Το μνημειο του υπατου Φιλοπαππου στην Αθηνα
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Σχέδιο που απεικονίζει μέρος του μνημείου του Φιλοπάππου στον ομώνυμο λόφο της Αθήνας. Η εικόνα του μνημείου προέρχεται από το βιβλίο: «Οι αρχαιότητες της Aθήνας και άλλα μνημεία της Ελλάδας», που έγραψε ο Άγγλος φιλέλληνας, ζωγράφου, αρχιτέκτονας, περιηγητής,Tζέιμς Στιούαρτ μαζί με τον αρχιτέκτονα Νίκολας Ρέβετ το 1794. Από το 1751 που ήρθαν στην τουρκοκρατούμενη Ελλάδα μέχρι το 1754 οι Στιούαρτ και Ρέβετ κατέγραψαν και αποτύπωσαν σε σχέδια όλα τα αρχιτεκτονικά μνημεία της πόλης της Αθήνας. Ο Στιούαρτ ονομάστηκε λόγω του έργου του στην Αθήνα «Αθηναίος». Ο Ιούλιος Αντίοχος Φιλόπαππος ήταν απόγονος του οίκου των Σελευκιδών, ηγεμόνων του ελληνιστικού βασιλείου της Συρίας, ο οποίος κατέφυγε εξόριστος στην Αθήνα μετά την κατάλυση του βασιλείου της Κομμαγηνής στη Συρία από τους Ρωμαίους το 72 μ.Χ. Χάρη στις πλούσιες ευεργεσίες του προς το Δήμο των Αθηναίων, ο Φιλόπαππος ανακηρύχθηκε ύπατος, απέκτησε το δικαίωμα του Αθηναίου πολίτη και συγχρόνως την άδεια να υψώσει ταφικό μνημείο, σε ιερά υψώματα και μάλιστα στην ιδιαίτερα τιμητική θέση απέναντι από την Ακρόπολη. Σύμφωνα με τον Παυσανία το μνημείο κτίσθηκε στην ίδια θέση, όπου παλαιότερα είχε ταφεί ο Μουσαίος, αρχαίος Έλληνας ποιητής, μαθητής και για κάποιους γιος του Ορφέα. Ο λόφος του Φιλοπάππου ονομάζεται και λόφος των Μουσών. Το μνημείο χρονολογείται στο 114-116 μ.Χ. και αποτελείται από μία μεγάλη μαρμάρινη πρόσοψη πάνω σε κρηπίδα ύψους 12 μέτρων διακοσμημένη με ανάγλυφα που αναπαριστούν το Φιλόπαππο και μέλη της οικογένειάς του. Το μνημείο σωζόταν μέχρι τα μέσα του 15ου αιώνα, όταν ο Κυριακός ο εξ Αγκώνος αντέγραψε τις πέντε επιγραφές της πρόσοψης. Οι τρεις που είναι χαραγμένες κάτω από τα αγάλματα, δίνουν τα ονόματα των απεικονιζόμενων προσώπων. Η κεντρική μορφή ήταν ο Φιλόπαππος, γιος του Επιφάνους, αριστερά ο Αντίοχος, γιος του βασιλέα Ιουλίου Αντιόχου Φιλoπάππου, και δεξιά ο βασιλιάς Σέλευκος Νικάτωρ, γιος του Αντιόχου.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν την εικόνα και να υποθέσουν ποια είναι τα πρόσωπα που παρουσιάζονται, την εποχή στην οποία έζησαν, την καταγωγή και την ιδιότητά τους. Είναι δυνατό στους μαθητές να παρουσιαστεί μία σύγχρονη εικόνα του μνημείου, ώστε να εκτιμηθεί η αξία του σχεδίου για τη διατήρηση στο χρόνο μίας παλαιότερης μορφής του μνημείου. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να παροτρύνει τους μαθητές ατομικά ή ομαδικά να εντοπίσουν ένα μνημείο ή ένα παλαιό κτήριο στην περιοχή που ζουν, να αναζητήσουν πληροφορίες για αυτό μελετώντας γραπτές πηγές και προφορικές μαρτυρίες και να επιχειρήσουν ως σύγχρονοι περιηγητές-ζωγράφοι να το αποτυπώσουν σχεδιαστικά. Προτείνεται ακόμη οι μαθητές να κατανοήσουν τη σημασία των επιγραφών και να συζητηθούν οι διαφορετικές χρήσεις και ο τρόπος γραφής τους. Σημαντικά στοιχεία είναι δυνατό να αντλήσουν οι μαθητές των μεγαλύτερων κυρίως ηλικιακών ομάδων από τον ιστότοπο «Ψηφίδες για την ελληνική γλώσσα» στην επιμέρους θεματική κατηγορία «Όψεις του δημόσιου και του ιδιωτικού βίου των αρχαίων Ελλήνων». Ο τρόπος απόκτησης της ιδιότητας του Αθηναίου πολίτη από τον Φιλόπαππο και η ανέγερση στα ιερά υψώματα ενός ταφικού μνημείου καθ΄ υπέρβαση της ιερής παράδοσης των αρχαίων Αθηναίων μπορούν επίσης να συζητηθούν και να αποτελέσουν αφορμή για την παρουσίαση από τους μαθητές ενός φανταστικού διαλόγου επιχειρημάτων ανάμεσα στο Φιλόπαππο και σε μία γυναίκα της Αθήνας που δεν έχει το δικαίωμα του πολίτη.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
9 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/3826
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Τέχνες (Αρχιτεκτονική, Κεραμική, Πλαστική, Ζωγραφι... Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)Τέχνες (Αρχιτεκτονική, Κεραμική, Πλαστική, Ζωγραφι...
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Κοινωνική οργάνωση και Καθημερινή ζωή Social organization and everyday lifeΚοινωνική οργάνωση και Καθημερινή ζωή
Εικαστικά Visual Arts EducationΕικαστικά > Ζωγραφική PaintingΖωγραφική
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > άμεση διδασκαλία
γνωστική προσέγγιση > επίλυση προβλήματος
εποικοδομητισμός > εμπειρική μάθηση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
συναισθηματικός > να ανταποκρίνονται και να συμμετέχουν
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ