Καλαρρύτες Ιωαννίνων

Οι Καλαρρύτες είναι ορεινός οικισμός που βρίσκεται στις δυτικές πλαγιές της της οροσειράς της Πίνδου του Νομού Ιωαννίνων στην Ήπειρο. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό άκρο του νομού, 56 χλμ. ΝΑ των Ιωαννίνων.

Το κύριο επάγγελμα του πληθυσμού στους ορεινούς όγκους των Τζουμέρκων ήταν και είναι αυτό του κτηνοτρόφου. Οι Καλαρρύτες, λόγω της γεωγραφικής τους θέσης, είναι ιδεώδης περιοχή για νομαδική κτηνοτροφία. Οι κτηνοτρόφοι μετακινούνται κάθε χρόνο από τους απέραντους ορεινούς θερινούς βοσκότοπους, στα χειμαδιά. Η συνεχής μετακίνηση επιβάλλει ειδικούς όρους διαβίωσης. Με τη νομαδική κτηνοτροφία αξιοποιούνται οι εκτεταμένοι ορεινοί βοσκότοποι της περιοχής των Καλαρρυτών. Στα χειμαδιά και τις παράκτιες περιοχές, τα φυλλώματα των θάμνων χρησιμεύουν ως τροφή των κοπαδιών, ενώ παρέχουν βοσκή ακόμη και οι ελώδεις εκτάσεις των πεδιάδων, κατά το όψιμο φθινόπωρο και την αρχή της άνοιξης.

Στα ορεινά βοσκοτόπια ανεβαίνουν τα κοπάδια από τα μέσα Μαΐου και κατεβαίνουν στα μέσα Οκτωβρίου. Μαζί με τα ποίμνια μετακινούνται οι ποιμένες και οι οικογένειές τους. Απαραίτητη παλιότερα ήταν η χρήση αλόγων και ημίονων για τη μεταφορά της οικοσκευής, ξυλείας και σανού.

Το επάγγελμα του κτηνοτρόφου συνδέεται και με την εμπορία των κτηνοτροφικών προϊόντων. Έτσι αναπτύχθηκε εμπορική δραστηριότητα μεταξύ Καλαρρυτών, Θεσσαλίας και Αμβρακικού κόλπου. Οι ποιμένες κέρδιζαν τα προς το ζην από τις πωλήσεις των προϊόντων τους: τυρί μυζήθρα, ανθότυρο, βούτυρο, με εξαγωγές και στο εξωτερικό.

Πηγή: Βικιπαίδεια (Τελευταία προσπέλαση: 5/1/2012)

ΠΡΟΣ ΤΑ ΧΕΙΜΑΔΙΑ
Οι δύσκολες συνθήκες ζωής και εργασίας των βοσκών της ορεινής ΕΛΛΑΔΑΣ είναι το θέμα που απασχολεί το οικολογικό αυτό ντοκιμαντέρ της σειράς ΤΟ ΒΛΕΜΜΑ. Βοσκοί από την ευρύτερη περιοχή των ΓΡΕΒΕΝΩΝ μιλούν για τη μεταφορά των κοπαδιών τους από τα βουνά στα χειμαδιά το φθινόπωρο, και στον κάμπο την άνοιξη, αλλά και για τη σχέση με τα κοπάδια τους. Τραγουδούν τα «Κυρατζίδικα», τα «τραγούδια της στράτας», με τα οποία συνόδευαν παλιότερα τα κοπάδια τους, και συγκρίνουν τις συνθήκες διαβίωσης των βοσκών του χτες και του σήμερα. Η κάμερα, τοποθετημένη εντός και εκτός των φορτηγών που μεταφέρουν τα ποίμνια στο νέο τους τόπο για να ξεχειμωνιάσουν, παρακολουθεί ρεαλιστικά την πορεία τους προς τα χειμαδιά, συνοδευμένη από φυσικό ήχο και από πραγματικές συνομιλίες των βοσκών, δίνοντας έμφαση και στο φυσικό τοπίο.

Η ΚΟΥΡΗ
Στο τέλος κάθε άνοιξης οι Βλάχοι κουρεύουν τα πρόβατά τους, μια διαδικασία η οποία αποφέρει οικονομικά κέρδη στους ιδιοκτήτες. Η εκπομπή «Η ΕΡΤ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΛΛΑΔΑ» επισκέπτεται μια ομάδα Βλάχων την γιορτινή αυτή ημέρα. Το επεισόδιο αυτό έχει τίτλο «Η ΚΟΥΡΗ». Οι Βλάχοι προσπαθούν πάντα να διατηρήσουν τις παραδόσεις τους και για αυτό το λόγο ευλογούν τα πρόβατα με αγιασμό ώστε να «δώσουν» πολύ μαλλί. Επιπλέον, κατά τη διάρκεια του κουρέματος οι γυναίκες προσφέρουν στους παρευρισκόμενους κάποιους μεζέδες, τα «κεράσματα». Μετά το τέλος της «κουρής» το κοπάδι αφήνεται ελεύθερο στα χωράφια ενώ οι ιδιοκτήτες συνεχίζουν την ημέρα τους με γλέντι. Τρώνε, χορεύουν και τραγουδάνε σύμφωνα με την παράδοσή τους. Ο τηλεθεατής κατά τη διάρκεια του επεισοδίου έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει όλες τις προαναφερθείσες συνήθειες των Βλάχων καθώς η κάμερα της εκπομπής βρίσκεται κοντά τους καθ’ όλη την διάρκεια της γιορτινής ημέρας.

ΕΠΙ ΤΩΝ ΟΡΕΩΝ, ΠΕΡΙΟΧΗ ΔΡΑΜΑΣ
Ο Δασολόγος κ. ΚΟΒΛΑΚΑΣ ΚΩΣΤΑΣ εξηγεί ότι το δασικό χωριό δημιουργήθηκε για να φιλοξενεί τους δασικούς υπαλλήλους που δραστηριοποιούνται στο δάσος, καθώς και τους υλοτόμους. Περιγράφει τη σημασία του δάσους στην οικονομία, τόσο της περιοχής όσο και στην εθνική οικονομία. Πλάνα στο δάσος όπου υλοτόμοι πραγματοποιούν δασικές εργασίες: κοπή δέντρων, μεταφορά και ξεφλούδισμα κορμών.