Άποψη του Ιλισσου ποταμου τo 1794
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Σχέδιο των περιηγητών J. Stuart και N. Revett που παρουσιάζει τον Ιλισσό ποταμό και τη γέφυρα που οδηγούσε στο Παναθηναϊκό Στάδιο το 1794. Κτηνοτρόφοι βόσκουν κοπάδια αιγοπροβάτων στη γύρω περιοχή που έχει χαμηλή βλάστηση. Ο Ιλισσός, ή Ιλισός, ή Ηιλισός, ή Ειλισσός ποταμός λατρευόταν κατά την αρχαιότητα ως θεός. Πήγαζε από τη δυτική πλευρά του Υμηττού, κυλούσε μπροστά από το λόφο του Αρδηττού και το Παναθηναϊκό Στάδιο και κατέληγε στο Φαληρικό όρμο. Στις παρυφές του Αρδηττού δίπλα στον Ιλισσό οι Αθηναίοι είχαν κτίσει ναό αφιερωμένο στον Πάνα, τον Αχελώο και τις Νύμφες. Μία τρίτοξη γέφυρα, όπως παρουσιάζεται στην εικόνα, κατασκευάστηκε κατά τη ρωμαϊκή εποχή μπροστά από το Παναθηναϊκό Στάδιο ενώνοντας τις δύο όχθες του ποταμού. Η γέφυρα καταστράφηκε από τον Τούρκο διοικητή της Αθήνας Χατζή Αλή Χασεκή, προκειμένου να χρησιμοποιήσει τα δομικά υλικά της στην κατασκευή τείχους. Το 1939 ο Μεταξάς αποφάσισε την κάλυψη της κοίτης του ποταμού Ιλισσού με τη χαρακτηριστική φράση «Θάπτομεν τον Ιλισσόν». Τη θέση του ιερού ποταμού πήραν για τις ανάγκες της οικιστικής ανάπτυξης και των μεταφορών της σύγχρονης Αθήνας οι οδοί Μιχαλακοπούλου, Βασιλέως Κωνσταντίνου και Καλλιρόης. Πολλά ποτάμια έρρεαν στην Αθήνα κατά την αρχαιότητα. Εκτός από τον Ιλισσό, ο Ηριδανός, ο Αλασσώνας, το Λυκόρεμα, ο Κυκλοβόρος, ο Βουρλοπόταμος, ο Βοϊδοπνίχτης ήταν μερικά από αυτά. Σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών, παλαιότερα στην Αθήνα το 80% των νερών της βροχής το απορροφούσε το έδαφος και μόνο το 20% έπεφτε στην θάλασσα. Επιπρόσθετα, ενώ στα τέλη του 19ου αιώνα διέσχιζαν το λεκανοπέδιο 700 χείμαρροι, ποτάμια και ρυάκια, το 1999, ο αριθμός τους ήταν μικρότερος των 70 (κάτω, δηλαδή και από το 10%) και σήμερα δεν υπερβαίνουν τα 50. Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, οι δομημένες επιφάνειες στην Αθήνα κάλυπταν το 25% του λεκανοπεδίου. Το 1975 το 75% καλύφθηκε από δομημένες επιφάνειες και δρόμους, ενώ οι ελεύθεροι χώροι αποτελούσαν μόλις στο 4%. (Πηγές: Τα Νέα, 4/7/2009, Καθημερινή άρθρο Δημ. Λάππα, Φωτογραφικό αρχείο- Δέσποινα Δρεπανιά «Αθήνα μέσα στο χρόνο»).

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Προτείνεται οι μαθητές να περιγράψουν την εικόνα και να υποθέσουν από την ενδυμασία των εικονιζόμενων προσώπων την ιστορική περίοδο από την οποία προέρχεται. Μπορούν να αναφερθούν στη σχέση των κατοίκων της αρχαίας Αθήνας αλλά και της Αθήνας στα τέλη του 18ου αιώνα με τον Ιλισσό ποταμό και στις δραστηριότητές τους. Καθώς ο Ιλισσός ποταμός αποτελούσε ιερό ποτάμι για τους αρχαίους Αθηναίους, είναι δυνατό να αναζητήσουν και άλλα ποτάμια είτε σε άλλες ελληνικές περιοχές (Αλφειός, Ενιπέας, Κηφισός, Ηριδανός, Ίναχος, Αλιάκμονας) είτε σε άλλες χώρες που είχαν ξεχωριστή σημασία για τους κατοίκους των αντίστοιχων περιοχών (Νείλος, Γάγγης, Τίγρης, Ευφράτης, Κίτρινος ποταμός) και να αναφερθούν στις δραστηριότητές τους και στον πολιτισμό που ανέπτυξαν. Οι μαθητές, ιδιαίτερα των μεγαλύτερων ηλικιακών ομάδων, μπορούν να διερευνήσουν πηγές σε τοπικά ιστορικά αρχεία, στη σχολική βιβλιοθήκη, στο διαδίκτυο και να συλλέξουν γραπτές αλλά και προφορικές μαρτυρίες για τυχόν αλλαγές που έχουν ενδεχομένως συμβεί στην περιοχή τους για τις ανάγκες τόσο της οικιστικής ανάπτυξης όσο και της επαύξησης των καλλιεργήσιμων εκτάσεων (απαλλοτριώσεις, «τσιμεντοποίηση», αποξήρανση).


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
9 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/4349
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Θρησκεία ReligionΘρησκεία
Γεωγραφία - Γεωλογία Geography - GeologyΓεωγραφία - Γεωλογία > Φυσικό περιβάλλον Natural environmentΦυσικό περιβάλλον > Υδρόσφαιρα HydrosphereΥδρόσφαιρα
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > άμεση διδασκαλία
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
συναισθηματικός > να ανταποκρίνονται και να συμμετέχουν
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΜΑΡΙΑ ΒΛΑΧΑΚΗ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ