16/12/2021
Κινούμαι μέσα σε παραμύθι, τραγουδώ και μαθαίνω για την μόλυνση του περιβάλλοντος
Δημιουργοί / ΣυντελεστέςΚοτρέτσου Πολυξένη, εκπαιδευτικός φυσικής αγωγής: Διαμόρφωση διδακτικού σεναρίου και εκπόνηση
Μυλωνά Ευθυμία, εκπαιδευτικός φυσικής αγωγής: Σύλληψη- ιδέα σεναρίου, δημιουργία παραμυθιού και στίχων, εφαρμογή , διαμόρφωση και αναζήτηση υλικού
Βέρρα Ευανθία, εκπαιδευτικός μουσικής αγωγής, μουσική σύνθεση πρωτότυπης μουσικής, μουσική επένδυση στίχων
Κωστοπούλου Μαίρη, δασκάλα, εφαρμογή, μελέτη περιβάλλοντος (αναφορά στις τέσσερις εποχές και τη μόλυνση του περιβάλλοντος), ανατροφοδότηση, αξιολόγηση
Συνοπτική περιγραφήΤο παρόν διδακτικό σενάριο, αξιοποιεί τη διδακτική αξία του παραμυθιού για να προσεγγίσει διαθεματικά τη γνώση αναφορικά με τιις επιπτώσεις της αλόγιστης ανθρώπινης δραστηριότητας στη φύση. Επιδιώκει, να διαχειριστεί με αυχάριστο, εύπεπτο τρόπο, τις επιπτώσεις της μόλυνσης του περιβάλλοντος στα χαρακτηριστικά των εποχών του έτους. Αφορά τη Β Δημοτικού και εμπλέκεται σε αυτό ο εκπαιδευτικός της Φυσικής αγωγής και ο εκπαιδευτικός της Μουσικής Αγωγής. Απαιτείται επίσης και του/της εκπαιδευτικού της τάξης. Οι μαθητές/τριες κινούνται και τραγουδούν μέσα σε ένα παραμύθι, που τους ζητά να υποδυθούν ρόλους και να ανακαλέσουν τις γνώσεις και τις εμπειρίες που έχουν αναφορικά με το θέμα.
Γνωστικό/ά αντικείμενο/α – γνωστική/ές περιοχή/έςΦυσική αγωγή > Παιχνίδια > Εσωτερικού χώρου
Θεματική περιοχή: Φυσική αγωγή
Θεματική ενότητα: μουσικοκινητικά παιχνίδια και χορογραφίες εσωτερικού χώρου , παραμύθι
Θέμα (τα)ΦΑΣΗ 1η: Εισαγωγή στο θέμα της εναλαγής των εποχών
Δράση 1η: Εισάγουμε τους μαθητές στο θέμα λέγοντας ότι ήταν κάποτε ο Βασιλιάς χρόνος που κατοικούσε σε πύργο πάνω από τα σύννεφα. Τα 4 παιδιά του (ο Χειμώνας, η Άνοιξη, το Φθινόπωρο και το Καλοκαίρι) ήταν πάντα αγαπημένα και όταν έπρεπε το ένα παραχωρούσε τη θέση του στο άλλο. Κάποτε αυτό όμως σταμάτησε και το Καλοκαίρι άρχισε να παραχωρεί τη θέση του στον Χειμώνα και όχι στο Φθινόπωρο και ο Χειμώνας στο Καλοκαίρι και όχι στην Άνοιξη. Τι είχε άραγε συμβεί; Που εξαφανίστηκαν η Άνοιξη και το Φθινόπωρο, ποιος θα ξυπνούσε τη φύση από το βαρύ ύπνο του Χειμώνα χωρίς την Άνοιξη και ποιος θα πότιζε το σταγνωμένο από τη ζέστη του καλοκαιριού χώμα αν δεν υπήρχε το Φθινόπωρο;
Δράση 2η: Τέσσερα από τα παιδιά μιας τάξης, ο Ανδριανός, η ΕΙρήνη, ο Υπάτιος και η Χαρά , ονομαστά για το θάρρος τους ξεκίνησαν να λύσουν το γρίφο. Είχαν μπρος τους ταξίδι μακρύ και δύσκολο, αλλά και θάρρος περισσό!
Σχέση / Σύνδεση με το/τα Πρόγραμμα/τα ΣπουδώνΣύμφωνα με τα ΔΕΠΠΣ και ΑΠΣ, στο παρόν διδακτικό σενάριο έλαβαν μέρος μουσικοκινητικά παιχνίδια εσωτερικού χώρου με τα οποία εξασκούνται οι κινητικές δεξιότητες και οι φυσικές ικανότητες. Επίσης έγινε χρήση της μουσικοκινητικής αγωγής- στίχοι, μουσική, αινίγματα -γρίφοι και το παραμύθι..
Με τη διαθεματική προσέγγιση, το "προς μάθηση" θέμα διερευνάται αφενός διαμέσου της διαθεματικής οργάνωσης του περιεχομένου του διδακτικού αντικειμένου και αφετέρου δια μέσου των ολιστικών προσεγγίσεων διδασκαλίας (Newell, 2001,Αλαχιώτης, 2002, Καρατζιά-Σταυλιώτη, 2002). Επιπλέον η διαθεματική προσσέγγιση της γνώσης δημιουργεί πολλαπλά σημεία εισόδου για τη γνώση που αντιστοιχούν στα διαφορετικά είδη νοημοσύνης(Gardner& Hatch, 1998). Επιπροσθέτως, το παραμύθι στις πρώτες τάξεις του δημοτικού είναι ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια του εκπαιδευτικού, καθώς συνεπαίρνει το παιδί, το οποίο μπορεί να προσεγγίσει τη γνώση αβίαστα, ευχάριστα και δημιουργικά (Ντούλια, 2010).
Γλώσσα (ες) σεναρίουελληνικά
Λέξεις-κλειδιάΣκοπός του παρόντος διδακτικού σεναρίου ήταν να ευαισθητοποιήσει τους μαθητές/τριες με τρόπο ευχάριστο και δημιουργικό, για τις επιπτώσεις της μόλυνσης του περιβάλλοντος στα βασικά χαρακτηριστικά των τεσσάρων εποχών του χρόνου.
Σκεπτικό του σεναρίου / Αιτιολόγηση των επιλογώνΤο παραμύθι που συγγράφηκε ειδικά για το παρόν διδακτικό σενάριο, έχει ώς θέμα του να αναδείξει τις επιπτώσεις από τη μόλυνση του περιβάλλοντος στη φύση και τις κλιματικές αλλαγές που αυτή έχει επιφέρει επηρεάζοντας βασικά χαρακτηριστικά των εποχών του χρόνου. Είναι απλό στο λεξιλόγιό του, γεγονός που το καθιστά στμβατό με το πνευματικό είπεδο των μαθητών, με εύπεπτα νοήματα και αναφορές σε καθημερινλα βιώματα των παιδιών (Ντούλια, 2010). Δραματοποιείται στα πλαίσια της μουσικοκινητικής αγωγής στο μάθημα της φυσικής αγωγής, με τη συνεργασία της δασκάλας της τάξης, αξιοποιώντας και επεκείνοντας τις πληροφορίες που έχουν οι μαθητές από το μάθημα της Μελέτης Περιβάλλοντος αναφορικά με τις τέσσερις εποχές του χρόνου. Το μάθημα της Μουσικής πλαισιώνει όλο το εγχείρημα. Τα παιδιά ακούνε το παραμύθι, ανατρέχουν σε πρότερες γνώσεις και εμπειρίες τους, κινούνται, "αισθάνονται", λύνουν γρίφους και παίζουν μαθαίνοντας.
Πρωτοτυπία – ΚαινοτομίαΔιαθεματικότητα. εμπέδωση θεωρίας μέσα από την πράξη, διάδραση, παραμύθι, βιωματική προσέγγιση, μουσική, κίνηση, καλλιέργεια μνήμης μέσω γρίφων, καλιέργεια φυσικής κατάστασης και βελτίωσης των κινητικών ικανοτήτων μέσω παραμυθιού.
Παιδαγωγική προσέγγιση και στρατηγικέςΧρησιμοποιήθηκε η παροχή γνώσης με διαδραστικό, βιωματικό και διαθεματικό τρόπο με κίνηση, μουσική, χορό , ερωτοαπαντήσεις γρίφων- αινιγμάτων.
Παιδαγωγική προσέγγισηΠαιδαγωγική προσέγγιση του σεναρίου προσανατολισμένη στη δράση, τη συνεργασία, διευρευνητική, βιωματική ,κριτική , ολιστική και επικοδομητική μάθηση.
Διδακτικές στρατηγικές / τεχνικέςΔιδακτικές μέθοδοι που χρησιμοποιήθηκαν ήταν η βιωματική μάθηση, η επίλυση προβλήματος και η διερευνητική μάθηση.
Το παραμύθι που συγγράφηκε ειδικά για το παρόν διδακτικό σενάριο, έχει ως θέμα να αναδείξει τις επιπτώσεις από τη μόλυνση του περιβάλλοντος στη φύση και τις κλιματικές αλλαγές που αυτή έχει επιφέρει επηρεάζοντας βασικά χαρακτηριστικά των εποχών του χρόνου. Είναι απλό στο λεξιλόγιό του, γεγονός που το καθιστά συμβατό με το πνευματικό επίπεδο των μαθητών, με εύπεπτα νοήματα και αναφορές σε καθημερινά βιώματα των παιδιών (Ντούλια, 2010).Τα παιδιά ακούνε το παραμύθι ανατρέχουν σε πρότερες γνώσεις και εμπειρίες τους, κινούνται, "αισθάνονται", λύνουν γρίφους και παίζουν μαθαίνοντας.
Στοχευόμενο κοινό (ομάδα-στόχος ή σε ποιους απευθύνεται) Βαθμίδα Εκπαίδευσηςδημοτικό
ΤάξηΒ' Δημοτικού
Εκτιμώμενος χρόνος υλοποίησης σεναρίου (διάρκεια)μικρή διάρκεια: έως 3 ώρες
Η συνολική διάρκεια εφαρμογήςτου παρόντος ήταν δύο διδακτικές ώρες και εξελίσσεται σε τρεις διακριτές φάσεις. Στην πρώτη, οι μαθητές/τριες εισάγονται στο θέμα, στη δεύτερη, ταξιδεύουν στις τέσσερις εποχές του χρόνου και στην τρίτη, ξαναβρίσκουν τις χαμένες εποχές.
Χώρος υλοποίησηςΑίθουσα πολλαπλών χρήσεων.
Ενορχήστρωση τάξης Οργάνωση τάξης / διδασκαλίαςΟμαδοδυνεργατική μέθοδος διδασκαλίας.
Απαιτήσεις εφαρμογής σεναρίουΓνώση της εναλλαγής των τεσσάρων εποχών. Γνώση των επιπτώσεων της μόλυνσης στο περιβάλλον και στην εναλλαγή των εποχών.
Απαραίτητη υλικοτεχνική υποδομή- ένα αρμόνι και μια απλή χάρτινη κατασκευή.
Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητώνΕκμάθηση βασικών κινητικών δεξιοτήτων της φυσικής αγωγής, καλλιέργεια ρυθμού και ανάπτυξη της φυσικής κατάστασης των μαθητών.
Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλείαΟπτικοακουστικό υλικό- ένα αρμόνιο και μια απλή χάρτινη κατασκευή.
Οι διδακτικοί στόχοι του παρόντος σεναρίου ήταν:
1) Η Προσέγγιση του θέματος με τρόπο εύπεπτο και ευχάριστο μέσα από το παραμύθι, τη μουσική, την κίνηση
2) Η αποδόμηση της μονμέρειας και των στενών πλαισίων της διδασκαλίας
3) Η αξιοποίηση των βιωμάτων των μαθητών και η ενεργοποίησή τους.
Διδακτικοί στόχοι1) Να βελτιώθεί η φυσική τους κατάσταση και το επίπεδο των κινητικών ικανοτήτων τους έξω από μια τυποποιημένη μορφή διδασκαλίας
2)Να γνωρίσουν για τη μόλυνση του περιβάλλοντος και να ευαισθητοποιηθούν, μέσα από παιχνίδι, χορό και παραμύθι
3) να δημιουργήσουν- αυτενεργήσουν σσε δικές τους αυτοσχέδιες χορογραφίες
4) να χαρούν , να συνεργαστούν.
Φάση Α: Εισαγωγή στο θέμα της εναλλαγής των εποχών. Τα παιδιά ετοιμάζονται να αναζητήσουν την Άνοιξη και το Φθινόπωρο που έχουν χαθεί.
Φάση Β: Το ταξίδι των τεσσάρων παιδιών, στις εποχές του χρόνου.
Φάση Γ: Ξαναβρίσκοντας τις χαμένες εποχές
Δράση 1η: Τα παιδιά σοφά σκεπτόμενα επισκέφτηκαν τον σοφό γέροντα Αρίσταρχο, 112 χρονών, που πολλά είχε ακούσει στη ζωή του και η σοφία του ήταν ονομαστή. Αυτός τα προειδοποιεί ότι θα συναντήσουν πολλές δυσκολίες στο ταξίδι της αναζήτησης των εποχών και τα συμβουλεύει να παραμείνουν ενωμένα. Τους προτείνει μάλιστα να ενθαρρύνουν τον εαυτό τους με τα ακόλουθα λόγια: " Χέρι με χέρι όλοι μαζί, ο φόβος και ο κίνδυνος να εξαφανιστεί!" ( Οι μαθητές/τριες περπατούν στο ρυθμό σε κυκλική διάταξη και τραγουδούν με συνοδεία μουσικής τα λόγια.
Τεχνική/ές διδασκαλίαςΟμαδοσυνεργατική μάθηση
ΠηγέςΈμπνευση και αυτοσχεδιασμός
Στη συνέχεια, ο γέροντας Αρίσταρχος, ξεπροβόδισε τα παιδιά και τους έδωσε τέσσερα σακουλάκια με δώρα. Μέσα τους είχαν ένα κουδουνάκι, ένα σπόρο, μια φλόγα και μια σταγόνα νερού.
Δραστηριότητα 2α: Πρώτος σταθμός για την Ουρανοχώρα του Βασιλιά Χρόνου ήταν η πύλη του Αγαθού Γίγαντα. Τα παιδιά περπατούν σαν Γίγαντες με συνοδεία μουσικής. Σκοπός: Εξάσκηση στη ρυθμική αγωγή και στη μυϊκή συναρμογή πάνω στο ρυθμό.
Στην είσοδο ήταν το πηγάδι των ευχών που ό,τι ευχόσουν πραγματοποιείτο. Τα παιδιά κοίταξαν στο βάθος του πηγαδιού, αλλά όλα ήταν σκοτεινά. Ξαφνικά, μέσα από το πηγάδι ακούστηκαν φωνές πουλιών που κελαηδούσαν. Ο Αγαθός Γίγαντας πληροφόρησε τα παιδιά ότι έπρεπε να μιμηθούν με τη φωνή τους ή την κίνηση του σώματός τους ή και με τα δύο, ό,τι άκουγαν από το πηγάδι π.χ. να μιμηθούν πώς το λουλούδι ανθίζει, πώς πέφτουν τα φύλλα, πώς ακούγεται η νεροποντή κα τότε μόνο το πηγάδι θα φανέρωνε που βρίσκονται η Άνοιξη και το Φθινόπωρο. Τα παιδιά κινούνται, μιμούνται και αντιφωνούν με τη συνοδεία και την καθοδήγηση κατάλληλων μουσικών ήχων. Σκοπός: Εξάσκηση στη ρυθμική αγωγή, στη μυϊκή συναρμογή πάνω στο ρυθμό, στην εκμάθηση - ενθύμηση - εμπέδωση χαρακτηριστικών των εποχών της Άνοιξης και του Φθινοπώρου.
Δραστηριότητα 2β: Αφού τα παιδιά τα κατάφεραν με τις δοκιμασίες, άκουσαν ένα θόρυβο δυνατό μέσα από το πηγάδι. Το πηγάδι γέμισε με ένα κατάμαυρο υγρό όπου σαν σε καθρέπτη απεικονίστηκε πάνω του ένα πρόσωπο που έλεγε το ακόλουθο αίνιγμα: " Όταν σε ποτάμι ρέει, όλα γύρω του τα καίει, σε καπνό όταν αλλάζει και τη φύση την τρομάζει". Τα παιδιά επαναλάμβαναν το γρίφο ρυθμικά όσο χρειάστηκε για να τον λύσουν και να καταλήξουν ότι η λύση είναι η αλόγιστη χρήση του πετρελαίου και ότι αυτή "έδιωξε" την Άνοιξη και το Φθινόπωρο.
Δράση 3η: Τα παιδιά κοιτούν και πάλι στο πηγάδι, προβληματισμένα. Τότε ξαφνικά μια όμορφη κοπέλα, η νεράιδα του πηγαδιού ξεπρόβαλε και είπε στα παιδιά ότι σωστά ανακάλυψαν ότι ο Δράκος Μαζούτ φταίει για την εξαφάνιση των δύο εποχών και ότι αυτός νικιέται μόνο με τη δύναμη της συνεργασίας. Τα παιδιά ευχαρίτησαν τη νεράιδα και τον αγαθό Γίγαντα και ξεκίνησαν το δρόμο τους. Οι μαθητές/τριες μιμούνται με κινήσεις τα λόγια του εκπαιδευτικού. Σκοπός ο προβληματισμός γύρω από την αλόγιστη χρήση του πετρελαίου.
Δράση 4η: Στο δρόμο τους συνάντησαν μια πολιτεία που στην πόρτα της βρίσκονταν σκορπισμένες λέξεις. Αν αυτές έμπαιναν στη σειρά και σχημάτιζαν ένα ποίημα τότε θα μπορούσε να ανοίξει η πόρτα. Το ποίημα που σχημάτιζαν ήταν:" Φύλλα πέφτουν χαμηλά, Θησαυρός πουθενά, μια ξαφνική Νεροποντή κάνει το Όνειρο να χαθεί σε μια στιγμή. Ήρθε όμως η Ώρα, που ένας Παλαιστής Ιδιότροπος πολύ, με περίσσια Ορμή, θα σκάψει και θα βρει, ένα Ρουμπίνι μες τη γη". Τα παιδιά βάζουν σε σειρά τις λέξεις, φωνάζουν δυνατά τη λέξη Φθινόπωρο. (Το ποίημα είναι γραμμένο με μαρκαδόρο σε ένα μεγάλο λευκό κάνσον, τα γράμματα που σχηματίζουν τη λέξη φθινόπωρο είναι με κεφαλαία, γαι να διευκολύνουν τα παιδιά στην εύρεση του γρίφου). Η πόρτσ της πόλης ανοίγει. Αποτυπώνουνκινησιολογικά τα λόγια του ποιήματος με τη συνοδεία της μουσικής. Τραγουδούν μαζί με τους εκπαιδευτικούς φυσικής αγωγής και μουσικής. Το ρουμπίνι συμβολίζει τον σπόρο που έδωσε ο αγαθός Γίγαντας στα παιδιά και ο παλαιστής την ψυχική δύναμη των παιδιών. Σκοπός: Να συνεργαστούν, να ανακαλύψουν το γρίφο, να εκφραστούν χορεύοντας και τραγουδώντας.
Δράση 5: Στην πόλη αυτή του Φθινοπώρου, όλοι ήταν θυμωμένοι μιας που όλο έβρεχε. Ο Δήμαρχος τους καλοδέχτηκε και τους εξέθεσε το πρόβλημα της εξαφάνισης του Φθινοπώρου. Τα παιδιά υποσχέθηκαν ότι θα ξαναφέρουν του Φθινόπωρο όχι μόνο στην πόλη τους αλλά και σε όλο τον κόσμο. Έδωσαν τον σπόρο (δώρο) που τους έδωσε ο γέροντας Αρίσταρχος και μόλις οι κάτοικοι τον φύτεψαν όλα άλλαξαν μεμιάς- οι βροχές σταμάτησαν, βγήκε ο ήλιος, το χώμα στέγνωσε, ο σπόρος βλάστησε και η ελπίδα ξαναγύρισε στην πόλη. Έτσι ο Δήμαρχος τους χάρισε το κλειδί της Ελπίδας και τα παιδιά ξεκλείδωσαν με αυτό το χρηματοκιβώτιο της πόλης όπου ανακάλυψαν μια μαγική παρτιτούρα με τη μουσική της πόλης: " Χοροπηδώ εδώ και εκεί περιμένοντας να φανεί, μαζί μου κάποιος να ονειρευτεί. Τα παιδιά τραγουδούν και χορεύουν στο ρυθμό της μουσικής αποτυπώνοντας κινητικά τα λόγια του τραγουδιού. Σκοπός: Να επιτύχουν τους στόχους της μουσικής- μικρά τραγούδια με ρυθμική ποικιλία-και της φυσικής αγωγής -κίνηση, χορογραφί ατομικά και σε ζευγάρια.
Δράση 6η: Τα παιδιά συνεχίζουν το δρόμο τους και φτάνουν σε επόμενη πολιτεία. Και εδώ, για να ανοίξει η πύλη της πόλης έπρεπε να σχηματίσουν το όνομά της με λέξεις που βρίσκονται διάσπαρτα στην πόρτα της. Οι λέξεις ήταν: Ιερή στιγμή, Μάνα με παιδί, ω! Νήπιο Εκλεκτό, πρόσωπο Ωχρό, σπάζει τη Σιωπή, Χιόνι επιθυμεί με την ευκαιρία η χαρά να διαρκεί σαν Αθανασία." Τα παιδιά ανακαλύπτουν το όνομα της πόλης που είναι ο Χειμώνας. Φωνάζοντας δυνατά, η πύλη άνοιξε. Ο Χειμώνας τα υποδέχθηκε και τα παιδιά άρχισαν αμέσως να κυλιούνται στο αφράτο χιόνι, να κάνουν πατινάζ στις παγωμένες λίμνες, να παίζουν χιονοπόλεμο.Οι μαθητές με τη συνοδεία της μουσικής αποτυπώνουν κινητικά τα παραπάνω.
Δράση 7η:Οι κάτοικοι της πόλης του χειμώνα ήταν κουρασμένοι από το κρύο και σκυθρωποί (αποτυπώνεται κινητικά από τους μαθητές). Τα παιδιά τούς δώρισαν τη φλόγα (δεύτερο δώρο του γέροντα Αρίσταρχου) για να "ζεστάνει" τις καρδιές τους. Έτσι οι καρδιές των ανθρώπων της πόλης αυτής γλύκαναν και έμαθαν από τα παιδιά να χαίρονται αυτά που έχουν. Ο Χειμώνας χάρισε στα παιδιά το κλειδί της Υπομονής. Με αυτό έπρεπε να ξεκλειδώσουν το θησαυρό της πόλης του χειμώνα που ήταν μια παρτιτούρα. Έτσι είχαν στα χέρια το δεύτερο κομμάτι ενός μουσικού χάρτη: " Όλα άσπρα σιωπηλά, χιόνι πέφτει απαλά. Λύπη νιώθω στην ψυχή βάρος στη ματιά μου. Σήκω τώρα εμπρός ευθύς, στάσου όρθιος μπορείς, χιονοπόλεμο να δεις, να χαρείς καρδιά μου. Οι μαθητές χορεύουν σε μουσική σε μουσική forte piano. Τα παιδιά αποχαιρέτησαν τους κατοίκους της πόλης και μαζί με το Χειμώνα συνέχισαν το ταξίδι τους. Σκοπός: Να νιώσουν, να εκφράσουν χαρακτηριστικά του χειμώνα με παντομίμα, μουσικά και κινητικά.
Δράση 8η: Τα παιδιά έφτασαν σε νέα πολιτεία. Και πάλι έπρεπε να βάλουν τις σκόρπιες λέξεις σε σειρά και να βρουν το όνομά της: "ποιος Ούριος άνεμος σάς έφερε εδώ; Ιχνηλάτες μιας πόλης που κοιμάται; ήρθε όμως η ώρα... το Νερό να κυλήσει, η φύση να Ξυπνήσει, ο Ήλιος να Ανθίσει κάθε τι που ζει!" Τα παιδιά τα κατάφεραν και πάλι, έβαλαν τις λέξεις στη σειρά και βρήκαν το όνομα που ήταν η Άνοιξη. Τα παιδιά έβγαλαν το κουδουνάκι( τρίτο δώρο του γέροντα Αρίσταρχου) και άρχισαν να το χτυπούν. Ο μελωδικός του ήχος ξύπνησε τη φύση. Τα λουλούδια άνθισαν, η πόλη στρώθηκε με πολύχρωμα λουλούδια ο ήλιος εμφανίστηκε λαμπερός και χαμογελαστός. Οι μαθητές με τη συνοδεία της μουσικής κινούνται αποτυπώνοντας τα παραπάνω.
Δράση 9η: Τα παιδιά μαζί με τους κατοίκους της Άνοιξης χορεύουν το τραγούδι " φως" : " Φως, φως λάμπει φως (εξάσκηση σε τέταρτα, όγδοα, μισό). Οι μαθητές με τη συνοδεία της μουσικής " πέταξαν σαν πουλιά", "άνθισαν σαν λουλούδια", χόρεψαν κλπ. Σκοπός: Να εξασκήσουν, να εμπεδώσουν ρυθμικές αξίες, να μιμηθούν, να αποτυπώσουν κινητικο-χορευτικά τα χαρακτηριστικά της εποχής της άνοιξης.
Δράση 10η: Τα παιδιά χάρισαν το κουδουνάκι στους κατοίκους της πόλης της Άνοιξης για να τους θυμίζει πάντα να ξυπνούν μετά το βαρύ ύπνο του χειμώνα και αυτοί με τη σειρά τους χάρισαν στα παιδιά το κλειδί της Αγάπης. Με αυτό άνοιξαν το σεντούκι του θησαυρού της πόλης, το οποίο ήταν φτιαγμένο από ανθισμένες μαργαρίτες. Μια ακόμα πολύτιμη μουσική παρτιτούρα φάνηκε. ήταν το τραγούδι της Άνοιξης, ένα υπέροχο βαλσάκι: ¨Ξυπνάει η φύση, κελαηδούνε πουλιά, λιώνουν τα χιόνια ψηλά στα βουνά, λουλούδια ανθίζουν, μοσχοβολιά, χελιδόνια θα΄ρθουνε σκορπώντας χαρά!"Τα παιδιά χορεύοντας (μίμηση και κίνηση) αποχαιρέτησαν τους κατοίκους της πόλης της Άνοιξης. Σκοπός: Να χορέψουν σε ζευγάρια, να αντιδράσουν γρήγορα σε μουσικό ερέθισμα, να μάθουν το χορό της "σκούπας" των δωδεκαννήσων, αντικαθιστώντας τη σκούπα με μια τεράστια παπαρούνα ύψους 1,60μ (φτιαγμένη από θήκη ρολού των σχολικών χαρτών, βαμένο πράσινο και στην κορυφή του κόκκινα φύλλα χαρτιού γκοφρέ).
Δράση 11η :Επόμενος σταθμός μια πόλη όπου οι άνθρωποι ήταν ξαπλωμένοι κάτω από τεράστιες πολύχρωμες ομπρέλες, εξαντλημένοι από την πολλή ζέστη. Τα παιδιά θέλησαν να τους βοηθήσουν. Στην αρχή, βρήκαν το γρίφο της πόλης, που αποτελούταν από τις παρακάτω λέξεις: " Ο Ι ππόκαμπος και ο Κάβουρας, Ραστώνη στο Ανάκτορο, αυτή είναι ζωή! ΟΛίβας ξεφυσάει, Καράβι στον Αφρό, Ιδρώτας τον Καπετάνιο τυλίγει στο λεπτό. Κρατώντας ένα Όστρακο που λέγεται μπορού, δυνατά σ΄εμέ φωνάζει ποτέ μην πας αλλού!" Τα γράμματα σχημάτιζαν τη λέξη Καλοκαίρι. Η πύλη άνοιξε και μπροστά τους ξεπρόβαλε το ίδιο το Καλοκαίρι, που τους υποδέχτηκε με χαρά μα και με προβληματισμό, μιας και τα παιδιά συνοδεύονταν από τον αδερφό του το Χειμώνα. Αφού εξήγησαν στο Καλοκαίρι το λόγο του ταξιδιού τους, του χάρισαν το τελευταίο δώρο του γέροντα Αρίσταρχου, μια σταγόνα νερού, η οποία, όπου έπεφτε δημιουργούσε γάργαρο νερό για να δροσίζονται οι άνθρωποι. Το Καλοκαίρι, έκανε δώρο στα παιδιά το κλειδί της Ταπεινότητας, που με αυτό ξεκλείδωσαν το ξύλινο σεντούκι που ήταν κρυμμένο στην καυτή άμμο για χρόνια. Ήταν το τελευταίο κομμάτι μιας μουσικής παρτιτούρας και είχε ολοκληρώσει ένα μουσικό χάρτη. Τα λόγια του ήταν τα εξής: " Τέρμα τώρα το σχολειό, τρέχω αμέσως σε νερό, μες στο κύμα πλατσουρίζω, κάστρο μες την άμμο χτίζω, με καπέλο με γυαλιά, με καρπούζι με πεπόνι, με τζιτζίκι στο μπαλκόνι. Να το! Δέστε το παιδιά, καλοκαίρι! Τι χαρά (δις). Σκοπός: Να αυτοσχεδιάσουν με μουσικά όργανα, να μιμηθούν χαρακτηριστικά του καλοκαιριού κινητικά, μουσικά, να εκφραστούν, να χαρούν.
ΦΑΣΗ Γ: Ξαναβρίσκοντας τις χαμένες εποχές
Δράση α) Τα παιδιά παρέα με το Χειμώνα και το Καλοκαίρι έφυγαν για να συναντήσουν το βασιλιά Χρόνο. Στο δρόμο όμως,περνώντας από ένα παράξενο μέρος γεμάτο καπνούς, εμφανίστηκε μπροστά τους ένας φοβερός μαύρος δράκος, δέκα μέτρα ψηλός. Ήταν ο δράκος Μαζούτ, ο οποίος με κομπασμό αποκάλυψε στην παρέα ότι αυτός είχε αιχμαλωτίσει την Άνοιξη και το Φθινόπωρο, με τα παρακάτω λόγια: " Εγώ είμαι Εγώ ! Δεν πάω πουθενά! Δέκα μέτρα ψηλός στα σύννεφα ψηλά. Εγώ είμαι που παρακινώ ανθρώπους σαν και εσάς, τους βάζω κάτι ιδέες, σκοτίζω τα μυαλά, μολύνω τις καρδιές με κόλπα διαλεχτά. Τους λέω στο αυτί, σαφώς ψιθυριστά. Για πέτα το χαρτί στο έδαφος ξανά, άναψε φωτιά το δάσος να καεί, για ρίξε το μαζούτ στη θάλασσα εμπρός, όσο για το νερό; Τα τόσα τοξικά, δικές μου ιδέες είναι, μπερδεύω τα μυαλά! Αυτός είμαι Εγώ! Ο πόνος! Το σκοτάδι! Η λύπη και ο φόβος! Μισώ την ειρήνη, μισώ και τη χαρά. μισώ το Καλοκαίρι την Άνοιξη μαζί, τις εποχές θα πιάσω, θα αιχμαλωτίσω στη στιγμή, ποτέ ο άνθρωπος ποτέ, τη φύση που λαχταρά ποτέ να μη χαρεί!" Ετοιμάτηκε να κάψει τα παιδιά, βγάζοντας φωτιές από το στόμα του και να φυλακίσει και τις άλλες δύο εποχές. Το Καλοκαίρι πέταξε φωτιά να κάψει τον Μαζούτ. Μάται όμως ο Μαζούτ ήταν πιο δυνατός. Ο Χειμώνας έριξε πάγο, αλλά και αυτός έλιωαε πάνω στον Μαζούτ. Τότε τα τέσσερα παιδιά περικύκλωσαν το Μαζούτ και άρχισαν να τραγουδούν το τραγούδι που τους είχε μάθει ο γέροντας Αρίσταρχος." Χέρι με χέρι όλοι μαζί, ο φόωος και ο κίνδυνις να εξαφανιστεί" Ο Μαζούτ λιποθύμησε, τον φυλάκισαν στα έγκατα της γης και ελευθέρωσαν έτσι την Άνοιξη και το Φθινόπωρο. Σκοπός: Να κινηθούν ρυθμικά σε κύκλο, να εκφραστούν- παντομίμα, να συνειδητοποιήσουν τις αρνητικές συνέπεις της ρύπανσης του περιβάλλοντος, να μάθουν πως με τη συνεργασία ξεπερνιούνται όλα τα εμπόδια.
Δράση β) Τα παιδιά και οι τέσσερις εποχές έφτασαν στο παλάτι του βασιλιά Χρόνου, ο οποίος ήταν στεναχωριμένος για τον χαμό των παιδιών του-εποχών. Γέμισε η ψυχή του με χαρά μόλις τους είδε και έκανε δώρο στους μικρούς φίλους μια χρυσή καρδιά (μεγάλη τρισδιάστατη χάρτινη κατασκευή) που μέσα της περιείχε το μυστικό των αιώνων. Τα παιδιά αφού ένωσαν τις τέσσερις παρτιτούρες από τις χώρες των τεσσάρων εποχών, ξεκλείδωσαν τη χρυσή καρδιά. Μια ολοκληρωμένη παρτιτούρα των τεσσάρων εποχών (vivaldi)εμφανίστηκε και ήταν μαγική, γιατί όδο ακουγόταν, οι τέσσερις εποχές δε θα άφηναν ποτέ τους ανθρώπους μόνους. Όλοι μαζί χόρεψαν ευτυχισμένοι, μη ξενώντας ποτέ τη συμβουλή του γέροντα Αρίσταρχου, πως με τη συνεργασία κάθε κίνδυνος εξαφανίζεται. Σκοπός: Καλλιέργεια ρυθμικής, κινητικής αγωγής, αυτοσχεδιασμού χορογραφίας ατομικά, ομαδικά, ανάπτυξη κοινωνικών αξιών.
Το παρόν διαθεματικό, διαδραστικό διδακτικό σενάριο, σχεδιάστηκε από την εκπαιδευτικό φυσικής αγωγής και της μουσικής , με τη συνεργασία της εκπαιδευτικού της τάξης και υλοποιήθηκε στο μάθημα της φυσικής αγωγής ως μουσικοκινητική δράση. Οι μαθητές/τριες της Β Δημοτικού, μέσα από κατάλληλα επιλεγμένα από την εκπαιδευτικό της Μουσικής μοτίβα και την αφήγηση-προτροπή του εκπαιδευτικού της φυσικής αγωγής " κινήθηκαν μέσα στο παραμύθι", μεταφέρθηκαν στις "χώρες" των εποχών του χρόνου, " βίωσαν" τα χαρακτηριστικά της κάθε εποχής, στοχάστηκαν πάνω στις επιπτώσεις της μόλυνσης του περιβάλλοντος και τέλος ανακάλυψαν το μυστικό για να αποκατασταθεί η τάξη στη φύση. Η αφήγηση του παραμυθιού και η συνοδεία της μουσικής κράτησαν αμείωτο ως το τέλος το ενδιαφέρον των μαθητών/τριων, που συμμετείχαν ενεργά στις δραστηριότητες μέσω κίνησης, των δραστηριοτήτων που απαιτούσαν σκέψη, την νοερή απεικόνιση των εικόνων, την έκφραση των συναισθημάτων τους και τα μουσικά ακούσματα που συνόδευαν αλλά και οδηγούσαν τη δράση, αναδεικνύοντας την αξία της διαθεματικότητας. Το παρόν θα μπορούσε να αποτελέσει καλή πρακτική για την προσέγγιση και άλλων θεμάτων που οι μαθητές διαπραγματεύονται στην τάξη αυτή
Είδος αξιολόγησηςΑξιολόγηση με παρατήρηση
ΑντίκτυποςΤα παιδιά διασκέδασαν , μαθαίνοντας με ευχάριστο τρόπο.