Ιππεις απο τη ζωφορο του Παρθενωνα
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Πρόκειται για σχέδιο που δημοσιεύτηκε στο 1816 στο βιβλίο των Άγγλων περιηγητών, ζωγράφων και αρχιτεκτόνων James Stuart και Nicholas Revett και παρουσιάζει ομάδα ιππέων από τον τρίτο λίθο του νότιου τμήματος της ζωφόρου του Παρθενώνα. Σε αντίθεση με τα μυθολογικά θέματα των μετοπών και των αετωμάτων, ο Φειδίας επέλεξε να αναπαραστήσει στη ζωφόρο του Παρθενώνα τα Μεγάλα Παναθήναια, που αποτελούσε τη μεγαλύτερη γιορτή προς τιμήν της προστάτιδας της πόλης, της θεάς Αθηνάς. Η γιορτή διοργανωνόταν κάθε τέσσερα χρόνια, διαρκούσε δώδεκα ημέρες και περιελάμβανε τελετές, θυσίες, μουσικούς και γυμναστικούς αγώνες. Η πιο επίσημη και λαμπρή ημέρα των Παναθηναίων ήταν η 28η του μηνός Εκατομβαιώνος (στην καρδιά του καλοκαιριού), ημέρα των γενεθλίων της θεάς. Την ημέρα αυτή σχηματιζόταν μεγαλειώδης πομπή που έφτανε στο ναό της Αθηνάς Πολιάδος (στον Αρχαίο Ναό, ο οποίος αντικαταστάθηκε αργότερα από το Ερέχθειο), για να παραδώσει στους ιερείς τον καινούργιο πέπλο για το ξόανο της θεάς. Αυτή η λαμπρή πομπή παρουσιάζεται στα 160 μέτρα της ζωφόρου του Παρθενώνα. H ζωφόρος αποτελείται από 115 λίθους. Είχε συνολικό μήκος 160 μέτρα, ύψος 1,02 μέτρα και πάχος 0,6 μέτρα. Στην πομπή εικονίζονταν περίπου 378 ανθρώπινες και θεϊκές μορφές, καθώς και περισσότερα από 200 ζώα, κυρίως άλογα. Στο μεγαλύτερο μέρος της ζωφόρου παρουσιάζονται ομάδες ιππέων και αρμάτων. Έπεται η πομπή της θυσίας κατά την οποία άνδρες και γυναίκες με ζώα φέρουν ιερά σκεύη και προσφορές για τη Θεά Αθηνά. Πάνω από την είσοδο του Ναού, στη μέση της ανατολικής πλευράς εικονίζεται το τέλος της πομπής, το αποκορύφωμα του πολυήμερου εορτασμού των Παναθηναίων: η παράδοση του πέπλου, του δώρου των Αθηναίων στο λατρευτικό ξόανο της θεάς. Αριστερά και δεξιά εικονίζονται οι δώδεκα θεοί του Ολύμπου. Τα άλογα των αρχαίων Ελλήνων ανήκαν σε διαφορετικές ράτσες και τα ίππευαν χωρίς σέλα και αναβολείς. Επίσης δεν συνήθιζαν να πεταλώνουν τα άλογα. Για τους σκληρούς δρόμους τους φορούσαν τα «ιπποσάνδαλα», πέτσινες σόλες ή μπότες που δένονταν στη φτέρνα με λουρί. Χρησιμοποιούσαν λείο χαλινάρι ή χαλινάρι με κοφτερά αγκάθια, ανάλογα με την ευαισθησία του στόματος του αλόγου. Ως κατοικίδια ζώα οι αρχαίοι Έλληνες είχαν την αίγα, τον τράγο, τα πρόβατα, τις κότες και τα κοκόρια, τις πάπιες, τις χήνες και τους κύκνους που ήταν αφιερωμένα στη θεά Αφροδίτη, τα παγόνια, πουλιά της θεάς Ήρας, εξημερωμένα κουνάβια και νυφίτσες, τον σκύλο που δαμάστηκε από το θεό Απόλλωνα και τον χάρισε στη θεά Άρτεμη για το κυνήγι και πιο σπάνια τη γάτα. Σε κλουβί φύλαγαν επίσης τζιτζίκια τα οποία έδεναν οι γυναίκες στα μαλλιά τους (Pierre Miquel. (2001). Αρχαία Ελλάδα. Τα ζώα την εποχή εκείνη, Αθήνα: Κέδρος). Από το σύνολο της ζωφόρου τα περισσότερα μέτρα (80) βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο, 50 μέτρα στο Μουσείο της Ακρόπολης ένας λίθος στο Μουσείο του Λούβρου και άλλα τμήματα σε μουσεία στη Βιέννη, στο Würzburg, στο Μόναχο, στην Κοπεγχάγη, στο Παλέρμο, στο Βατικανό.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν το εικονιζόμενο τμήμα της ζωφόρου του Παρθενώνα και να υποθέσουν το κτίριο από το οποίο προέρχεται. Με τις κατάλληλες ερωτήσεις του εκπαιδευτικού μπορούν οι μαθητές να ανακαλέσουν τυχόν γνώσεις που έχουν για το κορυφαίο μνημείο της ελληνικής αρχαιότητας, την τοποθεσία, την κατασκευή, τη διακόσμηση, τη χρήση του, τις φθορές του στον χρόνο, φυσικές και ανθρώπινες. Οι αναπαραστάσεις των αλόγων στη ζωφόρο του Ναού θα ήταν αφορμή να συζητηθεί η σχέση των αρχαίων Ελλήνων με τα άλογα αλλά και τα ζώα που είχαν εξημερώσει . Ιδιαίτερα οι μαθητές των μικρότερων ηλικιακών ομάδων μπορούν να περιγράψουν τη δική τους σχέση με τα ζώα και να ζωγραφίσουν το αγαπημένο τους ζώο. Οι μαθητές των μεγαλύτερων ηλικιακών ομάδων προτείνεται να αναζητήσουν πληροφορίες και εικονογραφικό υλικό για τις γιορτές που διοργανώνονταν από τους Αθηναίους προς τιμή της θεάς Αθηνάς ή και άλλων θεών και να δημιουργήσουν ένα εορτολόγιο της αρχαίας Αθήνας. Μπορούν επιπρόσθετα να αναζητήσουν στοιχεία για τα Μάρμαρα του Παρθενώνα, πώς αποσπάστηκαν από το ναό του Παρθενώνα και πού φυλάσσονται σήμερα. Μπορούν να σχεδιάσουν και να παρουσιάσουν μία ταξιδιωτική-πολιτιστική διαδρομή με τίτλο «Αναζητώντας τα Μάρμαρα του Παρθενώνα». Στη διαδρομή θα περιλαμβάνονται τα Μουσεία της Ευρώπης, στα οποία φυλάσσονται τα Μάρμαρα. Ακόμη προτείνεται να συντάξουν ένα κείμενο στην αγγλική γλώσσα, στο οποίο να επιχειρηματολογούν για την επιστροφή των Μαρμάρων στο Μουσείο της Ακρόπολης στην Αθήνα. Ως επιπρόσθετα ερεθίσματα είναι δυνατό να αξιοποιηθούν η εικονική αναπαράσταση του Δημήτρη Τσαλκάνη "Ο Παρθενώνας στο πέρασμα των χρόνων" διάρκειας 6΄, η ταινία του Κώστα Γαβρά για την ιστορία του Παρθενώνα διάρκειας 7΄ αλλά και ο ιστότοπος του Μουσείου της Ακρόπολης με τις ψηφιακές εφαρμογές "Η Ζωφόρος του Παρθενώνα", "Αθηνά, η θεά της Ακρόπολης", "Χρωμάτισε την Πεπλοφόρο", 'Το Μουσείο Ακρόπολης στο Google Art Project'.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
6 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/3902
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Θρησκεία ReligionΘρησκεία
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Κοινωνική οργάνωση και Καθημερινή ζωή Social organization and everyday lifeΚοινωνική οργάνωση και Καθημερινή ζωή
Αγγλικά English LanguageΑγγλικά > Λογοτεχνία - Τέχνες - Πολιτισμός Literature - Art - CultureΛογοτεχνία - Τέχνες - Πολιτισμός > Διαμεσολάβηση MediationΔιαμεσολάβηση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > συνεργατική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
συναισθηματικός > να ανταποκρίνονται και να συμμετέχουν
συναισθηματικός > να διαμορφώνουν και να ακολουθούν ένα σύστημα αξιών
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ