Η ευρωπαϊκή οικονομία, κατά τη μεσαιωνική περίοδο, στηριζόταν  στο ιεραρχικά δομημένο ταξικό σύστημα της φεουδαρχίας   και δεν είχε ανάγκη να δημιουργήσει νέες θεωρητικές κατακτήσεις. Η λύση των όποιων προβλημάτων απαιτούσε απλά την εισαγωγή νέων τεχνικών μέσων και πρακτικών στην παραγωγική διαδικασία, δηλαδή ουσιαστικά την εφαρμογή νέας τεχνολογίας.

Με την συνεχή αύξηση του πληθυσμού, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, η οποία κατά το έτος 1000 μ.Χ. είχε 30 εκατομμύρια κατοίκους ενώ κατά τα μέσα του 12^ου αιώνα πλησίαζε τα 50 εκατομμύρια, η γεωργική παραγωγή  δεν ήταν σε θέση να ανταποκριθεί στην κάλυψη των βασικών βιοτικών αναγκών του λαού. Έτσι η φεουδαρχική κοινωνία άρχισε να αναζητά  την αξιοποίηση νέων εδαφών. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι το μεγαλύτερο μέρος των νέων αγροτικών εκμεταλλεύσεων αποκτήθηκε από τη μετατροπή των αχανών δασών, που κάλυπταν τότε τα εδάφη της Ευρώπης, σε καλλιεργήσιμες εκτάσεις. Είναι φανερή, επομένως, η επίδραση της επέκτασης και αναδιάρθρωσης της γεωργίας στην περιβαλλοντική κατάσταση και το οικολογικό μέλλον της Ευρώπης.

Εκτός από την επέκταση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, σημαντικό στοιχείο στην αύξηση της γεωργικής παραγωγής υπήρξε η τεχνολογική πρόοδος και οι βελτιώσεις σε ορισμένους τομείς που αφορούσαν τόσο στην καλλιέργεια και επεξεργασία των προϊόντων της συγκομιδής, όσο και στις καλλιεργητικές μεθόδους.

Η πρόοδος που αντιπροσωπεύει η εμφάνιση του αρότρου με τροχούς και του υνιού εφοδιασμένου με αναστρεπτήρα (φτερό) είναι σημαντική. Με τις παραπάνω βελτιώσεις έγινε δυνατή η άροση σε βάθος και συνεπώς η αξιοποίηση σκληρών εδαφών. Σημαντική επίσης θεωρείται η βοήθεια που προσέφερε η κατασκευή της σβάρνας που επιτρέπει το παράχωμα των σπόρων, και η κόσσα (μακρύ δρεπάνι) στη διαδικασία του θερισμού.

Στον τομέα της αλλαγής καλλιεργητικών μεθόδων θα πρέπει να αναφερθεί η εισαγωγή της αμειψισποράς, η εναλλαγή δηλαδή κατά περιοδικά διαστήματα των καλλιεργούμενων φυτών.

Αναμφίβολα όμως, οι μεγαλύτερες τεχνολογικές βελτιώσεις αυτής της περιόδου σχετίζονται με τις χρησιμοποιούμενες μορφές ισχύος (εκμετάλλευση της μυϊκής δύναμης των ζώων και των φυσικών στοιχείων). Η εξοικονόμηση ισχύος από την πτώση του νερού, με την κατασκευή υδρόμυλων, καθώς και η εκμετάλλευση της αιολικής ενέργειας με ανεμόμυλους για την άλεση δημητριακών, αποτελούν χαρακτηριστικά παραδείγματα της τεχνολογικής εξέλιξης της συγκεκριμένης χρονικής περιόδου.

Ο νερόμυλος κάνει την εμφάνισή του στα χριστιανικά χρόνια, χωρίς όμως μεγάλη διάδοση λόγω της ύπαρξης άφθονων εργατικών χεριών. Κατά τον έκτο αιώνα έχει επεκταθεί μέχρι τη βόρεια Ευρώπη και τον ενδέκατο έχει διαδοθεί παντού.

Ένας πρώτος τύπος ανεμόμυλου αναφέρεται στο Ιράν. Διαδόθηκε αρχικά στις αραβικές και μεσογειακές χώρες και στη συνέχεια στην υπόλοιπη Ευρώπη. Και οι δύο τύποι μύλων κατέστησαν πολύ πιο εύκολη τη διαδικασία του αλέσματος και αποτελούν πρότυπα τεχνολογικής αξιοποίησης των φυσικών μορφών ενέργειας.

Η εξέλιξη της γεωργίας κατά το μεσαίωνα δεν έλυσε μόνο, σε κάποιο βαθμό βέβαια, τα προβλήματα διατροφής των ανθρώπων αλλά συνέβαλε και στην τόνωση του εμπορίου καθώς και στην ανάπτυξη των πόλεων. Η βάση της ανάπτυξης ήταν το τοπικό εμπόριο που στηρίχτηκε στη βελτιωμένη γεωργική απόδοση και στη ζήτηση ενός αυξανόμενου αριθμητικά πληθυσμού για εξειδικευμένες υπηρεσίες. Οι νέες θετικές συνθήκες επηρέασαν και την εξέλιξη των οικισμών, αφού οδήγησαν μέσα από το φαινόμενο της αστυφιλίας στην εξέλιξη των χωριών σε κωμοπόλεις και των μικρών πόλεων σε μεγάλα αστικά κέντρα, τους πυρήνες των σημερινών μεγαλουπόλεων.
 
 

Επιστροφή στην αρχή της σελίδας