεις Γ. Ρίζου.
Κουλέ Κορίν (1998).Μέσα επικοινωνίας στην αρχαία Ελλάδα, Αθήνα: Παπαδήμας
Λάζος Χ. (1997). Τηλεπικοινωνίες των αρχαίων Ελλήνων, Αθήνα: Αίολος
Μιλλεούνη Μ. & Ξενάκη Φ. (2000). Τα μέσα επικοινωνίας, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα
Μπαντιμαρούδης Φ. (2001). Σύντομη ιστορία της επικοινωνίας.Από την τυπογραφία στο διαδίκτυο, Εκδόσεις Επίκεντρο.
Μπαρμπιέ Φ. & Λαβενίρ Κ. (1999). Ιστορία των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, Αθήνα: Δροµέας
Στυλιάδης Κ. (1995). Ιστορία των τηλεπικοινωνιών, Φλώρινα
Στυλιάδης Κ., Η επικοινωνία χτες και σήμερα,Αθήνα: Πατάκης
Φρίντριχ, Γιόαχιμ (2002). 4 1/2 φίλοι και ένας κροκόδειλος στο ίντερνετ 8, Εκδόσεις Εμπειρία

 

Δικτυακοί τόποι

 

http://www.ote.gr/mouseio.asp
Δικτυακός τόπος του μουσείου του Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας (Ο.Τ.Ε.).

http://www.elta.gr
Δικτυακός τόπος των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ).

http://www.et.gr
Δικτυακός τόπος του Εθνικού Τυπογραφείου.

http://www.ekebi.gr
Δικτυακός τόπος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου.

http://www.ote.gr
Δικτυακός τόπος του Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας (ΟΤΕ).

http://www.ert.gr
Δικτυακός τόπος της Ελληνικής Ραδιοφωνίας Τηλεόρασης (ΕΡΤ).

http://gym-n-souliou.ser.sch.gr/ergasies/epikoinonies.html
Ιστοσελίδα του Γυμνασίου Σουλίου, όπου παρουσιάζεται εργασία μαθητών με τίτλο «Οι τηλεπικοινωνίες στην Ελλάδα χτες και σήμερα. Τηλεφαρμογές».

http://www.yme.gr/
Δικτυακός τόπος του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών.