Η ανάγνωση ιστορικών πηγών για την πόλη - κράτος κατά την αρχαιότητα, με την αξιοποίηση δευτερογενών ιστοριογραφικών κειμένων, αποτελεί αυτόνομο μαθησιακό αντικείμενο, το οποίο προσομοιώνει τον τρόπο εργασίας των ιστορικών στο πλαίσιο της γνωστικής μαθητείας. Η χρήση και η αξιοποίηση των ιστορικών πηγών αποτελούν προτεραιότητα των ιστορικών στην προσπάθειά τους να προσεγγίσουν το παρελθόν και να το καταστήσουν ιστορικό. Στην ίδια κατεύθυνση, η χρήση των ιστορικών πηγών στη σχολική τάξη, με την αξιοποίηση συγκεκριμένων δραστηριοτήτων μελέτης, επιτρέπει την άμεση συμμετοχή των μαθητών σε διαδικασίες διερεύνησης και οικοδόμησης της ιστορικής γνώσης. Οι μαθητές έχουν τη δυνατότητα να γνωρίσουν στοιχεία για την πόλη - κράτος, να διακρίνουν επιμέρους χαρακτηριστικά γνωρίσματα και λειτουργίες, να αποσαφηνίσουν την έννοια της πόλης - κράτους μεταξύ άλλων συναφών σύγχρονων όρων, να εμπλακούν με την πολυπλοκότητα του ιστορικού παρελθόντος και να διαμορφώσουν την προσωπική τους ιστορική αφήγηση. Η διαδικασία ανατροφοδότησης επιτρέπει την εκ νέου διαμόρφωση των απαντήσεων με τις αλλαγές που κρίνονται απαραίτητες, με την ενεργό εμπλοκή τόσο των μαθητών όσο και του εκπαιδευτικού.