Κωνσταντινος Α΄
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Ξυλογραφία που απόκειται στη Βιβλιοθήκη Σγουρδαίου-Βλάχου (τόμ. Ζ΄, αρ. 149, 1/13 Ιουλίου 1887, σ. 65) και απεικονίζει τον βασιλιά της Ελλάδας Κωνσταντίνο Α΄ (1868-1922) σε νεαρή ηλικία. Ο Κωνσταντίνος Α΄ ήταν βασιλιάς της Ελλάδας κατά τις περιόδους 1913-1917 και 1920-1922. Ήταν ο πρωτότοκος γιος του βασιλιά Γεωργίου Α΄ [Glüksburg] και της βασίλισσας Όλγας. Γεννήθηκε στις 2 Αυγούστου του 1868 στο Τατόι. Σπούδασε στη στρατιωτική σχολή Ευελπίδων και το 1886 αναχώρησε για το Βερολίνο, όπου φοίτησε στη στρατιωτική σχολή της Ακαδημίας Πολέμου της Πρωσίας. Στις 15 Οκτωβρίου του 1889 ο Κωνσταντίνος νυμφεύτηκε τη Σοφία της Πρωσίας, αδελφή του αυτοκράτορα της Γερμανίας Γουλιέλμου Β΄, με την οποία απέκτησε έξι παιδιά, εκ των οποίων τρία βασίλευσαν: ο Γεώργιος Β΄ (1890-1947), ο Αλέξανδρος Α΄ (1893-1920) και ο Παύλος Α΄ (1901-1964). Κατά τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 ανέλαβε την αρχιστρατηγία και από πολλούς αξιωματικούς θεωρήθηκε ο βασικός υπαίτιος της ήττας. Το 1909 έλληνες αξιωματικοί του Στρατιωτικού Συνδέσμου οργάνωσαν κίνημα με εκσυγχρονιστικά αιτήματα, ένα από τα οποία ήταν η απομάκρυνη του διαδόχου. Κατά τον α΄ βαλκανικό πόλεμο (1912-1913), ο ελληνικός στρατός με ηγέτη τον διάδοχο Κωνσταντίνο νίκησε τους Τούρκους στις μάχες του Σαρανταπόρου και των Γιαννιτσών και απελευθέρωσε την κεντρική Μακεδονία. Ωστόσο. η κατάληψη της Θεσσαλονίκης αποτέλεσε σημείο τριβής με τον εκλεγμένο πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο. Μετά τη σωτήρια για τη Θεσσαλονίκη παρέμβαση του Ελ. Βενιζέλου, ο Κωνσταντίνος μετέβη στην ΄Ηπειρο, όπου ο ελληνικός στρατός απελευθέρωσε τα Ιωάννινα. Η «ύποπτη» δολοφονία του βασιλιά Γεωργίου Α΄ στη Θεσσαλονίκη (18 Μαρτίου 1913) οδήγησε τον πρωτότοκο Κωνσταντίνο στον ελληνικό θρόνο. Κατά τον β΄ βαλκανικό πόλεμο (1913) υπήρξε πάλι αρχιστράτηγος. Στη δίνη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1914-1918) ο «γερμανόφιλος» βασιλιάς επέλεξε στάση ουδετερότητας. Με αυτή του την επιλογή συγκρούστηκε με τον εκλεγμένο πρωθυπουργό και «αγγλόφιλο» Ελ. Βενιζέλο, ο οποίος διέβλεπε νίκη της Entente Cordiale (Βρετανία, Γαλλία, Ρωσία) απέναντι στις κεντρικές αυτοκρατορίες (Γερμανία, Αυστροουγγαρία) και μία μοναδική ευκαιρία για την πραγματοποίηση της Μεγάλης Ιδέας. Η πολιτική κατάσταση στην Ελλάδα και οι πιέσεις από την πλευρά των Συμμάχων της Entente οδηγούσαν κυβέρνηση, βασιλιά και εθνικές επιδιώξεις σε αδιέξοδο. Ο εθνικός διχασμός μεταξύ βενιζελικών/αντι-κωνσταντινικών και αντι-βενιζελικών/κωνσταντινικών έφτασε ως την εκδήλωση του κινήματος της Εθνικής Άμυνας στη Θεσσαλονίκη από βενιζελικούς αξιωματικούς το 1916. Η είσοδος της Ελλάδας στον Πόλεμο στο πλευρό της Entente το 1917 έγινε μετά τη δυναμική επέμβαση των Συμμάχων στην Αθήνα-Πειραιά, την έξωση από τον θρόνο του Κωνσταντίνου Α΄ και την επιστροφή του Ελ. Βενιζέλου από τη Θεσσαλονίκη στην Αθήνα. Στις εκλογές της 1ης Νοεμβρίου 1920 ο Βενιζέλος ηττήθηκε και εγκατέλειψε τη χώρα. Με ένα αμφισβητούμενης εγκυρότητας δημοψήφισμα, που διεξήγαγε η κυβέρνηση Δ. Γούναρη, ο Κωνσταντίνος Α΄ επανήλθε στον θρόνο. Η επιστροφή του «ανεπιθύμητου» στους Συμμάχους βασιλιά τούς έδωσε το πρόσχημα να εγκαταλείψουν τη χώρα. Τον Μάιο του 1921 ο βασιλιάς ανέλαβε την αρχιστρατηγία στη Μικρά Ασία, αλλά στα τέλη του ίδιου χρόνου επέστρεψε στην Αθήνα λόγω κλονισμού της υγείας του. Μετά τη μικρασιατική καταστροφή, ο στρατός εξεγέρθηκε απαιτώντας την παραίτηση της κυβέρνησης και του βασιλιά. Στις 27 Σεπτεμβρίου 1922 ο θρόνος πέρασε στο διάδοχο Γεώργιο, ο οποίος ονομάστηκε Γεώργιος Β'. Στις 11 Ιανουαρίου του 1923, ο Κωνσταντίνος Α΄ πέθανε στο Παλέρμο της Σικελίας και ενταφιάστηκε στην κρύπτη της ρωσικής εκκλησίας της Φλωρεντίας στην Ιταλία. Με την αποκατάσταση της μοναρχίας το 1935, τα οστά του, της μητέρας του και της συζύγου του ενταφιάστηκαν στο βασιλικό κοιμητήριο στο Τατόι στις 17 Νοεμβρίου 1936.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Διδακτικός σκοπός του μαθησιακού αντικειμένου είναι να χρησιμοποιηθεί από τον διδάσκοντα, τον ερευνητή ή τον δημιουργό, προκειμένου, θέτοντας τα κατάλληλα ιστορικά «ερωτήματα» να προβεί σε πρωτότυπες δημιουργίες και έγκυρες ιστορικές ερμηνείες. Ειδικότερα, αναφορικά με τη διδακτική του χρήση, ο διδάσκων μπορεί να το χρησιμοποιήσει ως άμεση ιστορική πηγή κυρίως για τις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ου αιώνα (1900-1920) και τις πολιτικές εξελίξεις στην ελληνική πολιτική σκηνή από τον ελληνοτουρκικό πόλεμο του 1897 ως τη μικρασιατική καταστροφή (1922). Κορυφαία πολιτικά, διπλωματικά και στρατιωτικά γεγονότα γεγονότα μπορούν να διερευνηθούν και να συζητηθούν μέσα από ομαδοσυνεργατικές-ανακαλυπτικές-μαιευτικές διδακτικές επιλογές. Ο ελληνοτουρκικός πόλεμος του 1897, το κίνημα του Στρατιωτικού Συνδέσμου (1909) και η εμφάνιση του Ελευθέριου Βενιζέλου στην ελλαδική πολιτική σκηνή, οι βαλκανικοί πόλεμοι (1912-1913) και η πρώτη φάση της σύγκρουσης του διαδόχου Κωνσταντίνου με τον πρωθυπουργό, η έκρηξη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου (1914) και η στάση της Ελλάδας, η κωνσταντινική «ουδετερότητα» και η βενιζελική επιλογή• η πόλωση και σύγκρουση ανάμεσα στο Παλάτι και τον πρωθυπουργό που οδήγησαν τη χώρα στον Διχασμό (1915), ο «βενιζελισμός» και η Μεγάλη Ιδέα, οι κονωνικές και πολιτικές πραγματικότητες που κρυσταλλώθηκαν την περίοδο αυτή σε συνάφεια με τον ρόλο και τη στάση των δύο ισχυρών προσωπικοτήτων, του Ελ. Βενιζέλου και του βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄, το κίνημα της Εθνικής Άμυνας (1916), το «κράτος της Θεσσαλονίκης» και το «κράτος των Αθηνών», η βίαιη επέμβαση των Συμμάχων• η είσοδος της Ελλάδας στον Πόλεμο (1917) και η απομάκρυνση του βασιλιά, η έναρξη της μικρασιατικής εκστρατείας (1919) και η εκλογική αναμέτρηση του 1920, το δημοψήφισμα, η επάνοδος του Κωνσταντίνου και οι συνέπειες για τη μικρασιατική εκστρατεία, τα πάθη και τα μίση του Διχασμού κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου (1919-1939). Ο διδάσκων μπορεί να επιλέξει θέματα προς διερεύνηση και επεξεργασία ανάλογα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας, να αναθέσει ομαδικές εργασίες ή/και να προγραμματίσει άλλες δραστηριότητες στο πλαίσιο εκπαιδευτικών επισκέψεων (π.χ. Τατόι) ή πρωτότυπων διαθεματικών προσεγγίσεων. Η ενασχόληση και η εμπλοκή όλων των μαθητών/τριών με τα ιστορικά αυτά ζητήματα μπορεί να καταστεί πολλαπλά ωφέλιμη, όχι μόνο για τις σημαντικές ιστορικές γνώσεις-πληροφορίες που αποκαθιστούν μία άμεση σχέση με τον χώρο και τον χρόνο, αλλά και από την εύρεση αναλογιών με τη σύγχρονη πραγματικότητα ιστορικοποιώντας τα γεγονότα, ερμηνεύοντας κριτικά και εξάγοντας χρήσιμα συμπεράσματα για το παρόν - ακόμη περισσότερο, χαράσσοντας μελλοντικούς σχεδιασμούς, ατομικούς ή συλλογικούς, με επίγνωση της σοβαρότητας και ευθύνη της ιστορικότητας των όποιων επιλογών τους. Ιδιαίτερα η διερεύνηση των βαθύτερων αιτίων που οδήγησαν στον Εθνικό Διχασμό αλλά και των επιπτώσεών του, που δηλητηρίασαν την ελληνική πολιτική και κοινωνική ζωή σε όλη τη διάρκεα του Μεσοπολέμου και ανέστειλαν μαζί με άλλους παράγοντες την εμπέδοση της κοινωνικής ειρήνης και συνοχής είναι εκτός από ιστορικά ενδιαφέρουσα και μαθησιακά-εκπαιδευτικά ευεργετική. Το μαθησιακό αντικείμενο μπορεί να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο των Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών (Α.Π.Σ.) για το μάθημα της Ιστορίας στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Ο διδάσκων, ενεργοποιώντας τη φαντασία του, επιστρατεύοντας τις δεξιότητες και τις γνώσεις του και έχοντας στόχο την καλλιέργεια αξιών, ιστορικής συνείδησης και συνεργατικής αρετής, δύναται επίσης, ανάλογα με την εκπαιδευτική βαθμίδα, να εκμεταλλευτεί το μαθησιακό αντικείμενο με τη δύναμη της Τέχνης (σκίτσα, γελοιογραφίες, θεατρικά μονόπρακτα, στίχοι, συγγραφή ιστορικών δοκιμίων ή άρθρων κ.ά), με σεβασμό στην ιστορικότητα του μαθησιακού αντικειμένου και εμπιστοσύνη στις δυνατότητες των μαθητών του. Η διαθεματικότητα επίσης μπορεί να λειτουργήσει στα πεδία της Κοινωνικής και Πολιτικής Αγωγής, της Κοινωνιολογίας, της Μουσειακής Αγωγής, της Νεοελληνικής Γλώσσας, της Λογοτεχνίας, των Καλλιτεχνικών και των ΤΠΕ.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
9 - 20
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/4157
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Αποθετήρια ΕΚΤ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΕΚΤ (Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Ηγετικές προσωπικότητες Leading personalitiesΗγετικές προσωπικότητες
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Πολεμικά γεγονότα War eventsΠολεμικά γεγονότα
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Πολιτικά και Ιδεολογικά Ζητήματα Political and ideological IssuesΠολιτικά και Ιδεολογικά Ζητήματα
Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών-ΤΠΕ Information & Communication Technologies (ICT)Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών-ΤΠΕ > Πληροφορία InformationΠληροφορία > Επεξεργασία πληροφοριών Information processingΕπεξεργασία πληροφοριών
Πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες Political & Social SciencesΠολιτικές και κοινωνικές επιστήμες
Πολιτικές και κοινωνικές επιστήμες Political & Social SciencesΠολιτικές και κοινωνικές επιστήμες
Εικαστικά Visual Arts EducationΕικαστικά > Σχέδιο και χρώμα Design and ColorΣχέδιο και χρώμα
Νέα Ελληνική Γλώσσα Modern Greek LanguageΝέα Ελληνική Γλώσσα > Θέματα TopicsΘέματα > Ιστορία HistoryΙστορία
Νεοελληνική Λογοτεχνία Modern Greek LiteratureΝεοελληνική Λογοτεχνία > Θέματα TopicsΘέματα > Ιστορία HistoryΙστορία
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
συμπεριφοριστική προσέγγιση > προγραμματισμένη διδασκαλία
γνωστική προσέγγιση > συνεργατική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > αμοιβαία διδασκαλία
εποικοδομητισμός > σωκρατική-μαιευτική διδασκαλία
εποικοδομητισμός > εμπειρική μάθηση
εποικοδομητισμός > έρευνα δράσης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > γνώση > βασισμένος σε γεγονότα
γνωστικός > γνώση > εννοιολογικός
γνωστικός > γνώση > μετα-γνωστικός
γνωστικός > διεργασία > να θυμούνται
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
συναισθηματικός > να οργανώνουν αξίες
συναισθηματικός > να διαμορφώνουν και να ακολουθούν ένα σύστημα αξιών
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΜΠΕΛΣΗΣ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
εκδότης/ες: Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ