Στο συγκεκριμένο μαθησιακό αντικείμενο παρουσιάζεται η εικόνα (1909) από ένα πρωτότυπο ειλητάριο, δηλαδή μια χειρόγραφη επιμήκης μεμβράνη (περγαμηνή) που τυλιγόταν γύρω από μικρό κυλινδρικό ξύλο. Αυτό το ειλητάριο είναι επικολλημένο σε χαρτί, φυλάσσεται στο αρχείο της Μονής του Αγίου Ιωάννου Θεολόγου, στην Πάτμο (αρ. 70), και περιλαμβάνει πολλές συντομογραφίες. Είχε τυπωθεί σε βομβύκινο χαρτί, δηλαδή το χαρτί ανατολικού τύπου, το οποίο ήταν υλικό και πιο ανθεκτικό και πολύ φθηνότερο από τους παπύρους που αντικατέστησε. Το χρώμα της μελάνης του είναι καστανό, διατηρείται σε καλή κατάσταση, είναι σητόβρωτο σε μερικά σημεία, ιδιαίτερα στο άνω τμήμα και έχει κηλίδες από την υγρασία. Το περιεχόμενό του αφορά τη διαδικασία καταμέτρησης των εμπορικών πλοίων, την νηολόγηση και την φορολογία τους κατά τα βυζαντινά χρόνια.