Η ανάγνωση ιστορικών πηγών για τη διάκριση όψεων της κοινωνικής ιστορίας του ελληνικού κράτους κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, με την αξιοποίηση πρωτογενούς ιστορικού υλικού, αποτελεί αυτόνομο μαθησιακό αντικείμενο, το οποίο προσομοιώνει τον τρόπο εργασίας των ιστορικών στο πλαίσιο της γνωστικής μαθητείας. Η διάκριση των επιμέρους ιστορικών αντικειμένων και θεμάτων παρέχει τη δυνατότητα διεύρυνσης της ιστορικής γνώσης σε όλες τις δυνατές εκφάνσεις της ανθρώπινης ζωής και αναδεικνύει την πολυπλοκότητα του ιστορικού παρελθόντος. Προς αυτή την κατεύθυνση, η χρήση των ιστορικών πηγών ποικίλων θεμάτων στη σχολική τάξη, με την αξιοποίηση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μελέτης, επιτρέπει την άμεση συμμετοχή των μαθητών σε διαδικασίες διερευνητικής μάθησης και οικοδόμησης της ιστορικής γνώσης. Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να μελετήσουν πηγές διαφορετικών ιστορικών θεμάτων, να γνωρίσουν στοιχεία για πολιτικά, κοινωνικά, οικονομικά και πολιτισμικά γεγονότα και φαινόμενα του 19ου αιώνα και να διακρίνουν τις πηγές της κοινωνικής ιστορίας. Στη συνέχεια, έχουν τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τις πηγές για την κοινωνική ζωή των Ελλήνων κατά τη διάρκεια του 19ου αιώνα, να διακρίνουν τα επιμέρους θεματικά πεδία της κοινωνικής ιστορίας τα οποία αναδεικνύονται, να σημειώσουν τις ιστορικές πληροφορίες που παρέχουν και να προχωρήσουν στην καταγραφή άλλων θεματικών πεδίων, στα οποία δεν αναφέρεται το παρεχόμενο ιστορικό υλικό.