Μνημειο του Φιλοππαπου στην Αθηνα
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ   
 
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ  
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Το μνημείο του Φιλοπάππου που χρονολογείται στο 114-116 μ.Χ. κτίσθηκε από τους Αθηναίους προς τιμή του μεγάλου ευεργέτη της πόλης των Αθηνών, εξορίστου ηγεμόνα της Κομμαγηνής, Ιουλίου Αντιόχου Φιλoπάππου, που εγκαταστάθηκε στην Αθήνα και έγινε Αθηναίος πολίτης αναλαμβάνοντας δημόσια και θρησκευτικά αξιώματα. Σύμφωνα με τον Παυσανία το μνημείο κτίσθηκε στην ίδια θέση όπου παλαιότερα είχε ταφεί ο Μουσαίος. Το μνημείο, διαστάσεων 9.80 Χ 9.30 μ., περιλάμβανε τον ταφικό θάλαμο και είναι κτισμένο από λευκό πεντελικό μάρμαρο σε βάθρο ύψους 3, 08 μ. από πωρόλιθο επενδυμένο με πλάκες υμήττειου μαρμάρου. Η βόρεια πλευρά που είναι ορατή από την Ακρόπολη ήταν η πρόσοψη του μνημείου και είχε πλούσιο αρχιτεκτονικό διάκοσμο.
Το 1957 σε αρχαιολογική έρευνα του μνημείου με παράλληλη ανασκαφή του χώρου από τον αρχιτέκτονα αρχαιολόγο Ιωάννη Τραυλό διαπιστώθηκε πως το μνημείο αυτό έφερε νεκρικό θάλαμο ύψους 9 μέτρων και εμβαδού 7Χ5 μέτρων. Η είσοδος στο θάλαμο αυτόν γινόταν από κλίμακα (σκάλα) της νοτιοδυτικής πλευράς του μνημείου, και απέναντι από την είσοδό του υπήρχε η σαρκοφάγος του Φιλοππάπου. Συνεπώς το μνημείο αυτό είχε τον χαρακτήρα Μαυσωλείου και όχι απλού μνημείου όπως καθιερώθηκε να λέγεται. Από τις τέσσερις πλευρές του Μαυσωλείου αυτού σώζεται σήμερα μόνο η βορειοανατολική, στην εξωτερική πλευρά της οποίας φέρεται φιλοτεχνημένη ανάγλυφα μια από τις σημαντικότερες στιγμές της ζωής του Φιλοπάππου, που ενταφιάσθηκε σ΄ αυτό, και που ήταν η ανακήρυξή του ως Ρωμαίος Ύπατος στις αρχές του 2ου αιώνα μ.Χ.
Το μνημείο σωζόταν μέχρι τα μέσα του 15ου αιώνα, όταν ο Κυριακός ο εξ Αγκώνος αντέγραψε τις πέντε επιγραφές της πρόσοψης. Οι τρεις που είναι χαραγμένες κάτω από τα αγάλματα, δίνουν τα ονόματα των απεικονιζόμενων προσώπων. Η κεντρική μορφή ήταν ο Φιλόπαππος, γιος του Επιφάνους, αριστερά ο Αντίοχος, γιος του βασιλέα Ιουλίου Αντιόχου Φιλoπάππου, και δεξιά ο βασιλιάς Σέλευκος Νικάτωρ, γιος του Αντιόχου. Ανασκαφές στην περιοχή του μνημείου πραγματοποιήθηκαν το 1898 και τον επόμενο χρόνο έγιναν εργασίες συντήρησης. Το 1940 πραγματοποιήθηκε συμπληρωματική διερευνητική ανασκαφή από τους Η. Α. Thompson και Ι. Τραυλό. Σύμφωνα με νεώτερες έρευνες διαπιστώθηκε ότι αρχιτεκτονικά μέλη από την ανωδομή του μνημείου χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή του Μιναρέ στον Παρθενώνα.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ
Κατά την διδασκαλία της ελληνιστικής και ρωμαϊκής περιόδου είναι καλό να ξεκινάμε με αφόρμηση την αρχαιολογία: μνημεία και έργα τέχνης που παραπέμπουν στα γεγονότα. Με τον τρόπο αυτό, η δύσκολη αυτή ιστορική περίοδος γίνεται ελκυστικότερη για τους μαθητές, ειδικά για τους νεότερους μαθητές του δημοτικού σχολείου και του γυμνασίου. Καλό είναι, επίσης, η διδασκαλία της αρχαιότητας να γίνεται με βάση τα μνημεία που είναι οικεία στους μικρούς μαθητές και συχνά συνδέονται με το πολιτισμικό του περιβάλλον, τον οικείο του χώρο, την τοπική του ιστορία. Το μνημείο του Φιλοππάπου είναι γνωστό σε όλους τους μαθητές που κατοικούν στην Αττική, συχνά αποτελεί τόπο περιπάτου και ψυχαγωγικών εξορμήσεων. Μπορεί, λοιπόν, να αποτελέσει ένα ελκυστικό μέσον για την ιστορική αφήγηση όλης της ελληνιστικής και ρωμαϊκής περιόδου, από το κρατίδιο της Κομμαγηνής μέχρι τον θεσμό της Υπατείας και την ρωμαϊκή περίοδο της Αθήνας. Με βάση το μνημείο αυτό, καθώς και τα μημεία του ευρύτερου αρχαιολογικού περιπάτου γύρω από την Ακρόπολη (Ηρώδειο, Ρωμαική Αγορά, κλπ) είναι δυνατόν να ανασυσταθεί η ελληνορωμαϊκή περίοδος κομμάτι-κομμάτι. Η ομαδοσυνεργατική και η διερευνητική μέθοδος είναι οι καταλληλότερες για αυτήν την προσέγγιση. Το μάθημα μπορεί να γίνει διαθεματικό εάν ζητηθεί από τους μαθητές να αναπαράγουν μνημεία ή λεπτομέρειές τους με σχέδιο, ζωγραφική, φωτογραφία, κολάζ, κλπ. Παράλληλα μπορούν να γίνουν αναγνώσεις κειμένων (αρχαίας ή νεοελληνικής γραμματείας) που κάνουν αναφορά στα παραπάνω μνημεία και τα πρόσωπα ή την γεωγραφία τους.


ΣΤΟΧΕΥΟΜΕΝΟ ΚΟΙΝΟ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΒΑΘΜΙΔΑ
ΤΥΠΙΚΟ ΕΥΡΟΣ ΗΛΙΚΙΑΣ
12 - 18
ΣΕ ΠΟΙΟΝ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ
ΤΕΧΝΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΑΡΤΕΛΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΕΛΙΔΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ ΣΤΟΝ ΠΑΡΟΧΟ
ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΤΙΚΟ
8526/786
ΑΛΛΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικ. Λασκαρίδη
ΑΠΟΘΕΤΗΡΙΟ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
Φωτόδεντρο Πολιτισμός
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
Ίδρυμα Αικατερίνης Λασκαρίδη (Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη)
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
ΙΕΠ (ΦΩΤΟΔΕΝΤΡΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ-ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΑ (ΙΕΠ))
ΚΑΤΗΓΟΡΙΟΠΟΙΗΣΗ
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΟΥ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΠΕΡΙΟΧΗ
Ιστορία HistoryΙστορία > Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) Ancient times (1100 B.C. - 4th century A.D.)Αρχαιότητα (1100 π.Χ.- 4ος μ.Χ. αι.) > Τέχνες (Αρχιτεκτονική, Κεραμική, Πλαστική, Ζωγραφι... Arts (Architecture, Ceramic Art, Plastic Art, Painting)Τέχνες (Αρχιτεκτονική, Κεραμική, Πλαστική, Ζωγραφι...
ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
γνωστική προσέγγιση > άμεση διδασκαλία
γνωστική προσέγγιση > συνεργατική μάθηση
γνωστική προσέγγιση > διερευνητική μάθηση
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
γνωστικός > γνώση
γνωστικός > γνώση > βασισμένος σε γεγονότα
γνωστικός > γνώση > εννοιολογικός
γνωστικός > γνώση > διαδικαστικός
γνωστικός > γνώση > μετα-γνωστικός
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ & ΣΥΝΕΙΣΦΟΡΑ
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ
υπεύθυνος / συντονιστής υποέργου: Δρ. Θεοδόσιος Τσαπέλας
ΣΥΝΤΕΛΕΣΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ / ΕΠΙΜΕΛΕΙΑΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
μεταδεδομένα: ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΤΖΑΜΟΥ
επιμέλεια / επικύρωση μεταδεδομένων: ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ
ΔΙΑΘΕΣΗ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟΥ / ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
χορηγός άδειας χρήσης: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
εκδότης/ες: Βιβλιοθήκη Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη
χορηγός άδειας χρήσης μεταδεδομένων: ΙΕΠ
εκδότης/ες μεταδεδομένων: ΙΤΥΕ, ΙΕΠ
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ
ΠΛΑΙΣΙΟ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ & ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΜΕΤΑΔΕΔΟΜΕΝΩΝ
έργο / πράξη:
υποέργο:
ΣΦΡΑΓΙΔΕΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ  
seal image metadata seal image
ΑΔΕΙΑ ΧΡΗΣΗΣ