Το «αριστοκρατικοβενετικό» καθεστώς




Η βενετική εξουσία στον ελλαδικό χώρο (Κρήτη, Επτάνησα, Κυκλάδες, Κύπρος) στηρίχθηκε στο διαχωρισμό των κοινωνικών τάξεων (ευγενείς – «πόπολο») σύμφωνα με τα δυτικοευρωπαϊκά μεσαιωνικά πρότυπα.
Η ξένη διοίκηση, στην προσπάθειά της να διαφυλάξει τις κτήσεις της από την οθωμανική επέκταση, επεδίωξε τη συμμαχία με τους ντόπιους άρχοντες. Γι’ αυτό, τους παραχώρησε προνόμια, μεγάλες εκτάσεις γης, δημόσια αξιώματα και τους συμπεριέλαβε στους καταλόγους της «Χρυσής Βίβλου» (Libro d’ Oro) της ανώτερης κοινωνικής τάξης των ευγενών.
Όσοι δεν είχαν τη δυνατότητα να ενταχθούν στην προνομιούχα τάξη των ευγενών αποτελούσαν το «πόπολο», το φτωχό λαό (το 97% περίπου του πληθυσμού). Η κατώτερη αυτή τάξη δεν είχε πολιτικά δικαιώματα. Ήταν υποχρεωμένη να υπηρετεί την τάξη των ευγενών, να προσφέρει μόνιμα τις στρατιωτικές της υπηρεσίες (σκοπιές) και να εκτελεί τα δημόσια έργα (αγγαρείες).