Ένας γερος
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Ποίημα ενός από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της σύγχρονης εποχής, του Κωνσταντίνου Καβάφη (Αλεξάνδρεια, 29 Απριλίου 1863-Αλεξάνδρεια, 29 Απριλίου 1933), με τίτλο «Ένας γέρος», του 1897. Το ποίημα ανήκει στην περίοδο 1896-1904 και στα «Αναγνωρισμένα» ποιήματά του. Είναι γραμμένο σε έξι στροφές και η κάθε στροφή έχει τρεις στίχους. Η ομοιοκαταληξία είναι πλούσια και ομοιοκαταληκτούν οι δύο πρώτοι στίχοι κάθε στροφής και ο τρίτος της μιας στροφής με τον τρίτο της άλλης. Στην πρώτη στροφή, ο γέρος είναι καθισμένος στο βάθος του καφενείου, μόνος με την εφημερίδα του, αναπολεί και θυμάται. Στην τελευταία στροφή, ο ίδιος γέροντας είναι καθισμένος στην ίδια θέση, με την εφημερίδα μπροστά του και κοιμάται. Στις τέσσερις ενδιάμεσες στροφές, ο γέροντας αναλογίζεται τον χρόνο που γλίστρησε τόσο γρήγορα μέσα από τα χέρια του. Συνειδητοποιεί ότι τα γηρατειά συνοδεύονται από περιφρόνηση και μοναξιά και όχι από σεβασμό. Όλοι τον αποφεύγουν και θεωρούν ότι δεν έχουν να πουν κάτι μαζί του. Αναπολεί τις μέρες που ήταν νέος, ωραίος, δυνατός, έξυπνος, με μυαλό και με λόγο. Η ζωή ήταν μπροστά του και πίστευε ότι θα προλάβαινε να την χαρεί, πριν του φύγει. Αλλά ώσπου να το καταλάβει, αυτή πέρασε αστραπιαία και με πίκρα μονολογεί ότι άφησε τις ομορφιές της ζωής να του φύγουν, με την πεποίθηση ότι υπάρχει πάντα χρόνος να υλοποιήσει αυτά που θέλει. Ο χρόνος όμως έφυγε πολύ γρήγορα και τώρα ο γέροντας σκυφτός και μισοκοιμισμένος, επιθυμεί να κάνει πραγματικότητα αυτά που ονειρευόταν, να διεκδικήσει μερίδιο στις χαρές της ζωής, αλλά δεν μπορεί και λυπάται για αυτό. Η ψυχή θέλει αλλά το σώμα δεν μπορεί να ακολουθήσει. Το ποίημα περιλαμβάνεται στο «Ημερολόγιον του Σκόκου», στο τεύχος του έτους 1898. Το εξέδιδε ο ίδιος ο λογοτέχνης, Κωνσταντίνος Σκόκος, από το 1886 έως το 1918 και το χαρακτήριζε ως "Εθνικόν Ημερολόγιον, Χρονογραφικόν, Φιλολογικόν και Γελοιογραφικόν". Τα σημαντικότερα ονόματα της ελληνικής λογοτεχνίας της εποχής εκείνης φιλοξενήθηκαν στις σελίδες του περιοδικού, του οποίου η κυκλοφορία διεκόπη κατά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο λόγω των οικονομικών, πολιτικών και κοινωνικών συνθηκών της εποχής.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Το παρόν μαθησιακό αντικείμενο μπορεί να αξιοποιηθεί κατά τη διδασκαλία του μαθήματος της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, με σκοπό οι μαθητές να γνωρίσουν έναν από τους σπουδαιότερους Έλληνες ποιητές, τον Κωνσταντίνο Καβάφη. Θα προσεγγίσουν ένα ποίημά του που ασχολείται με το θέμα των γηρατειών και της χαμένης νιότης. Οι μαθητές θα συνδέσουν το γήρας με την αναπόληση και τη νοσταλγία, με την οδυνηρή συνειδητοποίηση της απώλειας της νιότης και του χαμένου χρόνου. Οι ηλικιωμένοι κινούνται στο περιθώριο της κοινωνίας, δεν είναι ενεργά μέλη της και για τον λόγο αυτό πολλές φορές θεωρούνται βάρος για τους υπόλοιπους. Στο σημείο αυτό λοιπόν οι μαθητές θα αναρωτηθούν πόσα πράγματα θα μπορούσαν να κερδίσουν από τη συναναστροφή μαζί τους, από τις εμπειρίες και την πείρα τους. Η συσσωρευμένη εμπειρία τους θα μπορούσε να βοηθήσει τους νέους να αντιμετωπίσουν την πραγματικότητα με έναν πιο ουσιαστικό τρόπο. Η μεμψιμοιρία για το παρόν αργότερα θα αποδεχθεί ολέθρια, αν έγινε αιτία να αναλωθεί το άτομο σε άσκοπες και άκαιρες ενέργειες. Η απώλεια του χρόνου και η μετάθεση της υλοποίησης των σχεδίων σε ένα απώτερο μέλλον θα μπορούσε να οδηγήσει σε απογοήτευση και θλίψη. Επιπλέον, οι μαθητές θα γνωρίσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της καβαφικής ποίησης και κυρίως την «καβαφική ειρωνεία» και θα προσπαθήσουν να τα εντοπίσουν στο συγκεκριμένο ποίημα.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
12 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/6575
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν. Πατρών
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν. Πατρών (Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν. Πατρών)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Νεοελληνική Λογοτεχνία Modern Greek LiteratureΝεοελληνική Λογοτεχνία > Συγγραφέας WriterΣυγγραφέας
Νεοελληνική Λογοτεχνία Modern Greek LiteratureΝεοελληνική Λογοτεχνία > Συγγραφέας WriterΣυγγραφέας
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > γνώση > εννοιολογικός
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
συναισθηματικός > να διαμορφώνουν και να ακολουθούν ένα σύστημα αξιών
ψυχοκινητικός > να προσαρμόζονται και να δρουν δημιουργικά
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
δημιουργία πρωτότυπου έργου: Κωνστ. Καβάφης
δημιουργία: Μποζίνη Θεοδώρα
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΘΕΟΔΩΡΑ ΜΠΟΖΙΝΗ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΨΥΧΟΓΥΙΟΥ
συντονιστής / επιστημονικός υπεύθυνος μεταδεδομένων: Ψυχογυιού Ευαγγελία
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν/μιου Πατρών
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη & Κέντρο Πληροφόρησης Παν/μιου Πατρών
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ