Μαθαίνω για τον Καραγκιόζη

Το τρίτο επεισόδιο της σειράς «Ανταύγιες από το παρελθόν» [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ], «Στου Καραγκιόζη το μπερντέ», είναι αφιερωμένο στον Καραγκιόζη. Σε όλη τη διάρκεια της εκπομπής παρακολουθούμε ένα απόσπασμα παράστασης με τη συμμετοχή των κεντρικών ηρώων και ακολουθεί αναφορά στις κατηγορίες των έργων του Θεάτρου Σκιών, στους σημαντικούς δασκάλους του, στην προετοιμασία μιας παράστασης και στις δυσκολίες του επαγγέλματος.

Μπορούμε να μάθουμε περισσότερα για τη λαϊκή τέχνη του Καραγκιόζη παρακολουθώντας την εκπομπή της Εκπαιδευτικής Τηλεόρασης: «Λαϊκή τέχνη: Καραγκιόζης» [πηγή: Εκπαιδευτική Τηλεόραση].

Στην εκπομπή «Η Ιστορία των χρόνων μου. Ευγένιος Σπαθάρης» [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ] ο καλλιτέχνης αυτοπαρουσιάζεται και μιλάει για την τέχνη του.

Στο αφιέρωμα «Ο Μαγικός κόσμος του Καραγκιόζη» [πηγή: Ιστοσελίδα του Δήμου Αχαρνών] μπορούμε να ανατρέξουμε στις ρίζες του λαϊκού ήρωα, να διαβάσουμε συνοδευτικά κείμενα και να παίξουμε διάφορα παιχνίδια.

Στο μικρό δοκίμιο «Ο Καραγκιόζης. Ένα ελληνικό θέατρο σκιών» [Κείμενα Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Β΄ Γυμνασίου] του υπερρεαλιστή ποιητή και ζωγράφου Νίκου Εγγονόπουλου, μπορούμε να μάθουμε για τις επιδράσεις που δέχτηκε ο Καραγκιόζης από τις χώρες της Ανατολής και κυρίως από το τουρκικό θέατρο σκιών καθώς και για τη θεματολογία, τους ήρωες και τον τρόπο της παράστασης του ελληνικού Καραγκιόζη.

Ακόμη, μπορούμε να περιηγηθούμε στο Σπαθάρειο Μουσείο και στην ιστοσελίδα Ένα ταξίδι του θεάτρου σκιών στο χώρο και το χρόνο [πηγή: Ιστοσελίδα Ντορίνας Παπαλιού].

Βλέπω... Καραγκιόζη

• Χωρίσουμε τις παραστάσεις σε κατηγορίες: α) έργα καθημερινά ή κωμικής ζωής, β) έργα εμπνευσμένα από παραμύθια ή παραδόσεις, γ) έργα εμπνευσμένα από τους χρόνους της τουρκοκρατίας και από τους αγώνες της απελευθέρωσης [Γ. Ιωάννου, Ο Καραγκιόζης, Νέα Ελληνική Βιβλιοθήκη, 1971, σ. ξξ΄,ξη΄],


• Αναζητήσουμε χαρακτήρες όπως αυτόν του κόλακα, του σοβαροφανή, του αντιστασιακού αμοραλιστή, του απότομου και άξεστου, του κατά φαντασίαν αριστοκράτη και του μάγκα,


• Εντοπίσουμε τις διαφορετικές κοινωνικές τάξεις και πώς αυτές συνδέονται με τη συμπεριφορά των ηρώων και με τη γλώσσα που μιλούν,


• Απολαύσουμε τα κωμικά στοιχεία στα διάφορα επαγγέλματα που διακωμωδούνται, καθώς ο Καραγκιόζης συνηθίζει να χώνεται με ευκολία σε όλες τις δουλειές και να καταλήγει πάντα νηστικός.

Η σειρά εκπομπών «Ο Καραγκιόζης με τον Ευγένιο Σπαθάρη» [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ] παρουσιάζει ένα μικρό μέρος της προσφοράς του καραγκιοζοπαίκτη Ευγένιου Σπαθάρη. Η αστείρευτη έμπνευσή του δημιουργεί φιγούρες και σπαρταριστά κείμενα με ήρωες που αναπαριστούν αλλά και σατιρίζουν την ελληνική ψυχή και ιδιοσυγκρασία.

Η Εθνική Σκηνή Θεάτρου Σκιών παρουσιάζει στη σειρά «Και Μιλάει. . . Και Λαλάει» [πηγή: Ψηφιακό Αρχείο της ΕΡΤ] σπαρταριστά επεισόδια με τη λαϊκή φιγούρα του Καραγκιόζη. Στο ξεκίνημα της εκπομπής γίνεται λόγος για τις «Μάντρες» του Καραγκιόζη.