Χορος δερβισων
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Άρθρο αναφορικά με τον χορό των δερβισών (απόσπασμα ανταποκρίσεως εκ Λαρίσσης). Υπογράφεται από ανώνυμο δημιουργό που χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Περιηγητής. Το άρθρο βρίσκεται στο περιοδικό Μη Χάνεσαι, τ.2, No 202 (1881), σ. 6-7, το οποίο απόκειται στο Πανεπιστήμιο Πατρών/Βιβλιοθήκη και Κέντρο Πληροφόρησης. Το περιοδικό, που εξέδιδε από το 1880 έως το 1883 ο Κωνσταντινουπολίτης Βλάσης Γαβριηλίδης (1848-1920) και προσδιοριζόταν ως «πολιτικοσατυρική εφημερίς», μετεξελίχθηκε στην εφημερίδα Ακρόπολις, μία εφημερίδα που έγραψε ιστορία στον ελληνικό Τύπο με τη μαχητική αρθρογραφία της και την πρωτοποριακή για την εποχή της εμφάνιση και ύλη. Ο όρος «δερβίσης» χαρακτηρίζει τα μέλη των Μυστικιστικών Θρησκευτικών Αδελφοτήτων σε πολλές χώρες του μουσουλμανικού κόσμου. Οι ρίζες της λέξης βρίσκονται στην Περσία, πιθανώς προέρχεται από τις λέξεις: ντερ: πόρτα και βις: κοίτασμα, που σημαίνει «ζητιάνος που στέκει στην πόρτα» ή «που γυρίζει από πόρτα σε πόρτα», αν και η ετυμολογία αυτή είναι κάπως αμφίβολη.Οι δερβίσηδες, οργανωμένοι σε διάφορες αδελφότητες ήδη από τον 7ο αιώνα, είχαν ως πυρήνα τους το στενό περιβάλλον των ακολούθων του προφήτη Μωάμεθ. Χωρίζονται σε διάφορα μοναστικά τάγματα μέσα από τα οποία εκφράσθηκε η Σουφική παράδοση, ενώ τα μέλη τους ζούσαν σε κοινόβια, που ονομάζονταν τεκέδες. Τα μοναστικά τάγματα του Μωαμεθανισμού, περίπου 150 σε αριθμό, έχουν δική τους θεολογική, φιλοσοφική και κοινωνική φιλολογία. Τα πιο γνωστά είναι τα τάγματα των μπεκτασήδων και των μεβλεβήδων.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Η αξία του μαθησιακού αντικειμένου έγκειται τόσο στον πλούτο των πληροφοριών (περιεχόμενο), όσο και στη γλώσσα (μορφή). Ως προς το πρώτο, ο διδάσκων μπορεί να εκμεταλλευτεί το κείμενο επιλέγοντας ομαδοσυνεργατικές και ανακαλυπτικές-διερευνητικές διδακτικές τεχνικές. Ο «χορός των δερβισών», όπως αποτυπώνεται στην ανταπόκριση του συντάκτη του άρθρου, αποτελεί ένα ενδιαφέρον τεκμήριο με πληροφορίες ιστορικές, θρησκειολογικές, γλωσσικές, διαμεσολαβημένες ωστόσο από την οπτική γωνία του αρθρογράφου. Επιπλέον, με κατάλληλα ερωτήματα, προσαρμογές στο διδακτικό παρόν, διάλογο και στοχευμένες διδακτικές στρατηγικές γνωστικού τύπου, οι ομάδες εργασίας των μαθητών/-τριών θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τα δικά τους περιηγητικά κείμενα, να αντιληφθούν την ιστορικότητα αλλά και να διατυπώσουν, προφορικά ή γραπτά, τις τεκμηριωμένες απόψεις τους για τις πολιτισμικές ανταλλαγές και την ποιότητα της σχέσης ανάμεσα στο χριστιανικό και το μουσουλμανικό στοιχείο, μίας σχέσης άλλοτε ειρηνικής συνύπαρξης και άλλοτε πολεμικής σύγκρουσης. Μάλιστα ο εθνικιστικός λόγος του 19ου αιώνα στην ιστορική συνάφεια της δημοσίευσης του κειμένου (1881) μπορεί προκαλέσει ενδιαφέρουσες συζητήσεις και εργασίες, που θα καλλιεργούσαν την ιστορική συνείδηση, την ιστορική-κριτική σκέψη και τη συνειδητοποίηση της αξίας της πολιτισμικής ετερότητας. Εκμεταλλευόμενος την ιστορικά προσδιορισμένη συνύπαρξη των δύο λαών ο διδάσκων μπορεί να αναθέσει εργασίες (project) συλλογής ιστορικού υλικού (φωτογραφίες, προφορικές μαρτυρίες, τραγούδια, έθιμα, χοροί) και, εν συνεχεία, να γίνει ιστορικοποίηση αυτών των τεκμηρίων από τους ίδιους τους μαθητές/-τριες, δηλαδή να επιχειρηθεί η ένταξή τους στο ιστορικό περιβάλλον που αυτά ανήκουν κατόπιν αποδελτίωσης, κριτικής επεξεργασίας, διασταύρωσης και παρουσίασής τους στην ολομέλεια. Ειδικότερα το απαιτητικό θέμα των μουσουλμανικών αδελφοτήτων, η φιλοσοφική, θεολογική και κοινωνική τους προέλευση, προκαλεί μεγάλο ιστορικό ενδιαφέρον και θα μπορούσε να καταστεί πολλαπλά ωφέλιμο σε μαθητές μεγαλύτερης ηλικίας ή σπουδαστές. Η παραπάνω χρήση του μαθησιακού αντικειμένου είναι σύμφωνη με τα Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών (ΑΠΣ) για το μάθημα της Ιστορίας στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Επίσης, μπορεί να βρει διαθεματική λειτουργία στα πεδία της Νεοελληνικής Γλώσσας, της Λογοτεχνίας, της Τοπικής Ιστορίας, της Προφορικής Ιστορίας, της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής, της Κοινωνιολογίας, της Μουσειακής Αγωγής, των Θρησκευτικών, της Μουσικής, των Καλλιτεχνικών και των ΤΠΕ.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/3536
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν. Πατρών
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν. Πατρών (Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν. Πατρών)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Διαπολιτισμικές ανταλλαγές Intercultural exchangesΔιαπολιτισμικές ανταλλαγές
Θρησκευτικά Religious EducationΘρησκευτικά > Μη Χριστιανικά Θρησκεύματα Non-Christian ReligionsΜη Χριστιανικά Θρησκεύματα > Ισλάμ IslamΙσλάμ
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Πολιτικά και Ιδεολογικά Ζητήματα Political and ideological IssuesΠολιτικά και Ιδεολογικά Ζητήματα
Νεοελληνική Λογοτεχνία Modern Greek LiteratureΝεοελληνική Λογοτεχνία > Θέματα TopicsΘέματα > Θρησκεία ReligionΘρησκεία
Νέα Ελληνική Γλώσσα Modern Greek LanguageΝέα Ελληνική Γλώσσα > Κειμενικά είδη Text genresΚειμενικά είδη > Παρουσίαση - Κριτική Presentation - ReviewΠαρουσίαση - Κριτική
Πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες Political & Social SciencesΠολιτικές και κοινωνικές επιστήμες
Πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες Political & Social SciencesΠολιτικές και κοινωνικές επιστήμες
Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών-ΤΠΕ Information & Communication Technologies (ICT)Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών-ΤΠΕ > Πληροφορία InformationΠληροφορία > Δεδομένα και πληροφορίες Data and informationΔεδομένα και πληροφορίες
Μουσική Music EducationΜουσική > Μουσικοί πολιτισμοί Musical culturesΜουσικοί πολιτισμοί
Εικαστικά Visual Arts EducationΕικαστικά > Αρχιτεκτονική ArchitectureΑρχιτεκτονική
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
συμπεριφοριστική προσέγγιση > προγραμματισμένη διδασκαλία
γνωστική προσέγγιση > συνεργατική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > αμοιβαία διδασκαλία
εποικοδομητισμός > σωκρατική-μαιευτική διδασκαλία
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > γνώση > εννοιολογικός
γνωστικός > γνώση > μετα-γνωστικός
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
συναισθηματικός > να οργανώνουν αξίες
συναισθηματικός > να διαμορφώνουν και να ακολουθούν ένα σύστημα αξιών
ψυχοκινητικός > να προσαρμόζονται και να δρουν δημιουργικά
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
δημιουργία πρωτότυπου έργου: Περιηγητής
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΕΛΣΗΣ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν/μιου Πατρών
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν/μιου Πατρών
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ