Η πύλη της Αρχηγέτιδος Αθηνάς στη δυτική πλευρά της Ρωμαϊκής Αγοράς. Μνημειώδης είσοδος με τέσσερις δωρικούς κίονες και αέτωμα από πεντελικό μάρμαρο. Κατασκευάσθηκε από τις δωρεές του Ιουλίου Καίσαρα και του Αυγούστου και αφιερώθηκε από τον Δήμο των Αθηναίων στην Αθηνά Αρχηγέτιδα (11 π.Χ.).Η Ρωμαϊκή Αγορά είναι αρχαιολογικός χώρος στο κέντρο της Αθήνας. Ήταν η κεντρική αγορά στην αρχαία Αθήνα στους Ρωμαϊκούς χρόνους. Εδώ γινόνταν το εμπόριο και οι συναθροίσει.Οι Ρωμαίοι επέλεξαν τον 1ο αιώνα π.Χ. μεταξύ 19 και 11 π.Χ. για να χτίσουν τη Ρωμαϊκή αγορά στη συγκεκριμένη τοποθεσία, ακριβώς επειδή βρίσκεται σε ένα στρατηγικό σημείο ανάμεσα στην Ακρόπολη, το σημαντικότερο θρησκευτικό και συμβολικό χώρο της πόλης και την αρχαία αγορά, το κέντρο της εμπορικής και πολιτικής ζωής της εποχής. Η Ρωμαϊκή αγορά δημιουργήθηκε ως συνέχεια της αρχαίας αγοράς, προκειμένου να ικανοποιήσει τις ανάγκες της καθημερινής ζωής της πόλης. Η αρχαία αγορά συνδέθηκε με τη Ρωμαϊκή αγορά μέσα από ένα δρόμο. Όταν η Ρωμαϊκή αγορά ολοκληρώθηκε, ο δρόμος αυτός ήταν διακοσμημένος με μια Ιωνική στοά. Η αγάπη των Ρωμαίων για την πολυτέλεια και την σπατάλη χαρακτηρίζει άλλωστε πολλά από τα έργα τους. Η αγορά ήταν ένα μεγάλο τετράγωνο αίθριο που περιβαλλόταν από κίονες Ιωνικού ρυθμού. Από τη μία πλευρά της Αγοράς, την ανατολική, υπήρχαν διάφορα καταστήματα. Η πύλη που υπάρχει ακόμα και σήμερα είναι το εξωτερικό μέρος της πύλης που ονομάζεται Πρόπυλο. Αυτή η πύλη είναι γνωστή ως πύλη της Αρχηγέτιδος Αθηνάς. Με αυτό το όνομα αναφέρεται σε διάφορες επιγραφές, επειδή ήταν αφιερωμένο στη θεά Αθηνά από το δήμο της Αθήνας. Η αγορά κατασκευάστηκε με τη χρηματοδότηση του Καίσαρα Οκταβιανού Αυγούστου, κάτι που είναι γνωστό από μια άλλη επιγραφή που βρέθηκε στο Πρόπυλο. Κατά την διάρκεια της βασιλείας του αυτοκράτορα Αδριανού (2ος αιώνας μ.Χ.), επεκτάθηκε και προστέθηκε μια επιγραφή στην πύλη η οποία και καθόριζε τις φορολογικές υποχρεώσεις των εμπόρων λαδιού. Κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η πύλη της Αθηνάς Αρχηγέτιδος, ονομάστηκε πύλη του παζαριού, καθώς την εποχή εκείνη ο χώρος χρησιμοποιήθηκε ως παζάρι σιταριού. Τέλος ανακαλύφθηκε ξανά τον 20ό αιώνα και ανασκάφτηκε από τους αρχαιολόγους.