Γαλλοι στρατιωτες στο λοφο του Φιλοπαππου-1917
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Με τη φωτογραφία αυτή από το Μουσείο Μπενάκη συνειδητοποιούμε ότι Γάλλοι στρατιώτες στις 21 Ιουνίου 1917 (Γρηγοριανό ημερολόγιο) κατασκηνώνουν ελεύθερα στο λόφο του Φιλοπάππου απέναντι από την Ακρόπολη των Αθηνών! Στο ιστορικό πλαίσιο του «Εθνικού Διχασμού» ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιθυμεί τη συμμετοχή της Ελλάδας στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ (Αγγλία, Γαλλία συμμαχία εναντίον της Γερμανίας). Αντίθετα ο βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ πρεσβεύει την «ουδετερότητα» (που έμμεσα ευνοεί τους Γερμανούς). Οι «Σύμμαχοι» βρίσκουν (ή μάλλον δημιουργούν -βλ. και Γάλλο κατάσκοπο De Roquefeuil) την ευκαιρία να παραβιάζουν βάναυσα την Ελληνική αυτοκυριαρχία. Έτσι, για να εκβιάσουν την συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο, στην άρνηση του βασιλιά στο αίτημά τους για παράδοση των αντιτορπιλικών, των σιδηροδρόμων και του λιμανιού του Πειραιά προκαλούν τη μάχη των Αθηνών γύρω από το λόφο του Φιλοπάππου (Νοέμβριος 1916). Το μαθησιακό αντικείμενο χρησιμοποιείται στη διδασκαλία Ιστορίας Γυμνασίου-Λυκείου.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Η φωτογραφία-τεκμήριο λαμβάνεται ως αφορμή για συζήτηση περί Ιστορίας. Αν ξεκινήσουμε απ' την ιστορία του Θουκυδίδη, θα βρούμε την περίφημη φράση "κτῆμα ἐς ἀεί". Άραγε, η ιστορία μας εξοπλίζει με παραδείγματα και παραστάσεις, ώστε σε μια ανάλογη ιστορική κατάσταση να είμαστε προετοιμασμένοι και εφοδιασμένοι πνευματικά; «Η ιστορία είναι φιλοσοφία μέσω παραδειγμάτων»; (Θουκυδίδης, 460-394 π.Χ.) ή «Το μόνο πράγμα που μας διδάσκει η ιστορία είναι ότι τίποτε δεν μας διδάσκει η ιστορία.»; (Friedrich Hegel, 1770-1831). Ως πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους η Αθήνα διαθέτει ένα θλιβερό προνόµιο. ∆εν έχει βοµβαρδιστεί τόσο από εχθρούς, αλλά περισσότερο από συµµάχους: από τους Γάλλους το 1916 µέχρι την εγκατάσταση της κυβέρνησης Βενιζέλου στην Αθήνα τον Ιούνιο του 1917-µετά την έξωση του Κωνσταντίνου- και από τους Βρετανούς το 1944. Η περίοδος του «Εθνικού Διχασμού» έχει να μας διδάξει πολλά για τη στάση των «συμμάχων» : οι δυνάμεις της Αντάντ, υπό τον Γάλλο στρατηγό Μωρίς Σαρράιγ (Maurice Sarrail), επέκτειναν σταδιακά την κυριαρχία τους στη Βόρεια Ελλάδα και το Αιγαίο, αγνοώντας σχεδόν την ελληνική κυβέρνηση. Η αρχή είχε γίνει με την Λήμνο, την οποία οι Σύμμαχοι κατέλαβαν αυθαίρετα το 1915 και χρησιμοποίησαν ως ναυτική βάση και ορμητήριο για την εκστρατεία στην Καλλίπολη. Μετά την δεύτερη παραίτηση Βενιζέλου, οι σχέσεις Ελλάδας - Αντάντ επιδεινώθηκαν ακόμη περισσότερο, με τους Άγγλους να καταλαμβάνουν αρχικά την Μήλο (21 Νοεμβρίου) και λίγο αργότερα την Μυτιλήνη (30 Δεκεμβρίου). Σε αυτή τη χρονική περίοδο οι Γάλλοι αποφάσισαν να εκμεταλλευτούν το ιδιότυπο καθεστώς κυριαρχίας του Καστελόριζου και να το καταλάβουν (14 Δεκεμβρίου 1915). Στις 27 Μαΐου 1916 η -κατόπιν έγκρισης από την Αθήνα- παράδοση του σημαντικού οχυρού Ρούπελ σε μικτή γερμανοβουλγαρική δύναμη, οδήγησε τα πράγματα σε κρίσιμο σημείο. Ο Σαρράιγ κήρυξε στρατιωτικό νόμο, καταργώντας ουσιαστικά την ελληνική κυριαρχία στις υπό συμμαχικό έλεγχο περιοχές, και απαίτησε την αποστράτευση του ελληνικού στρατού. Μετά την οριστική ρήξη με τον βασιλιά Κωνσταντίνο οι δυνάμεις της Αντάντ επέβαλαν ναυτικό αποκλεισμό στη «βασιλική Ελλάδα». Οι Γάλλοι απαίτησαν από τον Κωνσταντίνο να εγκαταλείψει τον θρόνο, προκειμένου να άρουν τον αποκλεισμό. Ο αποκλεισμός της Αθήνας από τα αγγλογαλλικά στρατεύματα προς εκβιασμό της κατάστασης καταδικάζει σε πείνα τον πληθυσμό της νότιας Ελλάδας. Σχολιάζονται λοιπόν από τους μαθητές τα εξής: Α)Η προσπάθεια των Γάλλων και του Βενιζέλου να θέσουν υπό τον έλεγχο τους τη νότια Ελλάδα. Τα Γαλλικά θωρηκτά μπαίνουν στον Πειραιά και αποβιβάζουν 3000 άνδρες, ενώ βομβάρδιζαν περιοχές της Αθήνας γύρω από το Στάδιο και κοντά στα Ανάκτορα, σε μια σειρά επεισοδίων γνωστών ως «Νοεμβριανά». Β) 2 Ιουνίου 1917 : Η "μάχη της σημαίας" και η βίαιη κατάληψη της Θεσσαλίας από τον Γαλλικό στρατό.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
12 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/1447
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Μουσείο Μπενάκη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Μουσείο Μπενάκη (Μουσείο Μπενάκη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Πολιτικά και Ιδεολογικά Ζητήματα Political and ideological IssuesΠολιτικά και Ιδεολογικά Ζητήματα
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > άμεση διδασκαλία
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΠΑΝΑΓΙΩΤΑ ΑΛΕΒΙΖΟΥ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΜΙΧΑΗΛ ΓΕΩΡΓΙΑΔΗΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Μουσείο Μπενάκη
εκδότης/ες: Μουσείο Μπενάκη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ