Σκεπτικό του σεναρίου / Αιτιολόγηση των επιλογών

Το συγκεκριμένο θέμα επιλέχθηκε για την διεύρυνση των πολιτιστικών οριζόντων των μαθητών αναφορικά με άλλους πολιτισμούς και την γνωριμία με το διαφορετικό. Η γνωριμία με διαφορετικούς πολιτισμούς θα κεντρίσει το ενδιαφέρον στους μαθητές και θα βοηθήσει στην αποδοχή της διαφορετικότητας και την πολύπλευρη θεώρηση του κόσμου. Οι πιθανές δυσκολίες που μπορεί να αντιμετωπίσουν τα παιδιά είναι η έλλειψη σοβαρότητας και η έλλειψη βασικών γνώσεων (εμπειρικών κυρίως). Μετά το πέρας του διδακτικού σεναρίου τα παιδιά θα έχουν διευρύνει τους πολιτιστικούς τους ορίζοντες και θα έχουν γνωρίσει μια διαφορετική μεριά του κόσμου.

Πρωτοτυπία – Καινοτομία

Το σενάριο έχει σχεδιαστεί πάνω στην ιδέα της διεύρυνσης των οριζόντων, την γνωριμία με άλλους κόσμους και την εισαγωγή στην διαφορετικότητα και την αποδοχή της. Καινοτομία και πρωτοτυπία στο σενάριο που δημιουργείται θα υπάρξει ως προς την προσέγγιση, στην οποία θα εισαχθούν νέα μέσα και τεχνικές διδασκαλίας αλλά και στους στόχους και το περιεχόμενο, όπου θα διευρυνθούν παραπέρα απ’ όσα ορίζει το ΑΠΣ και το βιβλίο.

Προστιθέμενη αξία

Για το εκπαιδευτικό σενάριο αυτό, οι μαθητές θα πρέπει να ξεφύγουν από τα συνηθισμένα μέσα και να επεκτείνουν τους ορίζοντές τους με τη βοήθεια άλλων μέσων όπως είναι π.χ. οι εγκυκλοπαίδειες στο διαδίκτυο και γενικότερα η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, η μέθοδος project, η βιωματική μέθοδος κ.α.

Γνωστικά – διδακτικά προβλήματα

Προβλήματα τα οποία μπορούν να προκύψουν κατά τη διδασκαλία αυτού του σεναρίου αφορούν σε παρανοήσεις/έλλειψη γνώσεων των μαθητών σχετικά με τον Ασιατικό πολιτισμό, ενώ και η έλλειψη ενδιαφέροντος (η οποία μπορεί να διορθωθεί) μπορεί να αποτελέσει επίσης πρόβλημα στη διδακτική διαδικασία.

Παιδαγωγική προσέγγιση και στρατηγικές Παιδαγωγική προσέγγιση

Για το σενάριο αυτό θα χρησιμοποιηθεί πληθώρα προσεγγίσεων, οι οποίες είναι: η διερευνητική, η συνεργατική, η βιωματική και η εποικοδομητική.

Διδακτικό μοντέλο

Η θεωρία μάθησης στην οποία βασίζεται το σενάριο είναι ο εποικοδομητισμός και η εισαγωγή νέων γνώσεων.

Διδακτικές στρατηγικές / τεχνικές

Οι στρατηγικές που θα χρησιμοποιηθούν είναι η βιωματική και η διερευνητική, ενώ θα χρησιμοποιηθούν διάφορες τεχνικές, όπως είναι η διάλεξη, η συζήτηση, ο καταιγισμός ιδεών, οι ομάδες εργασίας και ο εννοιολογικός χάρτης.

Στοχευόμενο κοινό (ομάδα-στόχος ή σε ποιους απευθύνεται) Βαθμίδα Εκπαίδευσης

δημοτικό, γυμνάσιο

Τάξη

ΣΤ' Δημοτικού, Α' Γυμνασίου, Β' Γυμνασίου, Γ' Γυμνασίου

Ηλικιακή ομάδα

Από 12   Έως 15

Γλώσσα στοχευόμενου κοινού

ελληνικά

Εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης σεναρίου (διάρκεια)

μεσαία διάρκεια: από 4 ώρες έως 1 μήνα

Έναρξη διδασκαλίας και γνώσεων ≃ 2 ώρες

Μέθοδος project ≃ 3 ώρες

Αξιολόγηση ≃ 1 ώρα

Χώρος υλοποίησης

Αίθουσα / Εργαστήριο υπολογιστών / Ατομική προεργασία σπίτι για πληροφορίες (ανεστραμμένη διδασκαλία)

Ενορχήστρωση τάξης Οργάνωση τάξης / διδασκαλίας

Η αρχή της διδασκαλίας θα γίνει μέσω της εισήγησης στους μαθητές νέων εννοιών και γνώσεων, απαραίτητων για τη συνέχεια του σεναρίου. Στη συνέχεια θα χρησιμοποιηθούν φύλλα εργασίας για να διαπιστωθεί η κατανόηση ενώ μετέπειτα θα γίνει μεταφορά στην αίθουσα υπολογιστών οπού τα παιδιά θα συνεργαστούν ομαδικά για το αποτέλεσμα. Τέλος, η φάση της αξιολόγησης θα γίνει με ερωτοαπαντήσεις και φύλλα εργασίας.

Ρόλοι μαθητών & εκπαιδευτικών

Οι μαθητές θα λειτουργήσουν τόσο ατομικά όσο και ομαδικά σε αυτή την εργασία. Θα έχουν το ρόλο του δέκτη γνώσεων, του ερευνητή της γνώσης αλλά και του πομπού, όταν θα παρουσιάζουν τα αποτελέσματά τους σε άλλους. Στον αντίποδα, ο δάσκαλος θα λειτουργήσει ως οδηγός, ως ενθαρρυντής, ως σύμβουλος, ως ερευνητής και ως αξιολογητής.

Απαιτήσεις εφαρμογής σεναρίου Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών

Καμία απαιτούμενη γνώση, ανάγκη εξοικείωσης με την εύρεση πληροφοριών στο διαδίκτυο και την χρήση προγράμματος παρουσιάσεων για μορφή project.

Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία

Φύλλα εργασίας, υπολογιστές

Απαιτούμενη υλικοτεχνική υποδομή

Διαδραστικός πίνακας, υπολογιστές

Απαιτούμενη προετοιμασία

Από τη σκοπιά του εκπαιδευτικού, η προετοιμασία αφορά στην ετοιμασία του γνωστικού υλικού και του φύλλου εργασιών, καθώς και των αιθουσών υπολογιστών που θα επισκεφτούν τα παιδία. Αντίθετα, οι μαθητές θα πρέπει να προετοιμάσουν, όταν θα έρθει η στιγμή, πληροφορίες από το διαδίκτυο για να προσκομίσουν στη τάξη.

Διδακτικοί στόχοι Γενικός/οί στόχος/οι

Γενικός στόχος του σεναρίου αυτού είναι τα παιδιά να γνωρίσουν τον πολιτισμό και τη μορφολογία της ηπείρου της Ασίας και να αποκτήσουν αναθεωρημένη θετική στάση απέναντι σε άλλους λαούς.

Ταξινομία διδακτικών στόχων

Η ταξινομία διδακτικών στόχων που θα χρησιμοποιηθεί είναι η αναθεωρημένη του Bloom.

Διατύπωση διδακτικών στόχων

Σύμφωνα με το ΑΠΣ της Γεωγραφίας ΣΤ' Δημοτικού, οι στόχοι είναι οι εξής:

Να αναγνωρίζουν και να περιγράφουν το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον της ηπείρου με τη βοήθεια κατάλληλου εποπτικού υλικού.

Να καταγράφουν και να αξιοποιούν πληροφορίες για τους λαούς της ηπείρου και τα πολιτιστικά τους χαρακτηριστικά ( γλώσσες, θρησκείες).

Να αποκτούν θετική στάση απέναντι στους άλλους λαούς, να εκτιμούν τη σημασία που έχει η συνεργασία των λαών και να εκτιμούν τα ανθρωπιστικά και δημοκρατικά ιδεώδη.

Ειδικοί διδακτικοί στόχοι (κατά Bloom) Ως προς γνωστικό τομέα

Τα παιδία με το εκπαιδευτικό σενάριο αναμένεται να μπορούν:

- Να ονομάζουν τα κράτη της Ασίας, το κλίμα, την ζώνη και τα βασικά στοιχεία του διαμελισμού της ηπείρου

- Να προσδιορίζουν τα μέρη στα οποία χωρίζεται η Ασία

- Να ταξινομούν τις χώρες της Ασίας με βάση τον πληθυσμό

- Να γνωρίζουν τον κατακόρυφο και οριζόντιο διαμελισμό της Ασίας

- Να κατανοούν και να συγκρίνουν τις διαφορές της Ασίας με την Ευρώπη σε γεωμορφολογικά και πολιτισμικά στοιχεία

- Να σκιαγραφούν το προφίλ της ηπείρου, με την αναφορά σε ποτάμια, βουνά και άλλα γεωμορφολογικά στοιχεία

- Να διαπιστώνουν την σημασία της αποδοχής της διαφορετικότητας

- Να διαπιστώνουν τον διαφορετικό τρόπο ζωής των κρατών της Ασίας

- Να δημιουργουν εργασίες για διαφορετικά μέρη της Ασίας.

Ως προς συναισθηματικό τομέα

Τα παιδία με το εκπαιδευτικό σενάριο αναμένεται να μπορούν:

- Να εργαστούν ομαδίκα για την δημιουργία project

- Να εργαστούν ατομικά για αναζήτηση πληροφοριών

- Να ευαισθητοποιηθούν ως πρός τη διαφορετικότητα και την αποδοχή της.

Ως προς ψυχοκινητικό τομέα

Τα παιδία με το εκπαιδευτικό σενάριο αναμένεται να μπορούν:

- Να συγκεντρώνουν πληροφορίες για την επίλυση εργασιών

- Να προετοιμάζουν από το σπίτι πληροφορίες για το θέμα

- Να αναθεωρούν τις στάσεις τους στο θέμα της διαφορετικότητας

- Να οικοδομούν την γνώση πάνω στην ήπειρο της Ασίας.

Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα Γνώσεις

Οι μαθητές αναμένεται να αποκτήσουν γνώσεις σχετικά με τη γεωμορφολογική και πολιτισμική δομή της ηπείρου της Ασίας, καθώς και γενικότερα στοιχεία για τον τρόπο ζωής.

Δεξιότητες

Οι μαθητές θα αποκτήσουν δεξιότητες σχετικά με την εξεύρεση πληροφοριών και τη χρήση προγραμμάτων παρουσίασης.

Στάσεις, συμπεριφορές, αξίες

Οι μαθητές αναμένεται να καλλιεργήσουν διαφορετικές στάσεις μπροστά στο διαφορετικό, θετικές στάσεις, χρήσιμες για τη συνέχεια της ζωής τους, καθώς και την αξία της αποδοχής της διαφορετικότητας. Τέλος οι μαθητές θα μάθουν να συνεργάζονται αρμονικά και αποτελεσματικά.

Σχέση / Σύνδεση με Προγράμματα Σπουδών

Το εκπαιδευτικό σενάριο σχετίζεται και πραγματώνει τους στόχους που παρουσιάζονται στο ΑΠΣ της Γεωγραφίας για το συγκεκριμένο κεφάλαιο, ενώ για την υλοποίηση του θα χρησιμοποιηθούν προτεινόμενες δραστηριότητες από το ΑΠΣ.

Σύνδεση με άλλα ΑΠΣ

Γλώσσα: Ενότητες 1 & 6

Αγγλικά: Unit 1

Εκτίμηση μαθησιακών ή άλλων δυσκολιών των μαθητών

Εκτιμώμενες δυσκολίες των μαθητών μπορεί να αποτελούν η δυσκολία εξεύρεσης πληροφοριών σχετικά με την Ασία αλλα και η δυσκολία συσχέτισης πραγμάτων διαφορετικών από αυτό που ζούν.

Παιδαγωγική προσέγγιση και στρατηγικές

Για το σενάριο αυτό θα χρησιμοποιηθεί πληθώρα προσεγγίσεων, οι οποίες είναι: η διερευνητική, η συνεργατική, η βιωματική και η εποικοδομητική. Οι στρατηγικές που θα χρησιμοποιηθούν είναι η βιωματική και η διερευνητική, ενώ θα χρησιμοποιηθούν διάφορες τεχνικές, όπως είναι η διάλεξη, η συζήτηση, ο καταιγισμός ιδεών, οι ομάδες εργασίας και ο εννοιολογικός χάρτης.

Εκπαιδευτικοί πόροι

Οι εκπαιδευτικοί πόροι που θα χρησιμοποιηθούν αποτελούνται από τα βιβλία του μαθήματος και άλλων μαθημάτων, από κανονικές και ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες (π.χ. Wikipedia), από άλλες σελίδες που θα χρησιμεύσουν ως πηγές αλλά και ψηφιακοι εκπαιδευτικοί πόροι και λογισμικό όπως είναι το Φωτόδεντρο, ο Αίσωπος κ.α. Τέλος θα χρησιμοποιηθούν προγράμματα παρουσιάσεων και προγράμματα δημιουργίας εννοιολογικού χάρτη.

Φύλλα εργασίας

Κατα τη διάρκεια του σεναρίου θα δωθούν στα παιδιά φύλλα εργασίας για τη κατανόηση και την αξιολόγηση των γνώσεων που δώθηκαν. Σε αυτα τα φύλλα εργασίας θα αναγράφονται ερωτήσεις σχετικά με όσα διδάχθηκαν προηγουμένως αλλά και ερωτήσεις κρίσεως σχετικά με πιο γενικά θέματα πάνω σε όσα διδάχθηκαν. Επιπλέον, προβλέπεται να δοθούν φύλλα εργασίας που θα σχετίζονται με τις δραστηριότητες που αναφέρθηκαν προηγουμένως, είτε ως ενισχυτικό υλικό είτε ως ασκήσεις.

Εναλλακτικό σχέδιο δράσης

Σε περίπτωση που δεν υπάρχει στο σχολείο γεωμορφολογικός χάρτης, μπορεί να χρησιμοποιηθεί αντ' αυτού χάρτης από το διαδίκτυο, που θα προβάλλεται στον πίνακα με τη χρήση προτζέκτορα.

Είδος αξιολόγησης

Η αξιολόγηση για το σενάριο θα γίνει και στην αρχή της διδασκαλίας, με ερωτοαπαντήσεις που θα δείξουν το γνωστικό επίπεδο των μαθητών πάνω στο θέμα, αλλά και τελική. Η τελική αξιολόγηση θα γίνει κατα τη διάρκεια των παρουσιάσεων της δραστηριότητας 3 από τον εκπαιδευτικό, ο οποίος θα δοκιμάζει τις γνώσεις των παιδιών πρίν την παρουσίαση και μετά, με την μορφή της επανάληψης.

Προτείνεται τέλος να γίνει συγκεντρώτικη ποσοτική αξιολόγηση στο τέλος του σεναρίου και της διδασκαλίας, με τη χρήση ενός ερωτηματολογίου που θα στρέφεται και στο πόσο κατανόησαν και απέκτησαν νέες γνώσεις τα παιδιά αλλά και στο πόσο καλά πραγματώθηκε το σενάριο και πόσο σωστά έκανε ο εκπαιδευτικός τη δουλειά του.

Εργαλείο/α αξιολόγησης

Η αξιολόγηση θα γίνει με ερωτηματολόγιο και φύλλα εργασίας.

Βιβλιογραφία

Κουτσόπουλος Κ. & Σωτηράκου Μ. & Ταστσόγλου Μ. & Ζωγόγιαννης Δ., Γεωγραφία ΣΤ' Δημοτικού - Μαθαίνω για τη Γη (κεφ. 34-36), Αθήνα: Πεδίο/Ελληνικά Γράμματα

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CF%83%CE%AF%CE%B1

http://photodentro.edu.gr/aggregator/