Ο Γανυμηδης απο το μνημειο της Στοας των Ειδωλων (Incantadas η Μαγεμενες) στη Θεσσαλονικη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Στο παρόν Μαθησιακό Αντικείμενο εμπλέκονται η ελληνική μυθολογία με το πρόσωπο του Γανυμήδη αλλά και λαΐκοί θρύλοι για τη Στοά των Ειδώλων, όπου εντασσόταν το συγκεκριμένο άγαλμα στη Θεσσαλονίκη. Σύμφωνα,λοιπόν, με τη μυθολογία ο Γανυμήδης, ο "ωραιότερος των θνητών" ήταν πρίγκηπας από την Τροία. Μια μέρα που έβοσκε τα κοπάδια του πατέρα του τον απήγαγε ο Δίας παίρνοντας τη μορφή αετού και τον ανέβασε στον Όλυμπο. Του χάρισε αθανασία και αιώνια νιότη και τον έκανε οινοχόο των θεών. Ως αντάλλαγμα για την αρπαγή του ο πατέρας των θεών χάρισε στον πατέρα του Γανυμήδη ένα ζευγάρι άλογα γοργοπόδαρα σαν τον άνεμο κι ένα χρυσό κλήμα, έργο του Ηφαίστου. Στο εκπληκτικής ακρίβειας σχέδιο του Βρετανού αρχιτέκτονα και ζωγράφου James Stuart (1713-1788) ζωντανεύει ένα από τα ανάγλυφα της Στοάς των Ειδώλων, που αναπαριστά τη σκνηνή της αρπαγής του Γανυμήδη από τον αετό-Δία. Η Στοά των Ειδώλων, ρωμαΐκό έργο του 2ου ή 3ου μ.Χ. αι. βρισκόταν στο κέντρο της Θεσσαλονίκης στο ύψος περίπου της Αρχαίας Αγοράς και δίπλα από τα Λουτρά Παράδεισος. Πρόκειται για συνολικά οχτώ ανάγλυφες μυθολογικές μορφές, που διακοσμούσαν μια κορινθιακή κιονοστοιχία και αναπαριστούσαν τον νεαρό θεό Διόνυσο δίπλα σε έναν πάνθηρα, την Αύρα με το πέπλο της, την Αριάδνη στεφανωμένη με τα φύλλα μιας κληματαριάς, τη Λήδα μαζί με τον κύκνο, μια Μαινάδα που παίζει διπλό φλάουτο, τον Γανυμήδη μαζί με τον Δία μεταμορφωμένο σε αετό, τη φτερωτή Νίκη και έναν Διόσκουρο με μια αναπαράσταση αλόγου στα πόδια του. Είναι προφανές ότι παραπέμπουν στη λατρεία του Διόνυσου, που επέζησε κατά τη ρωμαΐκή εποχή. Για τους Χριστιανούς κατοίκους ήταν "είδωλα", ενώ αργότερα ένας νέος θρύλος συνδέθηκε με τα αγάλματα: Ο λαϊκός αυτός μύθος θέλει τη γέννηση ενός παράνομου έρωτα μεταξύ του Μ.Αλεξάνδρου και της γυναίκας του βασιλιά της Θράκης που φιλοξενούνταν στο παλάτι που υπήρχε εκεί. Ο Θράκας βασιλιάς αντιλαμβάνεται το γεγονός και βάζει να κάνουν μάγια στον Αλέξανδρο.Ο Αλέξανδρος το πληροφορείται, και εκείνο το βράδυ δεν βγαίνει από το δωμάτιο του. Έτσι η βασίλισσα αποφασίζει η ίδια να τον επισκεφθεί. Τα μάγια όμως τη χτυπούν και αυτήν και τη συνοδεία της, με αποτέλεσμα να «μαρμαρώσουν». Είναι οι "Μαγεμένες"της Θεσσαλονίκης ή στα σεφαραδίτικα (από τους Εβραίους κατοίκους της περιοχής) "Les Incantadas". Δυστυχώς στα 1864 ο Γάλλος επιγραφολόγος Emmanuel Miller θα τα αρπάξει και θα τα μεταφέρει στην Γαλλία παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων. Σήμερα τα αγάλματα εκτίθενται στο μουσείο του Λούβρου και είναι γνωστά ως "Καρυάτιδες της Θεσσαλονίκης". Τον Σεπτέμβριο του 2015 η ΔΕΘ στα πλαίσια του εορτασμού των 80 χρόνων της πέτυχε να φέρει αντίγραφα των μυθικών μορφών, τα οποία πρόκειται να εκτεθούν στη Θεσσαλονίκη.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Η εικόνα μπορεί να αξιοποιηθεί διδακτικά μόνη της στο μάθημα της Ιστορίας αποτελώντας αφορμή να αναζητήσουν οι μαθητές και οι μαθήτριες πληροφορίες για τον Γανυμήδη ή για τις μεταμορφώσεις του Δία. Μπορεί, ωστόσο, να συνδυαστεί και με τις εικόνες των υπολοίπων "Μαγεμένων", τις οποίες παρακινούνται τα παιδιά να αναζητήσουν και να (ανα)συνθέσουν. Στο διαδίκτυο υπάρχει αρκετό υλικό (και βίντεο) προς αυτήν την κατεύθυνση. Μπορεί επίσης με μεγαλύτερα παιδιά να διερευνηθεί το θέμα της κλοπής αρχαιοτήτων και να προκληθεί ένας αγώνας επιχειρηματολογίας. Στο μάθημα της Αισθητικής Αγωγής τα παιδιά θα μπορούσαν να αποπειραθούν να κατασκευάσουν κάποιο γλυπτό (με πηλό ή πλαστελίνη) εμπνευσμένο ή όχι από τη Μυθολογία ή στα πλαίσια της Θεατρικής Αγωγής να σχηματίσουν συμπλέγματα με τα σώματά τους χωρισμένα σε ομάδες.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
9 - 20
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΙΣ
Προβολή της εικόνας ή διανομή ενός φωτοαντιγράφου της
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/6934
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Μυθολογία MythologyΜυθολογία > Δωδεκάθεο Twelve OlympiansΔωδεκάθεο
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Τέχνες (Αρχιτεκτονική, Κεραμική, Πλαστική, Ζωγραφι... Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)Τέχνες (Αρχιτεκτονική, Κεραμική, Πλαστική, Ζωγραφι...
Εικαστικά Visual Arts EducationΕικαστικά > Γλυπτική SculptureΓλυπτική
Θεατρική αγωγή Drama/Theater in Education (DiE/TiE)Θεατρική αγωγή > Ιστορία Θεάτρου/Θεατρολογία Drama/Theatre HistoryΙστορία Θεάτρου/Θεατρολογία
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση
γνωστική προσέγγιση > άμεση διδασκαλία
γνωστική προσέγγιση > συνεργατική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > επίλυση προβλήματος
γνωστική προσέγγιση > αμοιβαία διδασκαλία
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > γνώση > βασισμένος σε γεγονότα
γνωστικός > γνώση > διαδικαστικός
γνωστικός > διεργασία > να σκέφτονται κριτικά και δημιουργικά
συναισθηματικός > να ανταποκρίνονται και να συμμετέχουν
συναισθηματικός > να οργανώνουν αξίες
ψυχοκινητικός > να προσαρμόζονται και να δρουν δημιουργικά
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΜΑΡΙΑ ΛΑΖΑΡΙΔΟΥ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΣΤΑΥΡΟΣ ΓΡΟΣΔΟΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ