|
|
|
AΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ
Βιβλίο Εκπαιδευτικού
Συγκρίνω και Ανακαλύπτω
Τελική Έκδοση Απρίλιος 2008
|
|
|
|
|
AΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ
Βιβλίο Εκπαιδευτικού
Συγκρίνω και Ανακαλύπτω
Τελική Έκδοση Απρίλιος 2008
|
|
|
Ανάδοχος Φορέας Έργου |
Ένωση Φυσικών προσώπων
|
|
Ομάδα Ανάπτυξης του Έργου «Ανακαλύπτω τον κόσμο μέσα από τον υπολογιστή» |
Συντονίστρια έργου: Δρ. Νικολέτα Γιαννούτσου Εκπαιδευτική ομάδα: Δρ. Μιχάλης Αργύρης, Δρ. Εύη Τρούκη, Στασινή Φράγκου, Δρ. Νικολέτα Γιαννούτσου
Επιμέλεια: Νικολέτα Γιαννούτσου
Υπεύθυνη παρακολούθησης εκ μέρους του ΕΑ.ΙΤΥ: Αννέτε Φώσβινκελ |
Συγγραφέας : Στασινή Φράγκου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Προτεινόμενη οργάνωση της τάξης
Προτεινόμενη πορεία διδασκαλίας
Φύλλο Εργασίας 1: Γνωριμία με τον Ηλεκτρονικό Άτλαντα
Φύλλο Εργασίας 2: Η Πολιτική Διαίρεση τη Γης σε αριθμούς
Φύλλο Εργασίας 3: Συγκρίνω και Ανακαλύπτω
Περίληψη___________________________________________________________ Η δραστηριότητα «Συγκρίνω και Ανακαλύπτω» σχεδιάστηκε έτσι ώστε να δώσει την ευκαιρία στους μαθητές να μελετήσουν κριτικά στοιχεία που αφορούν τα κράτη της Γης αξιοποιώντας τις δυνατότητες μιας Βάσης Δεδομένων. Στόχοι___________________________________________________________ Οι επιδιωκόμενοι στόχοι μέσα από τη συγκεκριμένη δραστηριότητα είναι: Α. Ως προς το γνωστικό αντικείμενοΟι μαθητές αναμένεται: · Να μελετήσουν γεωγραφικά, δημογραφικά, οικονομικά στοιχεία των κρατών της Γης. · Να χρησιμοποιήσουν διαφορετικούς τύπους δεδομένων. · Να μελετήσουν ποικίλες αναπαραστάσεις των δεδομένων και να τις ερμηνεύσουν. · Να συγκρίνουν δεδομένα μεταξύ τους. · Να παρατηρήσουν σχέσεις ανάμεσα στα αριθμητικά δεδομένα και να τις διερευνήσουν. · Να αναπαραστήσουν γραφικά τα στοιχεία που συλλέγουν. Β. Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιώνΟι μαθητές αναμένεται: · Να χρησιμοποιήσουν και να επεκτείνουν μία βάση δεδομένων. · Να επεξεργαστούν δεδομένα μέσα από ερωτήσεις και υπολογισμούς. · Να χρησιμοποιήσουν τελεστές για τη διατύπωση ερωτήσεων. · Να αξιοποιήσουν δημιουργικά τα παρεχόμενα εργαλεία για να πάρουν πληροφορίες. Γ. Ως προς τη μαθησιακή διαδικασίαΟι μαθητές αναμένεται: · Να συνεργαστούν στα πλαίσια της μικρής ομάδας και να διαπραγματευτούν. · Να παρατηρήσουν. · Να αναπτύξουν στρατηγικές επίλυσης προβλημάτων. · Να διατυπώσουν υποθέσεις και να τις διερευνήσουν. · Να αξιολογήσουν τα αποτελέσματα της ερευνάς τους και να διατυπώσουν συμπεράσματα.
Εργαλεία___________________________________________________________ Για τη δραστηριότητα αυτή χρησιμοποιούμε την πλατφόρμα αβάκιο 2 και το μικρόκοσμο Παγκόσμιος Χάρτης (αρχείο worldatlas). Ο μικρόκοσμος αποτελείται από τις ψηφίδες Βάση Δεδομένων, Χάρτης, Ερώτηση, Σύνολο, Πληροφορίες. Η βάση δεδομένων περιέχει έναν οργανωμένο πίνακα με πληροφορίες για όλα τα κράτη του κόσμου. Προσοχή: Για να λειτουργήσει σωστά ο μικρόκοσμος, είναι απαραίτητο το αρχείο worldatlas.mwd και ο φάκελος newmwd να βρίσκονται μέσα στον ίδιο φάκελο (directory). Ο φάκελος newmwd περιέχει εικόνες με σημαίες των χωρών και είναι απαραίτητος για τη σωστή εμφάνιση αυτών μέσα στον μικρόκοσμο. Ο μικρόκοσμος θα πρέπει να κλείσει, χωρίς να γίνει αποθήκευση έτσι ώστε να διατηρούνται οι αρχικές ρυθμίσεις του. Μπορείτε να επισημαίνεται στους μαθητές, όταν κλείνουν το αρχείο στην ερώτηση «Θέλετε να αποθηκευτεί ο μικρόκοσμος», να επιλέγουν το κουμπί ΟΧΙ. Αν παρόλα αυτά το αρχείο αλλάξει, τότε μπορείτε να το αντιγράψετε εκ νέου από το Cd. Οδηγός Λογισμικού: Περιγραφή του Μικρόκοσμου Παγκόσμιος ΆτλανταςΟ μικρόκοσμος αυτός είναι διαμορφωμένος έτσι ώστε οι εγγραφές του πίνακα (γραμμές) να συνδέονται με την αντίστοιχη περιοχή του χάρτη. Επιλέγοντας μία χώρα στον πίνακα εμφανίζεται πράσινο περίγραμμα γύρω από τα σύνορα της στο χάρτη και το αντίστροφο. Επιλέγοντας μία χώρα στο χάρτη μπορούμε να δούμε τα στοιχεία της στον πίνακα με μπλε χρώμα. Έτσι οι μαθητές μπορούν να εντοπίσουν με ευκολία κάθε χώρα καθώς και την ήπειρο στην οποία αυτή ανήκει.
Εικόνα 1 Ψηφίδα ΧάρτηςΧρήσιμα εργαλεία για τη λειτουργία του χάρτη είναι: (1) Κουμπί Καθορισμός ενεργού αντικειμένου:Με αυτό το κουμπί μπορούμε να επιλέξουμε μία χώρα πάνω στο χάρτη. (2) Κουμπί κύλισης χάρτη: Mε το κουμπί αυτό μπορούμε να πλοηγηθούμε πάνω στο χάρτη. (3) Μεγέθυνση/Σμίκρυνση: Με αυτόν το μεταβολέα μπορούμε να αλλάξουμε το μέγεθος του χάρτη. Ψηφίδα ΠίνακαςΟ πίνακας περιέχει πεδία καθορισμένα και συμπληρωμένα εκ των προτέρων. Μπορούν επίσης να προστεθούν και νέα πεδία τα οποία μπορούν να συμπληρωθούν από τους μαθητές. Κάθε πεδίο του πίνακα χαρακτηρίζεται από το είδος των δεδομένων που μπορούμε να εισάγουμε σε αυτό. Τα συμπληρωμένα πεδία είναι:
Για τη συμπλήρωση αυτών των πεδίων χρησιμοποιήσαμε στοιχεία από το World Fact Book 2006 και τον Άτλαντα Ευρώπης και Ηπείρων των Dr. Egon Breetz (και άλλων). Σε κάθε περίπτωση, στον πίνακα μπορούμε να προσθέσουμε νέα πεδία, να τα διαγράψουμε, να τα ταξινομήσουμε, να τα μετακινήσουμε. Για αναλυτικότερες οδηγίες συμβουλευτείτε τον «Οδηγό Χρήσης Λογισμικού» για το περιβάλλον «Ταξινομούμε». Εδώ θα γίνει αναφορά μόνο σε επιλεγμένες λειτουργίες του μικρόκοσμου, απαραίτητες για τη συγκεκριμένη δραστηριότητας. Ταξινόμηση Πεδίου: Κάνοντας κλικ πάνω στο όνομα του πεδίου, αυτό ταξινομείται κατά αύξοντα ή φθίνοντα τρόπο εναλλάξ. Διαγραφή πεδίου: Κάνοντας δεξί κλικ πάνω στο όνομα ενός πεδίου, εμφανίζεται ένα μενού. Επιλέγουμε Διαγραφή επιλεγμένων πεδίων. Εισαγωγή νέου πεδίου: Κάνουμε δεξί κλικ πάνω στο όνομα ενός πεδίου και στο μενού που εμφανίζεται διαλέγουμε Προσθήκη νέου πεδίου. Στο παράθυρο που εμφανίζεται ορίζουμε το όνομα του πεδίου/ και τις ιδιότητες του (αριθμός, αλφαριθμητικό κλπ)/ και τέλος πατάμε αποδοχή. Εισαγωγή υπολογιζόμενου πεδίου: Κάνουμε δεξί κλικ πάνω στο όνομα ενός πεδίου και στο μενού που εμφανίζεται διαλέγουμε Προσθήκη νέου πεδίου. Στο παράθυρο που εμφανίζεται ορίζουμε το όνομα του πεδίου/ στις ιδιότητες του επιλέγουμε αριθμητικό και επιλέγουμε υπολογιζόμενο. Στην περιοχή φόρμουλα συντάσσουμε τον τύπο του πεδίου και τέλος πατάμε αποδοχή. Σύνταξη Φόρμουλας για το υπολογιζόμενο πεδίο: Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αριθμητικούς τελεστές (+, -,*,/) αλλά και τα στοιχεία κάποιου πεδίου αρκεί να γράψουμε το όνομα του πεδίου (κεφαλαία γράμματα, τόνοι) με τον ίδιο τρόπο με τον οποίο έχει γραφεί στον πίνακα. Παράδειγμα 1: Για τον υπολογισμό πυκνότητας πληθυσμού θα συντάξουμε την φόρμουλα.[Πληθυσμός]/[Έκταση]. Παράδειγμα 2: Αν θέλουμε να υπολογίσουμε την αύξηση του πληθυσμού, θα πρέπει να εντοπίσουμε τους παράγοντες που την επηρεάζουν όπως Αριθμός γεννήσεων, Αριθμός Θανάτων, Αριθμός Μεταναστών. Για να βρούμε την αύξηση του πληθυσμού, θα πρέπει στον Αριθμός Γεννήσεων να προστεθεί ο Αριθμός Μεταναστών και να αφαιρεθεί ο Αριθμός Θανάτων. Δηλαδή η φόρμουλα θα είναι έτσι: [Αριθμός γεννήσεων]+ [Αριθμός Μεταναστών]- [Αριθμός Θανάτων] Προσοχή: Η πληκτρολόγηση των λέξεων πρέπει να γίνει τηρώντας τους τόνους και τα κεφαλαία γράμματα με τον ίδιο τρόπο όπως είναι γραμμένο στον τίτλο του πεδίου.
(Επέκταση:Η βάση δεδομένων στο σύνολο της μπορεί να εξαχθεί σε αρχείο Excel με την ακόλουθη διαδικασία. Από το μενού της βάσης Βάση/ επιλέγω εξαγωγή/ επιλέγω κόμμα πατώντας Ναι/ και αποθηκεύω σε αρχείο τύπου *.txt. Ανοίγω ένα αρχείο Excel και από το μενού Αρχείο /επιλέγω Άνοιγμα/ βρίσκω το αρχείο που δημιούργησα στην προηγούμενη φάση και το ανοίγω (μπορεί να χρειαστεί να κάνετε εμφάνιση όλων των αρχείων για να βρείτε το αρχείο.txt). Στη συνέχεια στο παράθυρο που εμφανίζεται ορίζεται την γλώσσα του αρχείου/ επόμενο, στην συνέχεια επιλέγεται ότι το διαχωριστικό των πεδίων είναι το κόμμα και τελικά πατάτε το κουμπί Τέλος. Με παρόμοιες διαδικασίες μπορείτε να ανοίξετε με την βάση δεδομένων του μικρόκοσμου ένα αρχείο Excel.) Ψηφίδα ΕρώτησηΓια τον τρόπο με τον οποίο μπορούμε να συντάξουμε μία ερώτηση στο μικρόκοσμο συμβουλευτείτε τις οδηγίες στο Φύλλο εργασίας 1: Γνωριμία με τον Ηλεκτρονικό Άτλαντα «Συγκρίνω και Ανακαλύπτω» (βλέπε επίσης έντυπο «Οδηγός Χρήσης Λογισμικού»). Παραδείγματα ερωτήσεων που μπορούμε να διατυπωθούν στην ψηφίδα Ερώτηση είναι: Παράδειγμα 1: Ήπειρος = Ευρώπη: Το περιβάλλον του μικρόκοσμου θα επιλέξει στον πίνακα και στο χάρτη συνόλου όλες τις χώρες που στο πεδίο Ήπειρος έχουν την λέξη Ευρώπη. Στην ψηφίδα Σύνολο αυτές οι χώρες θα εμφανιστούν μέσα στο κύκλο. Παράδειγμα 2: Επίσημη Γλώσσα περιέχει Αγγλική: Το περιβάλλον του μικρόκοσμου θα επιλέξει όλες τις χώρες στις οποίες στο πεδίο Επίσημη Γλώσσα υπάρχει η λέξη Αγγλική δηλαδή θα επιλέξει όλες τις εγγραφές που έχουν στο πεδίο αυτό ‘Αγγλική’, ‘Αγγλική, Γαλλική’, ‘Αγγλική, Μαόρι’ κλπ Παράδειγμα 3: Έκταση > 100.000: Επιλέγει όλες τις χώρες με έκσταση μεγαλύτερη του 100.000 τετ.χιλ. Παράδειγμα 4: Ήπειρος = Ευρώπη και Έκταση > 100.000:Επιλέγει όλες τις χώρες που ανήκουν στην Ευρώπη και έχουν έκταση μεγαλύτερη από 100.000 τετ.χιλ. Παράδειγμα 5: Ήπειρος = Ευρώπη ή Έκταση > 100.000: Επιλέγει όλες τις χώρες της Ευρώπη και όλες τις χώρες του κόσμου που έχουν έκταση μεγαλύτερη από 100.000 τετ.χιλ.. Ψηφίδα ΣύνολοΣτην ψηφίδα Σύνολο παρουσιάζονται οι επιλεγμένες από την ψηφίδα Ερώτηση εγγραφές μέσα σε ένα κύκλο. Μπορούμε να παρουσιάσουμε (αναπαραστήσουμε) 2 ή και περισσότερες ερωτήσεις σε διαφορετικούς κύκλους-ελλείψεις (κουμπί 1). Μπορούμε να εμφανίσουμε το όνομα κάθε εγγραφής (κουμπί 2).
Εικόνα 2 Μπορούμε να κάνουμε υπολογισμούς σε όλα τα πεδία των εγγραφών πατώντας το κουμπί Υπολογισμός (Εικόνα 2, κουμπί 3). Σε αυτήν την περίπτωση θα πρέπει πρώτα να ορίσουμε το είδος του υπολογισμού που θέλουμε να γίνει στο μενού Υπολογιστική Λειτουργία (Μέτρησε, Σύνολο, Μέσος όρος, Μεγαλύτερος, Μικρότερος κλπ) και έπειτα το πεδίο στο οποίο θα γίνει ο υπολογισμός (Πεδίο Υπολογισμού). Παράδειγμα: Για να υπολογίσουμε τη συνολική έκταση των χωρών της Ευρώπης, θα πρέπει αρχικά στην Ψηφίδα Ερώτηση να έχει διατυπωθεί η ερώτηση Ήπειρος = Ευρώπη. Ο υπολογισμός μπορεί να γίνει σε τρία βήματα: 1. Να ενεργοποιήσουμε το κουμπί Μέτρησε (κουμπί 3) και τότε δεν φαίνονται πια τα ονόματα των κρατών. 2. Να επιλέξουμε Σύνολο στην περιοχή Υπολογιστική Λειτουργία 3. Να επιλέξουμε Έκτασης στο Πεδίο Υπολογισμού. Προτεινόμενη οργάνωση της τάξης___________________________________________________________ Προτείνεται η οργάνωση των μαθητών σε μικρές ομάδες (2 – 3 μέλη). Οι ομάδες μπορούν να γίνουν σύμφωνα με τις επιθυμίες των μαθητών της τάξης ή να προταθούν από τον καθηγητή. Είναι καλό σε εργασίες με τη χρήση του υπολογιστή να φτιαχτούν ομάδες μεικτής ικανότητας. Διάρκεια (ενδεικτική)___________________________________________________________ Η προτεινόμενη διάρκεια είναι ενδεικτική και μπορεί να αλλάξει ανάλογα με τις ανάγκες και την εμπειρία της τάξης.
Α’ Φάση: 1-2 ώρες Β’ Φάση: 1 ώρα Γ Φάση : 2-4 ώρες Δ Φάση : 1-2 ώρα Προτεινόμενη πορεία διδασκαλίας___________________________________________________________ Η συγκεκριμένη δραστηριότητα αξιοποιεί το περιβάλλον «Παγκόσμιος Χάρτης» το οποίο είναι στη βασική του δομή μία εκδοχή του περιβάλλοντος «Ταξινομούμε» με την προσθήκη ενός χάρτη. Η δραστηριότητες που προτείνονται εδώ είναι κυρίως εισαγωγικές στη λειτουργία του μικρόκοσμου. Είναι επίσης ενδεικτικές γιατί το υλικό αυτής της βάσης μπορεί να αξιοποιηθεί με πολλούς τρόπους από τον εκπαιδευτικό, είναι επεκτάσιμο και μπορεί εύκολα να αποκτήσει νέες δυνατότητες προσθέτοντας πεδία. Α ΦΑΣΗ : Εισαγωγή στο περιβάλλον του Παγκόσμιου Άτλαντα.Στη φάση αυτή οι μαθητές εξοικειώνονται με τις βασικές λειτουργικότητες του μικρόκοσμου. Αναγνωρίζουν με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού μια-μια τις ψηφίδες ξεκινώντας από την ψηφίδα Χάρτης. Στη συνέχεια μελετούν τη Βάση Δεδομένων. Είναι καλό κατά τη διάρκεια της εισαγωγής ο εκπαιδευτικός να εστιάσει στην Ψηφίδα Πίνακας χωρίς να κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο ευρύτερο σύνολο της βάσης εκτός και αν κρίνει ότι η εμπειρία της τάξης του το επιτρέπει. Αξίζει τον κόπο να σχολιαστούν οι γραμμές και οι στήλες του πίνακα δίνοντας και τις αντίστοιχες ονομασίες (πεδία και εγγραφές). Αξίζει επίσης ο εκπαιδευτικός να αναφερθεί στον τύπο των δεδομένων (αριθμός, αλφαριθμητικό, λογικό (αληθές /ψευδές)). Η ψηφίδα Ερώτηση μπορεί να εισαχθεί με την πιο απλή της μορφή με τη διατύπωση ερωτήσεων τύπου «Ήπειρος = Αφρική». Στη συνέχεια οι μαθητές επικεντρώνουν στο τρόπο με τον οποίο εμφανίζονται οι απαντήσεις στην ψηφίδα Σύνολο. Θα ήταν σκόπιμο σε αυτήν την φάση να δείξουμε στους μαθητές και τον τρόπο να χρησιμοποιήσουν το εργαλείο υπολογισμού που υπάρχει στη ψηφίδα και επιτρέπει να βρούμε το σύνολο, το μέσο όρο, το μεγαλύτερο και το μικρότερο αριθμό ενός πεδίου που έχουμε επιλέξει σε ένα συγκεκριμένο σύνολο εγγραφών. Οι δραστηριότητες που μπορούν να υλοποιηθούν βρίσκονται στο Φύλλο Εργασίας 1: Γνωριμία με τον Ηλεκτρονικό Άτλαντα. Β ΦΑΣΗ: Υπολογίζω και αναπαριστώΣε αυτήν τη φάση οι μαθητές χρησιμοποιούν τις δυνατότητες της ψηφίδας Σύνολο και κάνουν υπολογισμούς που αφορούν στο σύνολο της έκτασης του πληθυσμού και του πλήθους των χωρών της Γης. Μέσα από τους υπολογισμούς αυτούς καθώς και την οπτικοποίηση της πληροφορίας με διαγράμματα αποκτούν μία καλύτερη κατανόηση των σχέσεων που υπάρχουν ανάμεσα σε αυτά τα μεγέθη. Οι δραστηριότητες περιγράφονται στο Φύλλο Εργασίας 2: Η πολιτική διαίρεση της Γης σε αριθμούς «Συγκρίνω και Ανακαλύπτω». Γ ΦΑΣΗ: Διατύπωση ερωτημάτωνΜέσα από τις δύο προηγούμενες φάσεις οι μαθητές έχουν αποκτήσει μία αρκετά καλή εμπειρία στη χρήση του περιβάλλοντος και στους υπολογισμούς μεγεθών. Στην τρίτη φάση οι μαθητές μπορούν σε ομάδες να αναλάβουν τη μελέτη επιμέρους θεμάτων. Καλό είναι να γίνει από τον εκπαιδευτικό μία υπενθύμιση της λειτουργίας των τελεστών που υπάρχουν στην ψηφίδα Ερώτηση. Είναι
επίσης απαραίτητο ο εκπαιδευτικός να βεβαιωθεί ότι οι μαθητές κατανοούν την
σημασία κάθε αριθμού που βλέπουν στον πίνακα (αριθμός γεννήσεων, αριθμός
θανάτων Κατά κεφαλήν εισόδημα κλπ). Για το σκοπό αυτό μπορείτε να
χρησιμοποιήσετε το φύλλο εργασίας με τίτλο « Συγκρίνω και Ανακαλύπτω»
Γεωγραφικό λεξικό ή της πληροφορίες που θα βρείτε στο κουμπί Σε κάθε ομάδα μπορούμε να αναθέσουμε ένα διαφορετικό ερώτημα για διερεύνηση. Μπορούμε επίσης να ζητήσουμε από τις ομάδες να διατυπώσουν δικά τους ερωτήματα. Αν υπάρχει αρκετός χρόνος, θα μπορούσαν οι μαθητές να συμπληρώσουν και δικά τους πεδία τα οποία να διερευνήσουν. Ενδεικτικά ερωτήματα που μπορούν να μελετηθούν με τα υπάρχοντα πεδία είναι: Κράτη και πληθυσμός: Να γίνει μία συστηματική μελέτη του πληθυσμού των χωρών μελετώντας ανά ήπειρο πόσες χώρες έχουν πληθυσμός ανάμεσα σε συγκεκριμένες τιμές. Ένα παράδειγμα μπορείτε να δείτε στον πίνακα που ακολουθεί.
Μπορεί να ζητηθεί επίσης από τους μαθητές να αναπαραστήσουν χρησιμοποιώντας ένα διάγραμμα (Πληθυσμός-Πλήθος Χωρών) τα αποτελέσματα της έρευνάς τους. Ερωτήσεις που επίσης μπορούν να διερευνηθούν είναι ποιος είναι ο πληθυσμός της 10ης, 20ης, κλπ σε σειρά κατάταξης χώρας. Αύξηση και μείωση του πληθυσμού: Χρησιμοποιώντας τα πεδία Αριθμός Γεννήσεων, Αριθμός Θανάτων και Αριθμός Μεταναστών μπορούμε να δούμε αν περιμένουμε σε ένα χρόνο ο πληθυσμός της χώρας να αυξηθεί και πόσο. Σχέση ΚΚ (Κατά κεφαλήν) εισοδήματος και αριθμός γεννήσεων: Μέσα από ερωτήσεις οι μαθητές καλούνται να διαπιστώσουν αν υπάρχει σχέση ανάμεσα στην παιδική θνησιμότητα και στο εισόδημα των κατοίκων μίας χώρας. Οι μαθητές καλούνται να διατυπώσουν και δικά τους ερωτήματα για πιθανές σχέσεις ανάμεσα και σε άλλα μεγέθη και να διερευνήσουν την απάντηση. Σε κάθε περίπτωση οι μαθητές καταγράφουν την πορεία και τα αποτελέσματα της έρευνάς τους σε ένα έγγραφο.
|
Τάξεις Ε’ - ΣΤ’ Δημοτικού
Γνωστικά Αντικείμενα · Γεωγραφία ΣΤ’ · Πληροφορική · Μαθηματικά ΣΤ’
Σύνδεση με ΔΕΠΣ Γεωγραφία · Μελέτη στοιχείων που αφορούν στα κράτη και τις γεωγραφικές περιοχές των Ηπείρων · Διαχείριση πληροφορίας,
Μαθηματικά · Χρήση μοντέλων αναπαράστασης πληροφορίας (γραφήματα), · Αναπαράσταση συνόλων διαγράμματα venn, μέσος όρος,
Πληροφορική · Ταξινόμηση δεδομένων · Διατύπωση λογικών ερωτήσεων · Χρήση τελεστών.
|
|
Ακτές: |
Σε αυτό το πεδίο με την λέξη Αληθές εννοούμε ότι το κράτος αυτό έχει ακτές ενώ με την λέξη Ψευδές εννοούμε ότι το συγκεκριμένο κράτος δεν έχει καθόλου ακτές. |
|
Αριθμός Γεννήσεων: |
Αυτός ο αριθμός μας δίνει το μέσο αριθμό των γεννήσεων που παρατηρούνται σε ένα χρόνο σε 1.000 κατοίκους. Είναι ένας από τους παράγοντες που μας δείχνουν την αύξηση του πληθυσμού. |
|
Αριθμός Θανάτων: |
Αυτός ο αριθμός δείχνει το μέσο όρο των θανάτων που παρατηρούνται σε ένα χρόνο σε πληθυσμό 1.000 κατοίκων. Μεγάλη τιμή στον αριθμό των θανάτων σημαίνει ότι η σύνθεση του πληθυσμού του κράτους περιλαμβάνει πολλούς ηλικιωμένους ανθρώπους. |
|
Αριθμός Μεταναστών: |
Είναι ο αριθμός που προκύπτει από την αφαίρεση των αριθμών των μεταναστών που έρχονται στη χώρα και των μεταναστών που εγκαταλείπουν τη χώρα. Θετικός αριθμός (6) σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι εγκαθίστανται στην χώρα επομένως αυξάνει ο πληθυσμός της. Αρνητικός αριθμός (-2,3) σημαίνει ότι περισσότεροι άνθρωποι εγκαταλείπουν την χώρα και ο πληθυσμός μειώνεται. |
|
Έκταση : |
Είναι το σύνολο της χερσαίας και της θαλάσσιας επιφάνειας που ανήκει σύμφωνα με τις διεθνής συμβάσεις στο συγκεκριμένο κράτος μετρημένο σε τετραγωνικά χιλιόμετρα. |
|
Επικρατέστερα Θρησκεύματα: |
Είναι το κυριότερο θρήσκευμα/ θρησκεύματα των κατοίκων της χώρας. |
|
Επίσημη Γλώσσα: |
Είναι μία ή περισσότερες και αποτελούν τις επίσημες γλώσσες στις οποίες συντάσσονται τα δημόσια έγγραφα. |
|
Ήπειρος: |
Είναι η γεωγραφική ήπειρος στην οποία ανήκει κάθε κράτος. |
|
ΚΚ Εισόδημα: |
Το ονομάζουμε Κατά Κεφαλήν Εισόδημα και είναι υπολογισμένο σε δολάρια. Είναι η αξία των αγαθών που παράγονται στο κράτος αυτό σε ένα χρόνο υπολογισμένη με τις τιμές που έχουν τα προϊόντα στις ΗΠΑ και μοιρασμένη ισόποσα σε όλους τους κατοίκους της χώρας. Είναι η τιμή που μας επιτρέπει να συγκρίνουμε την ευημερία που απολαμβάνουν οι κάτοικοι της κάθε χώρας. |
|
Όνομα: |
Είναι το επίσημο όνομα κάθε κράτους (σε κάποιες περιπτώσεις ελληνοποιημένο). Στα κράτη αυτά εντάξαμε και γεωγραφικές περιοχές οι οποίες παρότι έχουν διοικητική αυτονομία ανήκουν πολιτικά σε κάποιο άλλο κράτος (παράδειγμα αποικίες) |
|
Παιδική Θνησιμότητα: |
Είναι ο μέσος όρος των βρεφών που πεθαίνουν κάθε χρόνο πριν κλείσουν 1 χρόνο ζωής υπολογισμένο σε 1.000 γεννήσεις. Αυτός ο αριθμός μας δείχνει την ποιότητα της παρεχόμενης ιατρικής περίθαλψης στο κράτος αυτό. |
|
Πληθυσμός: |
Είναι ο αριθμός των κατοίκων. |
|
Ποσοστό Αύξησης Πληθυσμού: |
Είναι ο αριθμός που μας δείχνει την μέση ετήσια αύξηση που έχει ο πληθυσμός της χώρας στους 100 κατοίκους. Υπολογίζεται με τον συνυπολογισμό του αριθμού γεννήσεων, αριθμού θανάτων και αριθμού μεταναστών. Ο αριθμός αυτός δείχνει τις ανάγκες που θα έχει η οικονομία και η υποδομή (εκπαίδευση, σύνταξη κλπ.) της χώρας στο μέλλον. |
|
Πυκνότητα Πληθυσμού: |
Ονομάζουμε τον αριθμό που μας δείχνει το μέσο όρο των κατοίκων που αντιστοιχούν σε κάθε τετραγωνικό χιλιόμετρο. |
|
Σύνορα: |
Αυτό είναι το συνολικό μήκος των χερσαίων συνόρων του κράτους μετρημένα σε χιλιόμετρα. |
|
ONOMA |
______________________________________________________ |
|
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ |
__________________________ |
|
ΤΑΞΗ |
__________________________ |
|
|
Εικόνα 1
Α. Ο χάρτης περιλαμβάνει όλες τις χώρες του κόσμου. Μπορείτε επιλέγοντας με το βελάκι μία χώρα στο χάρτη να δείτε το όνομά της στον πίνακα που βρίσκεται αριστερά να γίνεται μπλε και τη σημαία της να εμφανίζεται ανάμεσα στις ψηφίδες.
Δραστηριότητα 1: Βρείτε τη Γαλλία πάνω στο χάρτη. Ποίος είναι ο συνδυασμός χρωμάτων της σημαίας αυτής; Ποιος είναι ο προσανατολισμός των γραμμών;
Μπορείτε να μεγεθύνετε το χάρτη και να δείτε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια κάποιο σημείο του πλανήτη με την βοήθεια του μεταβολέα που βρίσκεται στα εργαλεία της Ψηφίδας χάρτης πάνω δεξιά.
Β. Ο πίνακας Χώρες έχει
πολλές γραμμές (εγγραφές) και πολλές στήλες (πεδία). Κάθε μία γραμμή αντιστοιχεί
σε μία χώρα. Στα πεδία καταγράφονται στοιχεία για αυτήν τη χώρα (Ονομασία,
Ήπειρος, Πληθυσμός, Έκταση, Πρωτεύουσα και άλλα πολλά). Πληροφορίες για τη
σημασία κάθε πεδίου μπορείτε να βρείτε πατώντας το κουμπί 
.
Δραστηριότητα 2: Μελετήστε τα στοιχεία του πίνακα για τη Γαλλία και συμπληρώστε τον πίνακα που ακολουθεί.
|
Γαλλία
|
|
|
Έκταση |
……………. |
|
Πληθυσμός |
……………. |
|
Πρωτεύουσα |
……………. |
|
Επίσημη Γλώσσα |
……………. |
Παρατηρήστε ότι άλλα πεδία (στοιχεία) του πίνακα είναι αριθμοί (είδος πεδίου: αριθμός), άλλα είναι λέξεις (είδος πεδίου:αλφαριθμητικό) και ένα έχει δύο λέξεις μόνο Αληθές ή Ψευδές.
Δραστηριότητα 3: Καταγράψτε στον πίνακα που ακολουθεί ονόματα πεδίων από κάθε είδος.
|
Αριθμός
|
|
|
Αλφαριθμητικό |
|
|
Αληθές/ Ψευδές |
|
Γ. Η ψηφίδα που βλέπετε στο κάτω μέρος της σελίδας ονομάζεται Ερώτηση (Εικόνα 2) και συνδέεται άμεσα με τη Ψηφίδα που βρίσκεται στην επόμενη σελίδα και ονομάζεται Σύνολο (Εικόνα 3). Με τη βοήθεια αυτών των δύο παραθύρων μπορούμε να ψάξουμε στον πίνακα και να απαντήσουμε ερωτήσεις όπως «Ποιες είναι οι χώρες της Ευρώπης;».
Δραστηριότητα 4α: Βρείτε ποιες είναι οι χώρες της Ευρώπης και μετρήστε τις.
Τι κοινό έχουν αυτές οι χώρες; Όλες οι χώρες που αναζητούμε έχουν στο πεδίο Ήπειρος τη λέξη Ευρώπη. Για να απαντήσουμε αυτήν την ερώτηση ακολουθούμε τα παρακάτω βήματα:
1ο Βήμα: Πρώτα εντοπίζουμε το πεδίο με το οποίο θέλουμε να ψάξουμε τον πίνακα. Στην περίπτωση μας είναι το πεδίο Ήπειρος. Κάνετε διπλό κλικ στη λέξη Ήπειρος στο αριστερό μέρος της Ψηφίδας Ερώτηση (Εικόνα 2, 1ο Βήμα).
2ο Βήμα: Θέλουμε σε αυτό το πεδίο να υπάρχει μία και μόνο λέξη. Κάνουμε λοιπόν ένα κλικ στο σύμβολο =(Εικόνα 2 2ο Βήμα).
3ο Βήμα: Οι χώρες που θέλουμε θα πρέπει να έχουν σε αυτό το πεδίο τη λέξη Ευρώπη. Επομένως στο δεξί μέρος του παραθύρου κάνουμε διπλό κλικ στη λέξη Ευρώπη (Εικόνα 2, 3ο Βήμα).
Η ερώτηση τώρα θα έχει την μορφή: Ήπειρος= Ευρώπη (Εικόνα 2 , 5)
Εικόνα 2
4ο Βήμα: Για να εμφανιστεί η απάντηση θα πρέπει να πατήσετε το κουμπί √ πάνω αριστερά στην Ψηφίδα Ερώτηση (Εικόνα 2, 4ο Βήμα). Η απάντηση τότε εμφανίζεται στην Ψηφίδα Σύνολο μέσα σε μία έλλειψη. Αν δεν υπάρχει αυτή η έλλειψη, δημιουργήστε την (βλ. Εικόνα 3, 1.).
|
|
Εικόνα 3
5ο Βήμα: Δείτε τα ονόματα των κρατών πατώντας το κουμπί Εμφάνιση Επιλεγμένου Πεδίου (Εικόνα 3, 2). Καταγράψτε 6 ονόματα Ευρωπαϊκών κρατών:
1. 4.
2. 5.
3. 6.
6ο Βήμα: Μετρήστε το πλήθος των χωρών πατώντας το κουμπί Υπολογισμός (Εικόνα 3, 3) και επιλέγοντας την λέξη Μέτρησε από το διπλανό κουτί.
Πόσες χώρες αριθμεί η Ήπειρος Ευρώπης;
Δραστηριότητα 4β: Με παρόμοιο τρόπο μπορούμε να βρούμε το σύνολο του πληθυσμού της Ευρώπης. Έχοντας επιλεγμένο το κουμπί Υπολογισμός (Εικόνα 3, 3, 6ο βήμα) στο διπλανό παράθυρο Υπολογιστική Λειτουργία, επιλέγουμε Σύνολο και στο διπλανό παράθυρο Πεδίο Υπολογισμού Πληθυσμός.
Ποιος είναι ο συνολικός πληθυσμός της Ευρώπης;
Δραστηριότητα 4γ:Υπολογίστε τη συνολική έκταση της Ευρώπης με τη βοήθεια του Συνόλου. Ποια είναι η συνολική έκταση της Ευρώπης;
Βοηθητικές πληροφορίες για τους υπολογισμούς με την ψηφίδα Σύνολο.
Για να γίνουν οι παραπάνω υπολογισμοί, θα πρέπει πρώτα να έχουν επιλεγεί οι χώρες που μας ενδιαφέρουν (στην περίπτωση μας οι χώρες της Ευρώπης). Οι υπολογισμοί γίνονται σε τρία βήματα:
1ο Βήμα: Ενεργοποιούμε το κουμπί Υπολογισμός (Εικόνα 4).
2ο Βήμα: Επιλέγουμε την Υπολογιστική Λειτουργία.
3ο Βήμα: Επιλέγουμε το πεδίο στο οποίο θα συμβεί αυτός ο υπολογισμός.
Εικόνα 4
|
Αν έχουμε επιλέξει….
|
τότε υπολογίζεται….. |
|
Υπολογισμός Μέτρησε |
το πλήθος των χωρών που έχουμε επιλέξει |
|
Υπολογισμός Σύνολο Έκταση |
η συνολική έκταση των χωρών έχουμε επιλέξει |
|
Υπολογισμός Μεγαλύτερο Έκταση |
ποια είναι μεγαλύτερη τιμή έκτασης που υπάρχει στις επιλεγμένες χώρες |
|
Υπολογισμός Μικρότερο Έκταση |
είναι η μικρότερη τιμή έκτασης που υπάρχει στις επιλεγμένες χώρες |
|
ONOMA |
______________________________________________________ |
|
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ |
__________________________ |
|
ΤΑΞΗ |
__________________________ |
Δραστηριότητα 1: Με την βοήθεια της Ψηφίδας Ερώτησης υπολογίστε τον αριθμό των κρατών, την έκταση και τον πληθυσμός κάθε ηπείρου. Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα:
|
Ήπειρος
|
Αριθμός κρατών |
Συνολική Έκταση |
Σύνολο Πληθυσμού |
|
Ασία |
……………. |
……………. |
……………. |
|
Ευρώπη |
……………. |
……………. |
……………. |
|
Αμερική |
……………. |
……………. |
……………. |
|
Αφρική
|
……………. |
……………. |
……………. |
|
Ωκεανία |
……………. |
……………. |
……………. |
|
Συνολικά |
……………. |
……………. |
……………. |
Συμβουλή:
Για να συμπληρώσετε τον παραπάνω πίνακα:
Δραστηριότητα 2: Χρωματίστε τα κουτάκια στις παρακάτω στήλες για να φτιάξτε ένα ραβδόγραμμα για τον πληθυσμό κάθε ηπείρου. Θεωρήστε ότι κάθε κουτάκι αντιστοιχεί περίπου σε 300 εκατ. κατοίκους.
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Πληθυσμός |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Ασία |
Αμερική |
Ευρώπη |
Αφρική |
Ωκεανία |
|||||
Δραστηριότητα 3: Αν η Γη είχε 100 κατοίκους:
οι ……………………………. θα ζούσαν στην Ασία,
οι ……………………………. θα ζούσαν στην Ευρώπη,
οι ……………………………. θα ζούσαν στην Αμερική,
οι ……………………………. θα ζούσαν στην Αφρική,
οι ……………………………. θα ζούσαν στην Ωκεανία,
και σχεδόν κανένα στην Ανταρκτική.
Συμβουλή:Για τη δραστηριότητα 3 χρειάζεται:
1. Να επιλέξετε τις χώρες κάθε ηπείρου με τη βοήθεια της ψηφίδας Ερώτηση.
2.
Στην
ψηφίδα Σύνολο επιλέξτε Υπολογισμός Σύνολο Πληθυσμός και να βρείτε το ποσοστό
του πληθυσμού σε σχέση με το συνολικό πληθυσμό της Γης.
Δραστηριότητα 4:Χρωματίστε με διαφορετικά χρώματα για κάθε ήπειρο τα κομμάτια της πίτας ανάλογα με την έκταση κάθε ηπείρου. Κάθε κομμάτι αντιστοιχεί σε 10.000.000 τετρ. χιλιόμετρα.
|
|
|
Υπόμνημα |
Χρώμα |
|
Ήπειρος |
|
|
Ασία |
|
|
Ευρώπη |
|
|
Αμερική |
|
|
Αφρική |
|
|
Ωκεανία |
|
|
Ανταρκτική |
|
|
ONOMA |
______________________________________________________ |
|
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ |
__________________________ |
|
ΤΑΞΗ |
__________________________ |
1.
Μελετήστε με προσοχή τη σημασία κάθε πεδίου (στήλης) που έχει ο πίνακας σας.
Μπορείτε να συμβουλευτείτε και το κουμπί Πληροφορίες. .
2. Διαλέξτε ένα ή δύο πεδία που θα θέλατε να μελετήσετε περισσότερο. Ζητήστε και τη βοήθεια του δασκάλου σας.
3. Καταγράψτε το πεδίο ή τα πεδία με τα οποία θα ασχοληθείτε:
1.
2.
4. Μπορείτε να επιλέξετε μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες ιδέες επεξεργασίας:
Ταξινόμηση από το μικρότερο στο μεγαλύτερο…
Μέτρηση χωρών…
Κατασκευή ραβδογράμματος…
Κατασκευή πίττας…
Αναζήτηση μίας σχέσης ανάμεσα …….
Μετά την εργασία σας, γράψτε ένα κείμενο με τις σκέψεις και τις εξηγήσεις που ανακαλύψατε κατά τη διάρκεια της εργασίας σας. Μπορείτε να συνεχίσετε και σε δικό σας χαρτί.
*********************************************************
Το εκπαιδευτικό πακέτο
«ΑΝΑΚΑΛΥΠΤΩ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗ»
αναπτύχθηκε στο παρακάτω πλαίσιο:
|
Πράξη: |
ΠΛΕΙΑΔΕΣ: Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Λογισμικού και Ολοκληρωμένων Εκπαιδευτικών Πακέτων για τα Ελληνικά Σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης & Διάθεση Προϊόντων Εκπαιδευτικού Λογισμικού στα Σχολεία. (2003-2007) http://pleiades.cti.gr |
|
Ενότητα: |
ΝΗΡΗΙΔΕΣ: Ανάπτυξη ολοκληρωμένων εκπαιδευτικών πακέτων
|
|
Τελικός Δικαιούχος (Φορέας Υλοποίήσης & Επιστημονικής Παρακολούθησης του έργου): |
Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΕΑ.ΙΤΥ) (http://www.cti.gr/) |
|
Φορέας Χρηματοδότησης και Λειτουργίας: |
Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Υπ.Ε.Π.Θ.) |
|
Χρηματοδότηση: |
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: “Κοινωνία της Πληροφορίας”, Μέτρο 1.2, Γ’ ΚΠΣ |
|
Ανάδοχος Φορέας Έργου |
ΕΝΩΣΗ ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΡΟΣΩΠΩΝ
|
|
Ομάδα Ανάπτυξης του Έργου «Όνομα έργου» |
Συντονίστρια έργου: Δρ. Νικολέτα Γιαννούτσου
Εκπαιδευτική ομάδα: Δρ. Μιχάλης Αργύρης, Δρ. Εύη Τρούκη, Στασινή Φράγκου, Δρ. Νικολέτα Γιαννούτσου Τεχνική ομάδα: Επιμέλεια: Δρ. Νικολέτα Γιαννούτσου
|
|
Υπεύθυνος/οι παρακολούθησης εκ μέρους του ΕΑ.ΙΤΥ: |
Αννέττε Φώσβινκελ |
|
Τρέχουσα Έκδοση Εκπαιδευτικού Πακέτου |
Τελική Έκδοση- Απρίλιος 2008 |
***************************************************************
Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό αναπτύχθηκε στο παρακάτω πλαίσιο:
|
Πράξη: |
ΠΛΕΙΑΔΕΣ: Ανάπτυξη Εκπαιδευτικού Λογισμικού και Ολοκληρωμένων Εκπαιδευτικών Πακέτων για τα Ελληνικά Σχολεία της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης & Διάθεση Προϊόντων Εκπαιδευτικού Λογισμικού στα Σχολεία. (2003-2007) http://pleiades.cti.gr |
|
Ενότητα: |
ΝΗΡΗΙΔΕΣ: Ανάπτυξη ολοκληρωμένων εκπαιδευτικών πακέτων |
|
Τελικός Δικαιούχος (Φορέας Υλοποίησης & Επιστημονικής Παρακολούθησης του έργου): |
Ερευνητικό Ακαδημαϊκό Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών (ΕΑ.ΙΤΥ) (http://www.cti.gr/) |
|
Φορέας Χρηματοδότησης και Λειτουργίας: |
Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων (Υπ.Ε.Π.Θ.) |
|
Χρηματοδότηση: |
Επιχειρησιακό Πρόγραμμα: “Κοινωνία της Πληροφορίας”, Μέτρο 1.2, Γ’ ΚΠΣ |
|
|
|
