Η εισοδος του σπηλαιου του Δια στο ορος Ζα στη Ναξο, γκραβουρα του Christopher Wordsworth (1882)
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Πρόκειται για γκραβούρα που απεικονίζει την είσοδο του σπηλαίου του Δία στην κορυφή του όρους Ζα στη Νάξο. Το σχέδιο έχει γίνει από τον Christopher Wordsworth και έχει περιληφθεί σε έκδοσή του με τίτλο: Greece, Pictorial, Descriptive and Historical. Το έτος έκδοσης της εικόνας αναφοράς τοποθετείται στο 1882 αλλά το συγκεκριμένο έργο πρωτοεκδόθηκε το 1840 ενώ ήδη το 1868 είχε φτάσει στην πέμπτη του έκδοση. O Christopher Wordsworth γεννήθηκε το 1807 στο Λονδίνο και έφτασε στη θέση του επισκόπου του Λίνκολν. Σπούδασε μεταξύ άλλων στο περίφημο Trinity College του Cambridge και ήταν βαθύς γνώστης θεολογικών θεμάτων και κλασικής παιδείας. Τα έτη 1832-1833 περιηγήθηκε στην Ελλάδα και ήταν ο πρώτος Άγγλος που έγινε δεκτός από τον βασιλιά Όθωνα. Για την Ελλάδα τα δύο σημαντικά έργα του είναι το: Athens and Attica: Journal of a Residence There (1836) και Greece: Pictorial, Descriptive and Historical (1840). Στο έργο που αναφέρεται το παρόν λήμμα (Greece: Pictorial, Descriptive and Historical) υπάρχουν εμπεριστατωμένες αρχαιολογικές περιγραφές και ακριβείς τοπογραφικά παραστατικές εικόνες πολλές από τις οποίες έχουν παρθεί και από εκδόσεις άλλων περιηγητών. Επιπλέον περιλαμβάνονται παραπομπές και εδάφια από αρχαίους συγγραφείς, καθιστώντας το ιδιαίτερα ελκυστικό για το αναγνωστικό κοινό της εποχής. Η μελετώμενη γκραβούρα απεικονίζει την είσοδο σπηλαίου στην κορυφή του όρους Ζας στην Νάξο το οποίο πέραν της φυσιολατρικής αξίας, έχει ιδιαίτερη θέση στην ελληνική μυθολογία. Σύμφωνα με την παράδοση, μέσα στο σπήλαιο μεταφέρθηκε μετά τη γέννησή του στην Ίδη ο θεός Δίας από τις τροφούς του στην προσπάθεια να τον προφυλάξουν από τον πατέρα του τον Κρόνο. Εκεί έλαβε πρώτη φορά και το ανίκητο όπλο του, τον κεραυνό. Λόγω του Διός (Ζεύς) έχει λάβει το όνομά του το όρος ενώ αυτή η παράδοση φαίνεται και στον Όμηρο ο οποίος αποκαλεί τη νήσο της Νάξου ως "Δία".Επί του σπηλαίου υπάρχει αρχαϊκή επιγραφή που μνημονεύει τον Δία ως προστάτη των προβάτων. Η αναφερόμενη εργασία του Wordsworth είναι μια από τις πολυάριθμες που έχουν εκδοθεί από Ευρωπαίους περιηγητές που επισκέφθηκαν την Ελλάδα τέλη του 18ου - αρχές του 19ου αιώνα. Κίνητρο των επισκέψεων ήταν συνήθως η αναζήτηση του αρχαιοελληνικού ιδεώδους λόγω της αντίληψης ότι ο δυτικοευρωπαϊκός πολιτισμός ήταν η συνέχειά του. Οι επισκέψεις αυτές, οι πληροφορίες που συγκεντρώθηκαν και πολλές φορές δημοσιεύτηκαν, μεταξύ άλλων, βοήθησαν στο να διασωθούν πολύτιμα ιστορικά, γεωγραφικά και λαογραφικά στοιχεία της εποχής και συνεισέφεραν στη δημιουργία θετικού φιλελληνικού κλίματος στην Ευρώπη.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Η γκραβούρα εποχής που απεικονίζει την είσοδο του σπηλαίου του Διός στο όρος Ζα στη Νάξο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εικονιστικός πόρος σε κεφάλαια που αναφέρονται στη ελληνική μυθολογία. Με τον χώρο της μυθολογίας είναι συνδεδεμένο ένα τουλάχιστον συγκεκριμένο επεισόδιο που αφορά τον μυθολογικό κύκλο του δωδεκάθεου. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως τεκμήριο για την επιβίωση στοιχείων από τη λατρεία του δωδεκαθέου στην ελληνική επικράτεια. Στο πλαίσιο διαθεματικής εργασίας μπορούν να αναζητηθούν ανάλογα στοιχεία στην υπόλοιπη Ελλάδα και να τεκμηριωθεί η εθιμική-θρησκευτική ενότητα στον ελληνικό χώρο κατά τα αρχαία χρόνια. Σε δεύτερο στάδιο, η εικόνα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εικονιστικός πόρος στην τοπική ιστορία της Νάξου με τον οποίο αποδεικνύεται η αδιάλειπτη εποίκισή της και η ένταξή της στον ευρύτερο ελληνικό λατρευτικό χώρο. Θα μπορούσε να εκπονηθεί συνεργατική μελέτη με θέμα τη συγκέντρωση ανάλογων τοποθεσιών και τοπωνυμίων της νήσου που σχετίζονται με την αρχαιοελληνική θρησκεία και ευρύτερη εποχή. Η γκραβούρα που απεικονίζει το σπήλαιο του Διός στο όρος Ζας στη Νάξο, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εικονιστικός πόρος στη μελέτη του έργου των Ευρωπαίων περιηγητών στην Ελλάδα και ιδιαίτερα του Christofer Wordsworth. Ο Wordsworth όπως φαίνεται από τις περιγραφές του διέθετε κλασική παιδεία, μάλλον έτρεφε συμπάθεια προς την Ελλάδα στη μελέτη της οποίας είχε αφιερώσει δύο από τα έργα του και για διερεύνηση εκτενέστερη, είναι ένα αντιπροσωπευτικό παράδειγμα μορφωμένου περιηγητή εποχής από τους δεκάδες που επισκέπτονταν την Ελλάδα εκείνη την εποχή. Το έργο τους μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως πηγή ιστορικής και λαογραφικής πληροφορίας για να συμπληρωθούν μαθήματα των σχολικών εγχειριδίων. To συγκεκριμένο λήμμα και η γνώση του περιηγητή για το νησί της Νάξου, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να αποδείξει το υψηλό επίπεδο αρχαιογνωσίας των περιηγητών καθώς και την γοητεία που τους ασκούσε ο αρχαίος ελληνικός πολιτισμός. Επειδή το πεδίο είναι ιδιαίτερα εκτενές, ως έργο αναφοράς προτείνουμε την τετράτομη εργασία του Κυριάκου Σιμόπουλου: Ξένοι Περιηγητές στην Ελλάδα. Με υποχρεωτικά διαθεματική προσέγγιση θεωρούμε σκόπιμο να μελετηθούν: η ποιότητα των κειμένων και η ακρίβεια των πληροφοριών των περιηγητών, η ακρίβεια των σχεδιαγραμμάτων και των τοπογραφικών καταγραφών αλλά και η διαδικασία και η τεχνική ποιότητα των εκδόσεων, δεδομένων των τεχνικών μέσων της εποχής. Οι ποικίλες πληροφορίες που περιέχουν μπορούν να έχουν χρήση ως πόρος πέραν από την ιστορία, στο σύνολο των ανθρωπιστικών μαθημάτων.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
6 - 15
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/6975
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Μυθολογία MythologyΜυθολογία > Δωδεκάθεο Twelve OlympiansΔωδεκάθεο
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Τέχνες, Γράμματα και Πολιτισμός Arts, Letters and CultureΤέχνες, Γράμματα και Πολιτισμός
Ιστορία HistoryΙστορία > Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) Newer and Modern History (19th-20th century)Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία (19ος-20ός αι.) > Τέχνες, Γράμματα και Πολιτισμός Arts, Letters and CultureΤέχνες, Γράμματα και Πολιτισμός
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > συνεργατική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
εποικοδομητισμός > έρευνα δράσης
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > γνώση > εννοιολογικός
γνωστικός > διεργασία > να θυμούνται
γνωστικός > διεργασία > να κατανοούν
συναισθηματικός > να ανταποκρίνονται και να συμμετέχουν
ψυχοκινητικός > να δρουν με αυτοπεποίθηση με βάση οδηγίες
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΚΑΡΝΑΒΑΣ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΙΩΑΝΝΗΣ ΛΑΖΑΡΙΔΗΣ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ